پیشگیری از سرطان کبد (هپاتوسلولار)

پیشگیری از سرطان کبد (هپاتوسلولار)

Liver (Hepatocellular) Cancer Prevention

پیشگیری چیست؟

پیشگیری سرطان اقداماتی است که جهت کاهش خطر ابتلا به سرطان انجام می‌شود. با پیشگیری از سرطان، تعداد موارد جدید افراد مبتلا به سرطان در یک گروه یا جامعه کاهش پیدا می‌کند و این امید وجود دارد که این کار به کاهش تعداد مرگ ناشی از سرطان بینجامد.

جهت جلوگیری از به‌وجود آمدن سرطان جدید، دانشمندان به عوامل خطرزا (عوامل بروز سرطان) و عوامل حفاظتی توجه می‌کنند. به هر عاملی که خطر ابتلای شما به سرطان را افزایش دهد، عامل خطر سرطان می‌گویند و هر عاملی که احتمال ابتلای شما را به سرطان کاهش دهد عامل حفاظتی به‌شمار می‌آید.

می‌توان از بروز بعضی عوامل خطر سرطان پیشگیری کرد ولی نمی‌توان مانع تعدادی از آنها شد. مثلاً سیگار کشیدن و به ارث بردن انواع خاصی از ژن‌ها عوامل خطر برای بعضی سرطان‌ها به‌شمار می‌آیند. در این میان، می‌توان از مصرف سیگار خودداری کرد ولی نمی‌توان مانع به ارث بردن ژن شد. ورزش مداوم و برنامه غذایی سالم عوامل حفاظتی در مقابل بعضی از انواع سرطان به‌حساب می‌آیند. جلوگیری از عوامل خطر و افزایش عوامل حفاظتی احتمال ابتلای شما به سرطان را کاهش می‌دهند. ولی این بدین معنا نیست که شما هرگز به سرطان مبتلا نخواهید شد.

روش‌های متعددی برای پیشگیری از سرطان در دست مطالعه‌اند که از این میان می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• تغییر در شیوه زندگی و عادات غذا خوردن
• خودداری از انجام کارها یا اجتناب از رفتاری که از جمله دلایل به‌وجود آمدن سرطان به‌شمار می‌آیند.
• مصرف دارو جهت درمان شرایط پیش سرطانی یا جلوگیری از شروع سرطان

اطلاعات عمومی پیرامون سرطان کبد (هپاتوسلولار Hepatocellular)

نکات کلیدی در این بخش:

• سرطان کبد نوعی بیماری است که در آن سلول‌های بدخیم (سرطانی) در بافت کبد تشکیل می شوند.
• عفونت با انواع خاصی از ویروس‌ها می‌تواند منجر به ابتلا به التهاب کبد (هپاتیت Hepatitis) شود و خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهد.
• هپاتیت A
• هپاتیت B
• هپاتیت C
• هپاتیت D
• هپاتیت E
• هپاتیت G

سرطان کبد نوعی بیماری است که در آن سلول‌های بدخیم (سرطانی) در بافت کبد تشکیل می‌شوند.

کبد یکی از بزرگ‌ترین اندام‌های بدن است. کبد چهار لَت (لوب) دارد و در سمت راست بالای شکم، پشت دنده‌ها گرفته است. کبد وظایف مهمی برعهده دارد که از جمله آنها می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• تصفیه مواد مضر از خون که این مواد از طریق مدفوع و ادرار از بدن خارج می‌شوند.
• تولید صفرا جهت کمک به گوارش چربی‌های غذا
• ذخیرۀ گلیکوژن (قند)، ماده ای که بدن از آن برای ایجاد انرژی استفاده می‌کند.

تشخیص و درمان زودهنگام سرطان کبد باعث کاهش احتمال مرگ ناشی از این نوع سرطان می‌شود. در حال حاضر، هیچ آزمایش غربالگری مؤثر رایجی برای سرطانکبد وجود ندارد. عفونت با انواع خاصی از ویروس‌ها منجر به ابتلا به تورم کبد (هپاتیت) می‌شود و خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد.برای اطلاعات بیشتر به مقاله غربالگری سرطان کبد ( هپاتوسلولار ) مراجعه کنید .

هپاتیت (تورم کبد) نوعی بیماری است که منجر به التهاب (تورم) کبد می‌شود. آسیب طولانی‌مدت به بافت کبد احتمال ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد. هپاتیت را به‌طور معمول گروهی از ویروس‌ها به نام ویروس‌های هپاتیت ایجاد می‌کنند.

هپاتیت A:

هپاتیت اِی به دلیل خوردن غذا یا نوشیدن آب آلوده به ویروس هپاتیت A به‌وجود می‌آید.

هپاتیت B:

هپاتیت بی. در اثر تماس با خون، منی یا مایعات دیگر بدن فرد مبتلا به ویروس هپاتیت بی (HBV) به‌وجود می‌آید. این عفونت بسیار وخیم است و به کبد آسیب وارد می‌کند و این آسیب گاه منجر به سرطان می‌شود. بانک‌های خون، همۀ خون‌های اهدایی را از نظر ابتلا به هپاتیت B آزمایش می‌کنند که این امر، به طور قابل ملاحظه‌ای خطر ابتلای فرد به این ویروس، از طریق تزریق خون را کاهش می‌دهد.

هپاتیت C:

هپاتیت سی. در اثر تماس با خون، منی یا مایعات دیگر بدن فرد مبتلا به ویروس هپاتیت سی  (HCV) به‌وجود می‌آید. مشابه با هپاتیت B، هپاتیت C نیز به کبد صدمه وارد می‌کند و منجر به سرطان می‌شود. در بیش‌تر افراد مبتلا به هپاتیت C سیروز کبد به‌وجود می‌آید. بانک‌های خون، همۀ خون‌های اهدایی را از نظر ابتلا به هپاتیت C آزمایش می‌کنند که این امر، به‌طور قابل ملاحظه‌ای خطر ابتلای فرد به این ویروس، از طریق تزریق خون را کاهش می‌دهد.

هپاتیت D:

هپاتیت D در افراد مبتلا به هپاتیت B رخ می‌دهد. هپاتیتD را ویروس هپاتیت دی (HDV) ایجاد می‌کند و از طریق تماس با خون آلوده یا سوزن کثیف یا روابط جنسی بدون محافظ با فرد مبتلا به (HPV) منتقل می‌شود. هپاتیت D به تورم کبد (هپاتیت) می‌انجامد.

هپاتیت E:

هپاتیت E را ویروس هپاتیتE به‌وجود می‌آورد. هپاتیتE از طریق تماس دهانی- مقعدی یا نوشیدن آب آلوده منتقل می‌شود. هپاتیت E رایج نیست.

هپاتیت G:

هیچ موردی از ابتلا به سرطان کبد به دلیل ویروس هپاتیت G مشاهده نشده است.

پیشگیری از سرطان کبد ( هپاتوسلولار)

نکات کلیدی در این بخش

• پرهیز از عوامل خطر و افزایش عوامل حفاظتی به پیشگیری از سرطان کمک می‌کند.
• این عوامل خطر خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهند:

هپاتیتB و C.

سیروز

آفلاتوکسین

این عوامل حفاظتی خطر ابتلا به سرطان کبد را کاهش می‌دهند:

واکسن هپاتیت B

استفاده از پژوهش‌های بالینی پیشگیرانه سرطان جهت بررسی روش‌هایی در پیشگیری از سرطان.
بررسی روش‌های جدید پیشگیری از سرطان کبد در پژوهش‌های بالینی.

پرهیز از عوامل خطر و افزایش عوامل حفاظتی به پیشگیری از سرطان کمک می‌کند.

پرهیز از عوامل خطر سرطان نظیر سیگار کشیدن، اضافه وزن داشتن و عدم انجام فعالیت ورزشی به پیشگیری از ابتلا به انواع خاصی از سرطان کمک می‌کند. علاوه براین، افزایش عوامل حفاظتی نظیر ترک سیگار، استفاده از برنامه غذایی سالم و ورزش کردن نیز در پیشگیری از انواع خاصی از سرطان مؤثر است. دربارۀ روش‌های کاهش خطر ابتلا به سرطان با پزشک خود یا سایر متخصصان مراقبت‌های پزشکی صحبت کنید.

این عوامل خطر، خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهند:

هپاتیت B و هپاتیت C

ابتلا به هپاتیت B یا هپاتیت C مزمن خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد. خطر این نوع سرطان برای افرادی که مبتلا به هر دو نوع هپاتیتB و C هستند بیش‌تر است. همچنین هرچه عفونت هپاتیت در بدن بیش‌تر بماند (مخصوصاً هپاتیت سی.) خطر ابتلا بaه سرطان کبد افزایش می یابد.

سیروز

خطر ابتلا به سرطان کبد در افراد مبتلا به سیروز افزایش می‌یابد. سیروز نوعی بیماری است که در آن بافت جوشگاه (scar tissue) جایگزین بافت سالم کبد می‌شود. بافت جوشگاه مانع عبور جریان خون از کبد می‌شود و عملکرد عادی کبد را مختل می‌کند. اعتیاد مزمن به مصرف نوشیدنی‌های الکلی و ابتلا به هپاتیت C مزمن دو دلیل عمدۀ به‌وجود آمدن سیروز هستند.

بنابر نتایج مطالعه‌ای که بر بیماران مبتلا به هپاتیت سی. مزمن انجام شد، بیمارانی که برای کم کردن سطح آهن در خون درمان می‌شوند (نسبت به افرادی که از این درمان استفاده نکردند) کم‌تر در معرض خطر ابتلا به سرطان کبد هستند. در این مطالعه کم کردن سطح آهن به وسیلۀ تخلیۀ خون و استفاده از رژیم کم آهن انجام شد.

آفلاتوکسین:

خطر ابتلا به سرطان کبد به دلیل مصرف غذاهای آلوده به آفلاتوکسین افزایش می‌یابد. آفلاتوکسین سم ناشی از قارچی است که روی مواد غذاهایی نظیر حبوبات و آجیل که به درستی نگه‌داری نشده‌اند رشد می‌کند.

این عوامل حفاظتی خطر ابتلا به سرطان کبد را کاهش می‌دهند:

واکسن هپاتیت B

مشخص شده است که پیشگیری از عفونت هپاتیت B (به‌وسیلۀ انجام واکسیناسیون به هپاتیت B ) خطر ابتلا به سرطان کبد در کودکان را کاهش می‌دهد. اثر استفاده از این واکسن در کاهش خطر برای بزرگسالان، مشخص نشده است.

استفاده از پژوهش‌های بالینی پیشگیرانه سرطان جهت بررسی روش‌هایی در پیشگیری از سرطان.

از پژوهش‌های بالینی پیشگیرانه سرطان جهت بررسی در مورد روش‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان استفاده می‌کنند. بعضی از این پژوهش‌های پیشگیرانه بر افراد سالمی که به سرطان مبتلا نیستند ولی در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان هستند انجام می‌شوند. تعدادی از این پژوهش‌ها بر افراد مبتلا به سرطان انجام می‌شود که سعی می‌کنند از ابتلا به نوع دیگری از سرطان مشابه با سرطان موجود، پیشگیری کنند یا خطر ابتلا به نوع جدیدی از سرطانرا کاهش دهند. سایر پژوهش‌ها بر افراد سالم داوطلبی انجام می‌شود که هیچ نوع عامل خطر سرطانی در آنها مشاهده نشده است.

هدف بعضی از پژوهش‌های بالینی پیشگیرانه سرطان بررسی تأثیر رفتار‌ها و عملکرد افراد در پیشگیری از سرطان است. از جمله مواردی که بررسی می‌شود می‌توان به مصرف میوه‌ و سبزی، ورزش کردن، ترک سیگار، یا مصرف انواع خاصی از داروها، ویتامین‌ها، مواد معدنی یا مکمل‌های غذایی اشاره کرد.

بررسی روش‌های جدید پیشگیری از سرطان کبد در پژوهش‌های بالینی

پژوهش‌های بالینی در نقاط مختلفی از دنیا انجام می‌شوند. اطلاعات مربوط به پژوهش‌های بالینی در بخش پژوهش های بالینی در پایگاه مؤسسه ملی سرطان در دسترس است. برای اطلاع از پژوهش‌های پیشگیری از سرطان کبد که در حال حاضر بیماران را پذیرش می‌کنند،