درک تغییرات پستان (راهنمای سلامت برای زنان)

درک تغییرات پستان (راهنمای سلامت برای زنان)
Understanding Breast Changes: A Health Guide For Women

مطالبی دربارۀ پستان‌ها
نکات مبنایی دربارۀ پستان:
پستان غده‌ای است که در اواخر دوران بارداری و بعد از زایمان، شیر تولید می‌کند.

پستان از چه تشکیل شده است؟

• هر پستان از لوب‌ها تشکیل شده است.
• لوب‌ها مجموعه‌ای از غدد شیری هستند که به این غدد شیری لوبول می‌گویند.
• لوبول‌ها در اطراف لوله‌های باریکی به نام مجراها سازمان یافته اند.
• مجراها شیر را به نوک پستان منتقل می‌کنند.
• این لوبول‌ها و مجراها بافت غده‌ای را می‌سازند.

دستگاه لنفاوی چیست؟
پستان‌ها عروق لنفاوی دارند که مایعی شفاف به نام لنف را منتقل می‌کنند.

• عروق لنفاوی به اندام‌های کوچک و گردی به نام غدد لنفاوی می‌رسند. تعدادی از غدد لنفاوی نزدیک پستان در زیر بغل، بالای ترقوه، در قفسۀ سینه پشت استخوان جناغ سینه و بسیاری دیگر از نقاط بدن وجود دارند.
• غدد لنفاوی، باکتری، سلول‌های سرطانی، یا سایر مواد مضری را که گاه در دستگاه لنفاوی یافت می‌شوند، به دام می‌اندازد؛ وظیفۀ آنها پاکسازی بدن از مواد مضر است.

در صورت مشاهدۀ این علائم و تغییرات پستان خود به درمانگر مراجعه کنید: توده در پستان یا نزدیک پستان یا زیر بغل بافت ضخیم یا محکم در پستان یا نزدیک آن و یا زیر بغل ترشح نوک پستان یا حساسیت آن برگشت نوک پستان به داخل خارش یا تغییرات پوستی مثل قرمزی، پوسته شدن، گودی،‌ یا چروکیدگی تغییر در اندازه یا شکل پستان اگر توده‌ای در یک پستان حس کردید، پستان دیگر را هم بررسی کنید. اگر هر دو پستان مثل هم باشند، احتمالاً این وضعیت طبیعی است. البته همچنان باید برای معاینات بالینی پستان به درمانگر خود مراجعه کنید تا دریابید به آزمایش‌های بیش‌تری نیاز است یا نه.

انواع تغییرات پستان

• سفت شدن (وجود توده)
• تغییر حالت پستان ناشی از قاعدگی
• توده‌های منفرد
• ترشح نوک پستان

تغییرات پستانی تقریباً در همۀ زنان رخ می‌دهد. اکثر این تغییرات سرطان نیستند. اگرچه، بعضی از تغییرات پستان ممکن است علائم سرطان باشند. به آن دسته از تغییرات پستان که سرطان نیستند،‌ خوش‌خیم می‌گویند. برای اطلاعات بیش‌تر دربارۀ تغییرات پستانی خوش‌خیم که اغلب طی زمان‌های خاصی از زندگی شما رخ می‌دهند، به بخش «تغییرات پستان در طول زندگی شما که سرطان نیستند» رجوع کنید.

سفت شدن (وجود توده)
اکثر زنان در پستان‌های خود بعضی از انواع توده را دارند. ممکن است بعضی نقاط متراکم تر از جاهای دیگر باشند و در آزمایش احتمالاً به صورت توده احساس شوند. آنچه احساس می‌کنید ممکن است بافت غده‌ای پستان باشد.

تغییر حالت پستان به هنگام قاعدگی
بسیاری از زنان قبل از پریود یا طی آن، در پستان‌های خود احساس درد، حساسیت و تورم دارند؛ همچنین، طی این دوره احتمالاً یک یا چند توده در پستان‌های خود احساس خواهید کرد که به علت وجود مایع اضافی در پستان‌های شماست.
از آنجا که بعضی توده‌ها به علت تغییرات هورمونی طبیعی ایجاد می‌شوند، درمانگر شما احتمالاً پیشنهاد می‌کند توده را به مدت ۱ تا ۲ ماه بررسی کنید تا مشخص شود تغییر می‌کند یا از بین می‌رود یا باقی می‌ماند.

توده‌های منفرد
توده‌های منفرد در هر زمانی ظاهر می‌شوند و در انواع و اندازه‌های متفاوت به وجود می‌آیند. بیش‌تر توده‌ها سرطان نیستند ولی درمانگر شما همیشه باید آن را به دقت بررسی کند و شاید برای اطمینان از اینکه توده سرطانی نیست، آزمایش‌های بیش‌تری انجام دهد. در صورت مشاهده هر نوع توده، درمانگر خود را از وجود آن باخبر کنید؛ حتی اگر در گذشته تودۀ خوش‌خیمی ‌داشته‌اید، مطمئن نباشید که تودۀ جدید هم خوش‌خیم باشد.

ترشح نوک پستان
ترشح نوک پستان در بعضی زنان متداول است. مایعی در رنگ‌ها یا شکل‌های مختلف از نوک پستان بیرون می‌آید که الزاماً علامت سرطان نیست. مثلاً، قرص‌های ضد بارداری و سایر داروها مثل مسکن‌ها موجب ترشح اندکی می‌شوند. عفونت‌های خاصی نیز موجب ترشح نوک پستان می‌شوند؛ اگرچه، در زنان یائسه و آنها که در شرف یائسگی هستند، ترشح نوک پستان احتمال دارد علامت سرطان باشد.
درصورت ترشح نوک پستان برای اولین بار، یا تغییر در رنگ و جنس آن، نزد پزشک بروید. احتمالاً پزشک نمونه‌ای از ترشح را برای بررسی به آزمایشگاه می‌فرستد.

تشخیص تغییرات پستانی

• ماموگرام
• دریافت نتیجۀ ماموگرام
• آنچه ماموگرام نشان می‌دهد
• توده‌ها
• کلسیفیکاسیون Calsification
• آیا همیشه نتیجۀ ماموگرام صحیح است؟
• تغییراتی که نیازمند پیگیری بیش‌تر است.

دو راه برای تشخیص تغییرات پستان وجود دارد:

• معاینۀ بالینی پستان ـ معاینۀ پستان که درمانگر انجام می‌دهد.
• ماموگرام‌ها ـ عکس با اشعۀ X از پستان‌ها

یک راه برای یافتن تغییرات پستان معاینۀ بالینی است که درمانگر انجام می‌دهد. درمانگر پستان‌ها و زیر بغل‌ها را در جست‌وجوی هرگونه توده، ترشح نوک پستان یا سایر تغییرات احتمالی بررسی می‌کند. این معاینۀ پستان باید بخشی از معاینۀ کلی پزشکی معمول باشد.
بهترین ابزار برای تشخیص سرطان پستان ماموگرام است. ماموگرام تصویر پستان است که با استفاده از مقادیر پایین پرتو X تهیه می‌شود. اخیراً توصیه می‌کنند زنان بالای ۴۰ سال هر ۱ تا ۲۲ سال ماموگرام بگیرند.
بعضی زنان خودشان پستان‌های خود را بررسی می‌کنند. درصورت یافتن تغییری در پستان، مهم است که نزد پزشک خود بروید تا تغییر مورد نظر را بررسی کند. ولی معاینۀ شخصی پستان و معاینۀ بالینی پستان جانشین ماموگرام نیستند.

مواردی از تغییرات پستان که باید از پزشک خود بپرسید: چگونه می‌توان بین توده‌های معمولی و توده‌هایی که باید در مورد آنها کاری انجام داد،‌ تفاوتی قائل شد؟ چگونه می‌توانید بگویید چه نوع تغییر پستان در من ایجاد شده است؟ برای بررسی سریع این تغییرات چه کاری باید انجام داد؟

ماموگرام
ماموگرام‌، هم برای غربالگری و هم برای تشخیص به کار می‌رود.
ماموگرام غربالگری برای تشخیص تغییرات پستان در زنانی است که هیچ نشانه‌ای از سرطان پستان در آنها وجود ندارد. از بیش‌تر زنان برای هر پستان ۲ عکس با اشعۀ XX می‌گیرند.
اگر ماموگرام غربالگری جدید، نسبت به قبلی تغییری در پستان نشان داد، ‌یا اگر فرد یا درمانگر متوجه تغییر نشدند، احتمالاً درمانگر ماموگرام تشخیصی توصیه خواهد کرد.
طی ماموگرام تشخیصی عکس‌های بیش‌تری با اشعۀ X می‌گیرند تا تصاویر واضح تر و با جزئیات بیش‌تر از پستان به‌دست آید. از این نوع ماموگرام برای جلوگیری از سایر مشکلات پستان هم استفاده می‌شود.

توجهدرصورت تغییر پزشک یا مرکز درمانی، اصل ماموگرام و نسخه‌ای از گزارش پزشکی خود را به همراه داشته باشید.

ماموگرام دیجیتال راه دیگری برای عکس گرفتن از پستان‌هاست. طرز کار ماموگرام دیجیتال مانند ماموگرام غربالگری است، با این تفاوت که تصاویر گرفته شده به جای ثبت روی عکس، به صورت کد کامپیوتری ضبط می‌شوند.
ماموگرام‌های سه زن مختلف در صفحۀ بعد به چشم می‌خورد. پزشکان در این عکس‌ها به دنبال هر نوع تغییر پستانی که طبیعی به‌نظر نمی‌رسد هستند.

ماموگرام‌ و کاشت‌ (ایمپلنت‌) پستانیوقتی جهت ماموگرافی مراجعه می‌کنید. اگر کاشت (ایمپلنت) پستانی دارید به مسئولان اطلاع دهید تا ماموگرام شما را متخصصی انجام دهد که در زمینۀ تصویربرداری با اشعۀ X در بیماران دارندۀ کاشت (ایمپلنت) آموزش دیده‌است. کاشت‌های پستانی در بعضی بافت‌های پستان پنهان می‌شوند و این بررسی نتیجه ماموگرام را دشوارتر می‌کند. اگر به دلایل زیبایی از کاشت (ایمپلنت) پستانی استفاده کرده اید: همچنان به ماموگرام‌های غربالگری با تصاویر اضافی نیاز دارید تا به تشخیص دقیق کمک کند. اگر بعد از برداشتن پستان به علت سرطان، ایمپلنت گذاشته اید: باید همچنان برای پستان دیگر خود ماموگرام انجام دهید. از پزشک بپرسید که آیا لازم است برای پستانی که ایمپلنت دارد هم ماموگرام انجام دهید.

دریافت نتایج ماموگرام
از پزشک خود بپرسید که چه زمانی نتایج ماموگرام آماده می‌شود.
اگر نتایج طبیعی بود، به این معنی است که رادیولوژیست چیزی تشخیص نداده است که پیگیری بخواهد.
اگر نتایج غیرطبیعی بود، به این معنی است که رادیولوژیست این موارد را تشخیص داده است:
تغییری نسبت به ماموگرام قبلی تغییری که به پیگیری بیش‌تر نیازمند است.
ماموگرام چه چیزی را نشان می‌دهد
رادیولوژیست عکس‌های اشعه X را در جست‌وجوی تغییرات پستانی که طبیعی به‌نظر نمی‌رسند، بررسی می‌کند. پزشک تفاوت‌های پستان‌ها را جست‌وجو می‌کند و ماموگرام‌های قبلی را با آخرین ماموگرام مقایسه می‌کند، تا تغییرات را ارزیابی کند؛ او همچنین توده‌ها و کلسیفیکاسیون را نیز بررسی می‌کند.
برآمدگی (یا توده)
گاهی اندازه، شکل و کناره‌های توده به پزشک کمک می‌کند که بفهمد توده سرطانی است یا نه. تومورهای خوش‌خیم در ماموگرام اغلب گرد و صاف به‌نظر می‌رسند و حاشیه‌ای واضح و مشخص دارند، ولی سرطان پستان اغلب حاشیه‌ای ناهموار و شکل نامنظمی دارد.
جدول ۱: نتایج احتمالی ماموگرام و مراقبت‌های پس از تشخیص

کلسیفیکاسیون

کلسیفیکاسیون، ته نشین شدن کلسیم معدنی در بافت پستان است. در ماموگرام، کلسیفیکاسیون به صورت نقاط سفید کوچک به‌نظر می‌رسد. ۲ نوع کلسیفیکاسیون وجود دارد:

• ماکروکلسیفیکاسیون رسوبات وسیع کلسیم هستند که اغلب با افزایش سن ایجاد می‌شوند. این رسوبات معمولاً سرطان نیستند.
• میکروکلسیفیکاسیون ذرات ریز کلسیم هستند که احتمالاً در اطراف سلول‌هایی با ضریب سرعت تقسیم بالا یافت می‌شوند. اگر این ذرات به روش منظمی به صورت دسته دسته باشند، احتمالاً علامت سرطان است.

بسته به تعداد ذرات کلسیم، بزرگی و شکل آنها ، دکتر به شما پیشنهاد می‌کند که:

• نوع دیگری از ماموگرام را انجام دهید که به رادیولوژیست امکان می‌دهد منطقه مورد نظر را دقیق تر ارزیابی کند.
• ماموگرام غربالگری دیگری، معمولاً به فاصله ۶ ماه، انجام دهید.
• آزمایش بیوپسی (نمونه‌برداری) انجام دهید.

تصور می‌کردم هروقت ماموگرام توده‌ای در پستان تشخیص دهد، احتمالاً سرطان است ـ اما معلـوم شد اکثر تغییرات پستان، نشانه سرطان نیستند. در یک مورد خاص از اینکه تصورم اشتباه بود ناراحت نیستم. ـ مریم ، ۶۰۰ ساله.
آیا نتایج ماموگرام همیشه صحیح است؟
خیر. ماموگرام‌ها اگر چه بی نقص نیستند، بهترین ابزار برای تشخیص تغییرات پستان هستند. اگر ماموگرام تغییری در پستان نشان داد،‌گاهی برای درک بهتر این تغییرات نیاز به آزمایش‌های دیگری هم هست. حتی اگر پزشک چیزی هم در ماموگرام شما ببیند، باز لزوماً به معنی سرطان نیست.

تغییراتی که به پیگیری بیش‌تری نیاز دارد:

گاهی پزشک دربارۀ تغییر موجود در ماموگرام به اطلاعات بیش‌تری نیاز دارد. پزشک احتمالاً آزمایش‌های پیگیری مثل سونوگرافی یا ماموگرام‌های بیش‌تر را دستور کند. تنها راه برای فهمیدن اینکه این نتیجه غیرطبیعی، سرطان هست یا نیست انجام بیوپسی (نمونه‌برداری) است با درک این نکته که بیش‌تر یافته‌های غیرطبیعی سرطان نیستند، اهمیت دارد.

تغییرات پستانی که سرطان نیستند و در طول زندگی به وجود می‌آیند:
انواع مختلفی از تغییرات پستان در مراحل مختلف زندگی فرد به وجود می‌آیند. بسیاری از این حالت‌ها تغییر در نتیجۀ تغییر مقادیر هورمونی ایجاد می‌شوند و با توجه به افزایش سن طبیعی اند.
بافت پستان در زنان جوان نسبت به زنان مسن تر، که قاعدگی‌شان متوقف شده است (یائسگی)، غده‌ای تر (تراکم بیشتر، چربی کمتر) است. معمولاً تغییرات پستانی در این نوع بافت رخ می‌دهد.
پیش از عادت ماهانه یا همزمان، درد، حساسیت و توده در پستان احساس می‌شود و معمولاً با پایان خونریزی احساس توده و درد هم از بین می‌رود.
در زمان حاملگی، احتمالاً در پستان‌ها توده احساس می‌شود به این علت که غدد تولیدکنندۀ شیر بزرگ می‌شوند و تعدادشان افزایش می‌یابند. با وجود این، سرطان پستان در زنان حامله هم مشاهده شده است، بنابراین، اگر سؤالی در مورد هر نوع توده پستان دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
«همه چیز در طول زمان تغییر می‌کند؛ از جمله بدن شما؛ مهم این است که با پزشک خود در ارتباط باشید تا با این تغییرات با آرامش و با روشی معقول مواجه شوید» .نسرین ۷۰ ساله

 در دوران شیردهی، ممکن است به عفونتی به نام ماستیت مبتلا شوید، که در اثر بسته شدن مجرای شیر ایجاد می‌شود. ماستیت موجب می‌شود پستان قرمز شده در آن حساسیت، گرمی و توده احساس شود. ماستیت Mastitis اغلب با آنتی بیوتیک‌ها درمان می‌شود. گاهی هم لازم است مجرا باز شود. اگر در صورت درمان، قرمزی یا ماستیت از بین نرفت، به پزشک مراجعه کنید؛ ممکن است به مراقبت‌های بیش‌تری نیاز داشته باشید.
همچنان که به سن یائسگی نزدیک می‌شوید، قاعدگی شما کم و کم‌تر می‌شوند. تغییر مقدار هورمون هم باعث این تغییرات در پستان‌های شما می‌شوند:

• حساس بودن، حتی وقتی پریود نمی‌شوید.
• تراکم بیشتر
• تودۀ بیش‌تر نسبت به آنچه قبلاً بوده اند

با افزایش سن، تغییرات پستانی دیگری هم متداول‌اند، مثل:

• پاپیلوم داخل مجرایی. این تغییر به صورت توموری که به زگیل شباهت دارد داخل نوک پستان است و بدون تغییر شکل پستان قابل جراحی است.
• اکتازی مجرای پستان. همچنان که به یائسگی نزدیک می‌شوید، مجاری نزدیک نوک پستان ورم می‌کنند و مسدود می‌شوند، که معمولاً دردناک است و موجب ترشح نوک پستان می‌شود. این مشکل با گرم‌کردن موضع و مصرف آنتی بیوتیک‌ها رفع می‌شود و گاهی هم برای باز کردن مجرا از جراحی استفاده می‌کنند.

در صورت دریافت هورمون ـ مثل هورمون درمان جایگزین(HRT)، ‌قرص‌های ضد بارداری، یا دریافت آن به صورت تزریقی ـ هنگام انجام ماموگرام پزشک را در جریان بگذارید. هورمون‌ها احتمالاً پستان‌ها را متراکم تر می‌کنند و این گاهی موجب محدودیت توانایی پزشک در خواندن ماموگرام می‌شود.
وقتی یائسه می‌شوید، سطح هورمون‌ها پایین می‌آید و تراکم بافت پستان کم‌تر و بافت چربی آن بیش‌تر می‌شود. احتمالاً توده‌ها، درد یا ترشح از نوک پستان، که قبلاً داشتید، متوقف می‌شوند و از آنجا که بافت پستان کم‌تر متراکم است، ماموگرام‌ها راحت تر خوانده می‌شوند. این به این معنی است که از سوی پزشکان احتمال تشخیص تغییرات پستان یا سرطان پستان در مراحل اولیه بیش‌تر است.

آزمایش‌های پیگیرانه که اطلاعات بیش‌تری در اختیار شما می‌گذارد:

• سونوگرافی
• نمونه‌برداری (بیوپسی)
• انواع نمونه‌برداری‌ها
• آسپیراسیون با سوزن نازک (Fine-Needle Aspiration)
• نمونه‌برداری با سوزن ضخیم(Core-Needle Biopsy)
• نمونه‌برداری با جراحی(Surgical Biopsy)
• دریافت نتایج نمونه‌برداری
• تغییرات خوش‌خیم
• هیپرپلازی آتیپیک مجاری شیری (ADH) یا کارسینوم لوبولار در جا (LCIS)
• سلول‌های سرطانی موجود در لایۀ پوشانندۀ مجاری شیری(کارسینوم مجاری شیری در جا(DCIS))
• سرطانی که غیرتهاجمی است

پزشکان در مواردی برای پیگیری بعد از تشخیص علائم تغییرات پستان از سونوگرافی یا بیوپسی (نمونه‌برداری) استفاده می‌کنند.

سونوگرافی
در سونوگرافی از امواج صوتی برای تهیۀ تصویر از بافت پستان استفاده می‌شود. به این تصویر سونوگرام می‌گویند . این تصویر به پزشکان کمک می‌کند با دقت بیش‌تر توده‌ها را بررسی کنند. سونوگرافی نشان می‌دهد که توده توپر است یا با مایع پرشده است (کیست).

• سونوگرافی در تصمیم گیری برای لزوم انجام آزمایش‌های بیش‌تر به پزشک کمک می‌کند.
• دانستن این نکته که احتمال دارد سونوگرافی همۀ تغییرات غیرطبیعی را تشخیص ندهد، مهم است.

کیست: متداول ترین تغییر پستانکیست توده‌ای است که از مایع پر شده است. پزشک معمولاً پس از تشخیص کیست یکی از این تصمیم‌ها را می‌گیرد: از بین بردن کیست با خارج کردن مایع درون آن بررسی آن با سونوگرافی بررسی بیش‌تر و نزدیکتر

نمونه‌برداری‌
در بیوپسی (نمونه‌برداری)، پزشک بعضی سلول‌ها یا بافت یک ناحیه از رسوبات کوچک کلسیم یا کل توده را خارج می‌کند. بافت را به آزمایشگاه می‌فرستند تا متخصص آسیب‌شناس سلول‌ها را از نظر وجود سرطان یا سایر بیماری‌ها بررسی ‌کند. نمونه‌برداری‌ها را معمولاً به صورت سرپایی انجام شود و به بیمار در همان روز انجام آزمایش می‌تواند به خانه برود. نمونه‌برداری‌ تنها راه‌ تشخیص سرطانی بودن سلول‌هاست.

مواردی که شاید بخواهید درصورت پیشنهاد بیوپسی (نمونه‌برداری) از درمانگر، بپرسید: چه نوع بیوپسی انجام خواهد شد؟ چرا؟ چه مقدار از بافت را بر می‌دارند؟ کل توده برداشته می‌شود یا قسمتی از آن؟ آیا شکل پستان تغییر می‌کند؟ آیا جوشگاه به‌وجود می‌آید؟ نمونه‌برداری کجا انجام می‌شود و چه مدت طول می‌کشد؟ آیا هوشیار خواهم بود؟ باعث آسیب می‌شود؟ عوارض جانبی هم دارد؟ چه آزمایش‌هایی بر بافت انجام خواهد شد؟ چه زمانی جواب آزمایش‌ها را خواهم دانست؟ همان روز می‌توانم به سر کار خود برگردم؟

بعد از نمونه‌برداری می‌توانید سؤالات زیر را بپرسید: جواب آزمایش‌ها چه معنی دارند؟ لازم است آزمایش‌های دیگری هم انجام دهم؟ نیازی به آزمایش‌های پیگیری یا درمان هست؟ از ناحیۀ نمونه‌برداری شده چه طور مراقبت کنم؟ ورزش کردن صحیح است؟ آیا نتایج آزمایش‌های من نشان می‌دهد که از نظر سرطان پستان در معرض خطر بیش‌تری هستم؟ گاهی حتی برای متخصصان هم تشخیص تفاوت تغییرات خوش‌خیم پستان از سرطان دشوار است. درصورتی که به نتایج نمونه‌برداری مشکوک هستید، نظر پزشکان دیگر را هم درمورد آن بگیرید.

انواع بیوپسی (نمونه‌برداری)
متداول‌ترین انواع نمونه‌برداری به این شرح است:

• نمونه‌برداری مکشی (آسپیراسیون) سوزنی ظریف (Fine-Needle Aspiration).
• نمونه‌برداری با سوزنی ضخیم (Core-Needle Biopsy).
• نمونه‌برداری با جراحی (Surgcial Biopsy).

نمونه‌بردای مکشی (آسپیراسیون) سوزنی ظریف (Fine-Needle Aspiration)

آسپیراسیون با سوزن نازک فقط چند دقیقه طول می‌کشد و در مطب پزشک هم امکانپذیز است. این روش زمانی انجام می‌شود که پزشک تشخیص می‌دهد توده به صورت «کیست» (Cyst) به‌نظر می‌آید. پزشک سعی می‌کند مایع توده را با یک سر سوزن باریک و یک سرنگ خارج کند.
اگر توده، «کیست» باشد، خارج کردن مایع آن را از بین می‌برد و اگر مجدداً کیست عود کند، می‌توان آن را باردیگر تخلیه کرد. از آنجا که کیست‌ها به ندرت سرطانی هستند، پزشکان مایع را فقط از نظر خونی بودن یا دلایل مهم دیگر آزمایش می‌کنند. اگر توده توپر باشد، سلول‌ها را با سوزن خارج می‌شوند. این سلول‌ها از نظر وجودسرطان ارزیابی می‌کنند.

نمونه‌برداری سوزنی ضخیم (Core-Needle Biopsy)

• این نوع نمونه‌برداری معمولاً در مطب پزشک یا بیمارستان انجام می‌شود. نمونه‌برداری از توده با سوزن نوعی از نمونه‌برداری است که در آن از سوزنی با لبه برندۀ مخصوص استفاده می‌شود. نمونه‌برداری از توده با سوزن، با برش کوچکی روی پوست انجام می‌شود. قسمت کوچکی از مرکز بافت را بر می‌دارند و بیش از یک نمونۀ بافتی از همان برش کوچک در پوست برمی‌دارند.. این قسمت شاید موجب کبودی شود ولی به ندرت اثری به جا می‌‌گذارد.

در زمان نمونه‌برداری، پزشک گاه یک پروب (Probe) هدایتگر را به ناحیۀ تغییرات پستانی می‌فرستند. سوند (پروب) به آرامی ‌نمونه‌های بافت را از ناحیه موردنظر جدا می‌کند.
گاهی پزشک از روش‌های دیگری برای هدایت سوزن یا پروب به ناحیۀ تغییر پستانی استفاده می‌کند که شامل این موارد است:

• نمونه‌برداری با سوزن باهدایت سونوگرافی. پزشکان برای هدایت سوزن در زمان نمونه‌برداری از سونوگرافی استفاده می‌کنند. از این روش زمانی استفاده می‌کنند که توده‌ها در معاینۀ پستان، سفت احساس شوند یا در ماموگرام سفت به‌نظر برسند.
• نمونه‌برداری با سوزن ضخیم در موضع با روش استریوتاکتیک (Steriotaxia). پرتو X (ایکس ری) سه بعدی، سوزن نمونه‌برداری را به سمت توده یا سایر نقاط تغییریافته که در معاینۀ پستان احساس نمی‌شوند، هدایت می‌کند.

با استفاده از نوعی دستگاه، بر میز معاینه که سوراخی دارد، روی شکم دراز می‌کشید. سوراخ موجب می‌شود پستان‌ها به زیر میز آویزان شوند، جایی که دستگاه پرتو و سوزن وجود داردکه با ابزار مخصوصی به‌دستگاه متداول ماموگرام وصل می‌شود تا پستان‌ها را از ۲ زاویه در معرض پرتو X قرار دهند.

نمونه‌برداری با جراحی

نمونه‌برداری با جراحی عملی است که طی آن همه یا قسمتی از تودۀ واقع در پستان را بر می‌دارند. اغلب، بیمار پس از انجام عمل در همان روز به منزل می‌رود. گاهی پزشک در همان قدم اول، نمونه‌برداری از طریق جراحی را انجام می‌دهد و در سایر مواقع در صورتی‌که از نمونه برداری سوزنی اطلاعات مورد نظر پزشک به‌دست نیامد به جراحی متوسل می‌شوند.

نمونه‌برداری با جراحی

گاهی برای نمونه‌برداری با جراحی از یک سوزن و دستگاه‌های ماموگرام یا سونوگرافی برای یافتن تغییرات پستانی که قابل لمس نیستند، استفاده می‌شود. وقتی تغییری تشخیص دادید، رادیولوژیست سوزنی را به داخل پستان فرو می‌کند، به شکلی که نوک سوزن در منطقۀ تغییر پستانی است( به این عمل مکان‌یابی سوزنی می‌گویند.) سپس سیم نازکی داخل سوزن می‌گذارند. ممکن است سوزن را بردارند و سیم در محل بماند و احتمالاً از فرد درخواست می‌کنند برای انجام نمونه‌برداری به اتاق عمل یا اتاقی دیگر برود. در زمان جراحی، پزشک از نوک سیم به‌عنوان راهنمای یافتن بافتی که باید خارج شود، استفاده می‌کند.
سوزن را با هدایت ماموگرافی به پستان وارد می‌کنند.
نوک سوزن درناحیۀ تغییرات در پستان قرار می‌گیرد.
دستگاه هدایت کننده را در بافت می‌گذارند.
سیم نازک را از سوزن بیرون می‌آورند .
موضعی وارد کردن سوزن .
دریافت نتایج نمونه‌برداری
به‌طور متوسط، نتایج نمونه‌برداری (بیوپسی) ۷ تا ۱۰ روز بعد آماده می‌شود.

نمونه‌برداری می‌تواند این نتایج را نشان دهد:

• تغییرات خوش‌خیم پستان.
• تغییراتی که احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهند.
• سلول‌های سرطانی موجود در بافت پوشانندۀ مجاری‌شیری پستان.
• سلول‌های سرطانی که نزدیک بافت پستان گسترش یافته‌اند.

در اینجا شرحی جزئی‌تر از نتایج نمونه‌برداری عنوان می‌شود.

تغییرات خوش‌خیم

• فیبروادنوم ـ توده‌های گرد و سفت که مثل لاستیک به‌نظر می‌رسند
• نکروز چربی ـ توده‌های گرد ، سفت و بدون درد
• آدنوز اسکلروزـ توده‌هایی که دچار کلسیفیکاسیون شده و اغلب دردناک هستند.

درمانگر احتمالاً مراقبت‌های پس از تشخیص را برای این نوع تغییرات خوش‌خیم پیشنهاد می‌کند.
دو نوع از تغییرات که احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهند.

• سلول‌های غیرطبیعی موجود در مجاری پستان، هیپرپلازی آتیپیک مجاری، یا Atypical Ductal Hyperplasia) ADH).
• سلول‌های غیرطبیعی موجود در لوبول‌ (Loubule)های پستان (کارسینوم لوبولار در جا In Situ یا LCIS).

با اینکه ترسیده بودم، اما خوشحالم که برای پیگیری مراجعه کردم تا مشخص شود مبتلا به چه هستم. اکنون من و دکترم قادریم برای تغییرات پستان کاری انجام دهیم. ـ ژاکی ، ۶۳ ساله
هیپرپلازی آتیپیک مجاری (ADH) یا کارسینوم لوبولار در جا Lobular Carcinoma In Situ) LCIS):

ADH و LCIS سرطان نیستند. اگرچه وجود ,ADH یا LCIS در یک پستان به این معنی است که خطر ابتلا به سرطان پستان در همان پستان بالاتر است. درصورت وجود ADH یا LCISS ، پزشک سلامت پستان را با دقت بیش‌تر بررسی خواهد کرد. مثلاً، پزشک ممکن است این نکته‌ها را توصیه کند:

• انجام ماموگرام‌های بیش‌تر یا ملاقات‌های بیش‌تر بیمار با پزشک
• استفاده از دارویی به نام تاموکسیفین که ظاهراً موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان در بعضی زنان شده است.
• شرکت در پژوهش‌‌های بالینی، درمان‌های جدید پیشگیری کننده و امیدبخش را نوید می‌دهند، در آزمایش‌های پیشگیری از سرطان، برای یافتن راه‌های پیشگیری یا کم کردن احتمال ابتلا به سرطان بر تعداد زیادی از افراد مطالعه می‌کنند.

تعداد کمی ‌از زنان مبتلا به LCIS برای برداشتن هر دو پستان جراحی شده‌اند. آنها به منظور جلوگیری از گسترش سرطان پستان این عمل را انجام داده اند. با پزشک خود مشورت کنید و ببینید بهترین راه کار برای شما چیست. برای اطلاعات بیش‌تر از ADH و LCIS جدول ۲۲: نتایح احتمالی نمونه‌برداری و مراقبت‌های پس از تشخیص را ببینید.
سلول‌های سرطانی موجود در کناره‌های مجاری (کارسینوم در جای مجرای شیری (Ductal Carcinoma In Situ یا DCIS
DCIS وضعیتی است که در آن سلول‌های سرطانی فقط در بافت پوشانندۀ مجاری شیری پستان دیده می‌شوند و سلول‌های غیرطبیعی به خارج از مجاری و اطراف بافت پستان گسترش نیافته‌اند. بنابراین، اکثر زنان مبتلا به DCIS با درمان معالجه می‌شوند و اگر DCIS درمان نشود، گاهی به سایر نقاط پستان گسترش می‌یابد. ( که به آن سرطان پستان تهاجمی هم می‌گویند.)
پزشک احتمالاً این موارد را جهت درمان DCIS مطرح می‌کند:

• انجام جراحی با حفظ پستان (جراح فقط سرطان و بعضی از بافت‌های طبیعی اطراف آن را بر می‌دارد.) همراه با پرتودرمانی
• انجام جراحی با حفظ پستان بدون پرتودرمانی
• برداشتن پستان‌ که کل پستان را بر می‌دارند.
• دریافت داروی تاموکسیفن بعد از جراحی و رادیوتراپی برای کاهش احتمال عود سرطان

سرطانی که تهاجمی است
حتی اگر سرطان پستان به سایر قسمت‌های پستان سرایت کرده باشد، تشخیص زود هنگام آن بهترین امکان را برای حفظ پستان‌ها و زندگی بیمار به وجود می‌آورد. حتی اگر سرطان پستان گسترش هم یافته باشد دلیلی برای امیدواری وجود دارد.
بعضی زنان مبتلا به سرطان پستان شاید بخواهند در پژوهش‌های بالینی شرکت کنند. پژوهش‌های بالینی، مطالعه‌های تحقیقاتی برای یافتن راه‌های بهتر درمانسرطان است. بعضی مطالعه‌ها بر داروهای مبارزه کننده با سرطان، ترکیبات دارویی و راه‌های انجام درمان نتایج خوبی را نشان داده اند.

یافتن حمایتی که به آن نیاز دارید.

تشخیص تغییرات پستان، دریافت نتیجۀ غیرعادی ماموگرام یا دانستن ابتلا به سرطان پستان معمولاً موجب ترس می‌شود. به بسیاری از زنان این موارد می‌تواند کمک کننده باشد.

• درخواست حمایت از دوستان و افراد خانواده. هنگام دریافت نتیجه آزمایش‌ها و گفت‌وگو درباره گزینه‌های درمان خود کسی را همراه خود داشته باشید.
• از پزشک یا پرستار خود بخواهید که:
• در درک اصطلاحات پزشکی بغرنج به شما کمک کنند.
• به شما بگویند که دیگران چگونه با احساساتی که شما هم دارید، کنار آمده اند.