وزن و ورزش احتمالاً عوامل مهمی در سرطان پروستات هستند.
Weight And Exercise May Be Important Factors In Prostate Cancer
وزن و ورزش، یکبار دیگر، ثابت کردهاند که هر کدام عامل شاخصی در تشخیص، کیفیت زندگی و بقا، در سرطان پروستات هستند. نتایج حاصل از چندین مطالعۀ اخیر نشان میدهد که وزن و ورزش، هر دو، میتوانند بر خطرها و نتایج درمان انواع مختلفی از سرطان اثر بگذارند. آگاهی از این خطرها به افراد امکان میدهد که تصمیماتی بگیرند و خود را با برنامههایی سازگار کنند که میتواند بهطور مؤثر خطر ابتلا به سرطانهای مشخصی را در آنها کاهش دهد و یا حتی امکان بقای افراد مبتلا را بالا ببرد.
وزن و غربالگری سرطان پروستات
پروستات غدهای از دستگاه تناسلی مرد است، که قسمتی از مایع انتقالدهندۀ اسپرم را هنگام انزال میسازد. برآورد شده است که از هر شش مرد در ایالات متحده، یک مرد، در طول زندگیاش، به سرطان پروستات مبتلا میشود.
سرطان پروستات در مردان مسنتر، همچنین، در آمریکاییهای آفریقاییتبار، و مردانی که سابقۀ خانوادگی سرطان پروستات دارند، به مراتب بیشتر اتفاق میافتد.
غربالگری برای سرطان پروستات، با آزمایش آنتیژن اختصاصی پروستات (PSA) برای تشخیص زودرس سرطان پروستات در مردان ۵۰ ساله و یا مسنتر، انجام میشود. آزمایش PSA پروتئینهایی را اندازهگیری میکند که توسط پروستات ساخته و در خون رها میشوند. میزان PSA، هنگام بروز سرطان پروستات، افزایش نشان میدهد ولی میزان PSA میتواند در شرایط بیخطر (غیرسرطانی) هم افزایش یابد. اگر یک بیمار افزایش میزان PSA داشته باشد، معمولاً به او نمونهبرداری (بیوپسی) از بافت پروستات توصیه میشود. نمونهها در آزمایشگاه برای کشف سلولهای سرطانی بررسی میشوند. اگر میزان PSA عادی باشد یا حتی کمی در درجۀ بالاتری از میزان عادی باشد، معمولاً نمونهبرداری، تجویز نمیشود.
وزن میتواند یک عامل احتمالی تشخیصی سرطان پروستات باشد زیرا برخی مطالعهها نشان دادهاند که وزن میتواند میزان PSA را تحت تأثیر قرار دهد، بهویژه میزان پایینتر PSA در مردان چاق ملاحظه شده است. اگر این موضوع بهعنوان یک دلیل ثابت شود، ممکن است که میزان افزایش یافتۀ PSA در افراد چاق خود را بهدرستی نشان ندهد. و در نتیجه، آزمایش PSA برای نشان دادن وجود سرطان، منفی کاذب خواهد بود. بنابراین، احتمالاً مهم است که وزن بدن هنگام تغییر نتایج آزمایش PSA محاسبه شود. همچنین، با توجه به این امر، بازۀ PSA افزایش یافته که نشانۀ شک به سرطان پروستات است، باید برای مردان چاق، پایینتر در نظر گرفته شود.
برای ارزیابی بیشتر رابطۀ بین اندازۀ بدن، میزان خون و بازۀ PSA، پژوهشگران مطالعهای میان بیش از ۱۳.۰۰۰مرد که تحت عمل برداشتن کامل پروستات برای سرطان پروستات قرار گرفته بودند، انجام دادند.
وزن توسط شاخص تودۀ بدنی (BMI) مورد ارزیابی قرار گرفت. BMI از نسبت میان وزن و قد تشکیل میشود. (وزن بر حسب کیلوگرم تقسیم بر قد بر حسب مجذور متر). BMI بین ۵/۱۸ و ۹/۲۴ معمولاً سالم انگاشته میشود. BMI بین ۲۵ و ۹/۲۹ اضافه وزن و BMI بالاتر از ۳۰ چاق محسوب میشود. این مطالعه غلظت PSA (مقدار نانوگرمهای PSA در هر میلیلیتر از خون و همچنین، مقدار کلی PSA در گردش (مقدار میکروگرمهای PSA) را محاسبه کرد.
در مردان با BMI بالاتر، حجم بیشتر خون و غلظت پائینتر پیشساز PSA داشتند هر چند، مقدار کلی PSA در گردش، بهطور مشخص، با وزن بدن متغیر نبود.
این نتایج از این نظریه حمایت میکند که PSA، بهدلیل حجم خون بیشتر مردان چاق، رقیق میشود، و در نتیجه، با وجود میزان کلی مشابه PSA در گردش، غلظت PSA کمتر خواهد بود.
پژوهشگران متذکر شدند که این نتایج باید با مطالعههای معطوف به آینده، روی مردان غیرمبتلا به سرطان پروستات، تأیید شود.
وزن و بقا در سرطان پروستات محققان اطلاعات یک پژوهش بالینی سرطان پروستات را، که قبلاً انجام شده بود، برای تعیین رابطۀ بین وزن و بقای سرطان پروستات، ارزیابی کردند، و به این نتیجه رسیدند که اضافه وزن بدن، با کاهش بقا در بیماران مبتلا به برخی از سرطانها مرتبط است.
مطالعه شامل ۹۴۵ مرد مبتلا به سرطان پروستات بود که سرطانشان در داخل غده پروستات انتشار یافته بود (T3) یا در غدد لنفی مجاور نفوذ کرده بود. افراد مورد مطالعه با پرتودرمانی همراه یا بدون زلادکس ( Goserelin- Zoladex) درمان شده بودند. اطلاعات در مورد BMI 788 تن از ۹۴۵ نفر مورد مطالعه در دسترس بود. براساس BMI، ۳۱% از آنها در گروه با وزن متعادل قرار داده شدند، ۵۱% در گروه افراد دارای اضافه وزن، و ۱۸% جزء افراد چاق قرار گرفتند.
خطر مرگ در ۵ سال پس از سرطان پروستات ۵/۶% در میان مردانی با BMI کمتر از ۲۵، ۱/۱۳% در میان مردان با BMI بین ۲۵ و ۹/۲۹، و ۲/۱۲% از میان مردان با BMI از ۳۰ به بالاتر، بود.
در این مطالعه ارتباط قابل توجهی بین BMI و مرگ به دلایلی غیر از سرطان پروستات وجود نداشت.
محققان نتیجهگیری کردند که میان مردان مبتلا به سرطان پروستات موضعی اما پیشرفته، BMI بالاتر با خطر بالاتر مرگ ناشی از سرطان پروستات مرتبط است، و متذکر شدند که برای یافتن دلیل این ارتباط و پیگیری تأثیر کاهش وزن پس از تشخیص، به مطالعههای بیشتری نیاز است.
ورزش و هورموندرمانی
یک درمان متداول که برای بیماران مبتلا به سرطان پروستات تجویز میشود، هورموندرمانی یا درمان منع آندروژن (ADT) است. از آنجا که رشد سرطان پروستات با قرار گرفتن در معرض هورمونهای مردانه، بهطور بارز تستسترون، تحریک میشود، توقف و یا کاهش قرار گرفتن سلولهای سرطان در معرض این هورمونهای مردانه، میتواند رشد سرطان را کاهش دهد یا متوقف کند.
ADT، به هر حال، خطر ایجاد ضایعههای تودۀ استخوانی را بههمراه دارد، و ورزش میتواند راهی برای حفظ تراکم استخوان در بیمارانی باشد که تحت درمان با ADT قرار میگیرند. ADT میزان تستسترون را در بدن کاهش میدهد، که در نهایت از رشد سلولهای سرطانی پروستات جلوگیری یا آن را متوقف میکند. گرچه، ADT با برخی عوارض جانبی مشخص همراه است. یکی از عوارض جانبی کاهش تراکم یا تودۀ استخوانی است. ضایعههای استخوانی، خطر پوکی استخوان، شکستگی استخوان، درد، بستری، و بیحرکتی را افزایش میدهد و بر هزینههای پزشکی میافزاید.
بنابراین، بسیاری از پزشکان مکمل کلسیم و اسکنهای تراکم استخوان را، قبل و در حین درمان با ADT، پیشنهاد میکنند.
با توجه به پژوهشهای بسیاری که دربارۀ آثار ورزش بر بیماران مبتلا به سرطان انجام شده، ورزش، همچنین، از جنبههای مختلفی در سرطان نقش دارد. از آنجا که پی برده شده است که ورزش میتواند سطح فرسودگی و همچنین، تراکم استخوان را بهبود بخشد، محققان دانشگاه جان هاپکینز، اخیراً یک پژوهش بالینی را برای ارزیابی آثار ورزش بر سطح فرسودگی بیماران مبتلا به سرطان پروستات که تحت درمان ADT هستند، ترتیب دادند. تراکم استخوان نیز اندازهگیری شد. این آزمایش شامل ۷۰ مرد مبتلا به سرطان پروستات اولیه بود که پرتودرمانی شدند؛ نیمی از این بیماران نیز ADT دریافت کردند. در شروع این آزمایش فرض بر این بود که این مردها فعالیت خارج از خانه ندارند و خانهنشین باشند.
به نیمی از این مردان برنامهای داده شد که با ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیادهروی در هفته شروع به ورزش کنند، به نیمی دیگر برنامه داده شد که به زندگی خانهنشینی ادامه دهند.
مردهایی که ورزش کردند و ADT نیز دریافت کردند، در حقیقت در تودۀ استخوانیشان افزایش نشان دادند (۴۸/۰% افزایش).
مردانی که ورزش نکردند و ADT هم دریافت کردند، ۱۴/۲% کاهش در توده استخوانیشان داشتند.
محققان به این نتیجه رسیدند که ورزش از ضایعههای استخوانی، در میان مردان مبتلا به سرطان پروستاتی که با ADT درمان میشوند، جلوگیری میکند.
خلاصه با افزایش شواهد، این حقیقت که ورزش و وزن میتواند نقش مهمی در تشخیصها و نتایج انواع مختلفی از سرطان، بهویژه سرطان پروستات، بازی کند، در حال تقویت است.