غربالگری سرطان آندومتر
(Endometrial Cancer Screening (PDQ)
غربالگری چیست؟
غربالگری به معنای جستوجوی سرطان قبل از آن است که شخص هرگونه نشانهای از بیماری داشته باشد، که به یافتن سرطان در مراحل اولیه کمک میکند. وقتی بافتهای غیرعادی یا سرطان زود پیدا شوند درمانشان راحتتر است. شاید زمانی که نشانهها پیدا شوند، سرطان شروع به گسترش کند.
دانشمندان سعی دارند متوجه شوند چه افرادی بیشتر احتمال دارد به انواع سرطان مبتلا شوند. آنها همچنین درمورد کارهایی که ما انجام میدهیم و مواردی که در اطرافمان هستند و باعث ابتلا به سرطان میشود مطالعه میکنند. این اطلاعات به پزشکان کمک میکند تا بگویند چه کسی باید برای سرطان غربالگری شود، چه آزمایش غربالگری باید انجام شود و چند وقت به چند وقت آزمایشها باید صورت گیرند.
حتماً به یاد داشته باشید اگر پزشک پیشنهاد آزمایش غربالگری داد به این معنی نیست که حتماً سرطان دارید. آزمایش غربالگری وقتی هم که هیچ نشانهای ازسرطان ندارید تجویز میشوند.
اگر نتیجه آزمایش غربالگری غیرعادی بود، باید آزمایش بیشتری انجام دهید تا بفهمید سرطان دارید یا نه. به این آزمایشها آزمایش تشخیص هم میگویند.
در ادامه خلاصههای برای کسب اطلاعات دربارۀ پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان آندومتر آمده است.
- درمان سرطان آندومتر
- پیشگیری از سرطان آندومتر
اطلاعات کلی دربارۀ سرطان آندومتر
نکات کلیدی این قسمت
|
سرطان آندومتر سرطانی است که در آن سلولهای بدخیم (سرطانی) در بافت آندومتر تشکیل میشود.
آندومتر درونیترین پوشش رحم است. رحم اندامی توخالی و ماهیچهای در لگن زنان است. رحم جایی است که جنین رشد میکند. در بیشتر زنانی که باردار نیستند طول رحم در حدود ۳ اینچ است.
سرطان آندومتر با سرطان میومتر متفاوت است که به آن سارکوم رحم میگویند. برای اطلاعات بیشتر خلاصه را دربارۀ درمان سارکوم رحم ببینید.
سرطان آندومتر شایعترین سرطان مهاجم دستگاه تناسلی زنان است.
سرطان آندومتر بیشتر در زنان سفیدپوست بروز میکند تا در زنان سیاهپوست. وقتی سرطان آندومتر را در زنان سیاهپوست تشخیص دادند معمولاً پیشرفته است و امکان درمان آن کم است.
سابقه سلامتی و داروهای خاص بر خطر گسترش سرطان آندومتر تأثیر میگذارد.
به هرچیزی که احتمال ابتلا به بیماری را در شما بالا ببرد عامل خطرزا میگویند. نداشتن عامل خطرزا بدین معنا نیست که به سرطان مبتلا نمیشوید. افرادی که فکر میکنند در معرض خطر هستند باید با پزشک مشورت کنند. عوامل خطرزا برای سرطان آندومتر شامل این موارداست:
- مصرف تاموکسیفن برای درمان یا پیشگیری سرطان پستان.
- مصرف تنهای استروژن. (مصرف استروژن در ترکیب با پروژسترون ظاهراً خطر ابتلا به سرطان آندومتر راافزایش نمیدهد.)
- اضافه وزن.
- مصرف غذاهای پرچرب
- نداشتن سابقۀ وضع حمل.
- شروع شدن قاعدگی در سنین پایین.
- یائسه شدن در سنین پیری (بالاتر از سن معمول).
- داشتن ژن سرطان سرطان روده بزرگ غیرپولیپی ارثی (HNPCC)
- سفیدپوست بودن.
غربالگری سرطان آندومتر
نکات کلیدی برای این قسمت
|
آزمایشهایی که برای غربالگری انواع متفاوت سرطان استفاده میکنند.
از بعضی از آزمایشهای غربالگری به این دلیل استفاده میکنند که هم در یافتن زودهنگام سرطان و هم در کاهش احتمال مرگ ناشی از سرطان مفید هستند. از آزمایشهای دیگر هم استفاده میکنند؛ چون در مواردی سرطان را در بعضی از بیماران پیدا میکنند. گرچه در پژوهشهایبالینی ثابت نشده است که استفاده از این آزمایشها خطر مرگومیر از سرطان را کاهش میدهد.
دانشمندان در حال مطالعه دربارۀ آزمایشهای غربالگری برای یافتن آزمایشهایی هستند که خطرات کمتر و مزایای بیشتری دارند. پژوهشهای غربالگری سرطانهمچنین نشان میدهند که کشف زودهنگام (یافتن سرطان پیش از اینکه موجب بروز نشانههای بیماری شود) احتمال مرگبیمار را بهخاطر بیماری پایین میآورد. برای بعضی از نمونههای سرطان، یافتن و درمان بیماری در مراحل اولیه موجب احتمال بیشتر بهبودی میشود.
سرطان آندومتر را معمولاً سریع تشخیص میدهند.
سرطان آندومتر معمولاً موجب بروز نشانههای بیماری میشود (مانند خونریزی واژن) و در مراحل اولیه که احتمال زیادی برای بهبودی است مشاهده میشود.
هیچ آزمایش غربالگری متعارف یا متداولی برای سرطان آندومتر وجود ندارد.
غربالگری سرطان آندومتر در دست مطالعه است و غربالگری پژوهشهای بالینی در بسیاری از نقاط دنیا انجام میگیرد. اطلاعات دربارۀ پژوهشهای بالینی در حال انجام در پایگاه انستیتوی ملی سرطان در دسترس است.
آزمایشهایی که بتوان با آنها سرطان آندومتر را شناسایی کرد در دست مطالعه است:
آزمایش پاپ
آزمایش پاپ روشی برای انتخاب سلولهای سطح دهانه گردن رحم و واژن است. از یک تکه پارچه، یک قلم مو یا یک تکه کوچک چوب برای تراشیدن سلولهای دهانه رحم و واژن استفاده میکنند. سلولها را در زیر میکروسکوپ برای اینکه بفهمیم غیرعادی هستند یا نه مشاهده میکنیم. به این روش پاپ اسمیر هم میگویند.
از آزمایش پاپ برای غربالگری سرطان آندومتر استفاده نمیکنند، گرچه نتایج آزمایش پاپ گاهی نشانههای غیرعادی آندومتر (پوشش رحم) را نشان میدهند. آزمایشهای پیگیری به یافتن سرطان آندومتر کمک میکنند.
سونوگرافی از طریق واژن
هنوز اثبات نشده که با غربالگری با استفاده از سونوگرافی از طریق واژن ( TVU(Trans Vaginal ultrosound تعداد مرگومیر ناشی از سرطان آندومتر پایین میآید.
سونوگرافی از طریق واژن (TVU) رویهای است که برای آزمایش واژن، رحم، لولههای فالوپ و مثانه بهکار میرود و به آن سونوگرافی داخل واژنی هم میگویند. مبدل فراصوت (کاوشگر) را به داخل واژن فرو میکنند که امواج صوتی با انرژی بالا (فراصوت) را بهسوی بافتهای داخلی یا اندامها روانه میکند و ایجاد بازتاب (اکو) میکند. این بازتابها تصویری از بافت بدن را میسازند که سونوگرام نام دارد. پزشک با نگاه کردن به سونوگرام تومور را شناسایی میکند.
از TVU در زنانی که خونریزی واژن دارند استفاده میکنند. کارشناسان به زنانی که سرطان روده بزرگ غیرپولیپوز ارثی دارند یا در معرض خطر ابتلا به آن هستند، غربالگری سالیانه بهوسیله سونوگرافی از طریق واژن را از ۲۵۵ سالگی توصیه میکنند.
نمونهبرداری آندومتر
هنوز ثابت نشده است که از غربالگری بهوسیله نمونهبرداری آندومتر تعداد مرگومیر ناشی از سرطان آندومتر پایین میآید.
برای نمونهبرداری آندومتر بافت آندومتر را با داخل کردن یک قلممو، آلتتراش یا با وارد کردن یک لولۀ باریک و انعطافپذیر از طریق دهانه به داخل رحم بیرون میآورند. با این وسیله به آرامی مقدار کمی از بافت آندومتر را میتراشند و سپس نمونه بافت را بیرون میآورند. پزشکآسیب شناس بافت را برای یافتن سلولهای سرطانی بررسی میکروسکوپی میکند.
نمونهبرداری از آندومتر در زنانی که خونریزی واژن دارند رایج است. اگر خونریزی غیرعادی واژن دارید باید با پزشک در اینباره مشورت کنید.
خطرات غربالگری سرطان آندومتر
نکات کلیدی این قسمت
|
آزمایشهای غربالگری خطرزا هستند.
تصمیمگیری درمورد آزمایش غربالگری مشکل است. همۀ این آزمایشها مفید نیستند و بیشترشان خطراتی در بر دارند. شاید بخواهید پیش از شروع هر آزمایش غربالگری دربارۀ آن با پزشک مشورت کنید. مهم است که خطرات آزمایش را بدانید، حتی اگر ثابت شده باشد که خطرمرگ ناشی از سرطان را پایین میآورد.
خطرات آزمایشهای غربالگری سرطان آندومتر عبارتند از:
کشف سرطان آندومتر نتواند به سلامتی یا افزایش طول عمر بیمار بینجامد.
اگر سرطان آندومتر پیشرفته دارید یا سرطان به قسمتهای دیگر بدنتان گسترش یافته است، غربالگری نمیتواند وضعیت سلامتی شما را درست کند و یا طول عمرتان را افزایش دهد.
بعضی از سرطانها نشانهای ندارند یا تهدیدی برای زندگی بهشمار نمیآیند، ولی اگر آزمایش غربالگری آن را تشخیص دهد، شاید بتوان سرطان را درمان کرد. هنوز ثابت نشده است که درمان این سرطانها بتواند عمر شما را طولانیتر کند؛ در ضمن درمانهای سرطان عوارضجانبی حادی دارند.
نتیجه آزمایش منفی کاذب است.
نتایج آزمایشهای غربالگری حتی در صورت وجود سرطان آندومتر میتوانند عادی باشند. خانمی که نتیجه آزمایش منفی کاذب (نتیجهای که وجود هیچ سرطانی را نشان ندهد در حالیکه واقعاً وجود دارد) دریافت میکند شاید حتی با داشتن نشانههای سرطان بهدنبال مراقبت پزشکینرود.
نتیجه آزمایش مثبت کاذب است.
نتایج آزمایشهای غربالگری حتی در صورت وجود نداشتن سرطان آندومتر میتوانند غیرعادی باشند. نتیجه آزمایش مثبت کاذب (نتیجهای که وجود سرطانی را نشان میدهد درحالیکه واقعاً وجود ندارد) موجب بروز اضطراب میشود و معمولاً آزمایشهای دیگری را بهدنبال دارد (مانند نمونهبرداری) که خود خطرزا هستند.
آزمایش خود موجب بروز عوارض جانبی میشود.
عوارض جانبی که بهخاطر آزمایشهای غربالگری سرطان آندومتر بهوجود میآیند عبارتند از:
- ناراحتی
- خونریزی
- عفونت
- سوراخ شدن رحم (نادر)
هرگونه پرسشی که از خطرات سرطان آندومتر یا لزوم آزمایشهای غربالگری دارید با پزشک در میان بگذارید.