سرطان پروستات: چه کسی در معرض بیشترین خطر قرار دارد؟
Prostate Cancer: Who’s At Greatest Risk?
با توجه به محدودیتهای آزمایشهای غربالگری قدیمی سرطان پروستات، محققان در تلاشاند که روشهای دقیقتری برای شناسایی و تعیین افرادی که در خطر بالاتر سرطان پروستات هستند و کسانی که باید از پروستات آنها نمونهبرداری شود، پیدا کنند. دو مطالعۀ جدید استفاده از قسمتهایی که میتوانست باعث کاهش میزان نمونهبرداریهای غیرلازم از پروستات شود را بررسی کرد. و مطالعۀ سوم فیزیک نشانگر ژنتیک دخیل در افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات را ارزیابی میکرد.
در ایالات متحده به مردان ۵۰ سال یا بالاتر توصیه میشود که بهمنظور کشف زودهنگام سرطان پروستات آزمایش PSA (آنتیژن خاص پروستات) دهند. آزمایش PSA پروتئینهایی را که بهوسیلۀ پروستات تولید و آزاد میشود میسنجد. میزان PSA هنگامیکه سرطان پروستات وجود دارد، تمایل به افزایش دارد ولی این میزان میتواند در شرایط خوشخیم (غیرسرطانی) درگیری پروستات نیز افزایش یافته باشد.
در واکنش به محدودیتهای آزمایش مرسوم PSA، محققان روشهای دیگری را بررسی کردند. این روشها شامل اندازهگیری سرعت تغییرات PSA و یا اندازهگیری فرمهای مختلف PSA است. برای مثال PSA خون یا به پروتئین متصل است (مرکب) یا بهصورت PSA آزاد میباشد. در اندازهگیری قدیمی PSA، میزان PSA کل که حاوی هر دو نوع PSA مرکب و آزاد است، را میسنجیدند. بعضیها اعتقاد دارند که میزان PSA مرکب ارتباط نزدیکتری با سرطان پروستات دارد. به همین دلیل آزمایش اختصاصی PSA مرکب ممکن است با دقت بیشتری سرطان پروستات را غربالگری کند.
محققان آلمانی بهمنظور مقایسه بین میزان کارآیی آزمایش اندازهگیری PSA کل با آزمایش PSA مرکب با استفاده از یک تکنیک آماری، دادههای موجود را ارزیابی کردند، (۱) و به این نتیجه رسیدند که آزمایش PSA مرکب از دو جهت از لحاظ کارآیی بهتر از آزمایش PSA کل است. ارزش پیشبینی مثبت (احتمال وجود سرطان در بین کسانی که تست غربالگری آنها مثبت است) و احتمال به درستی طبقهبندی کردن افرادی که سرطان ندارند، محققان تخمین میزنند که استفاده از PSA مرکب بهجای PSA کل میتواند از وقوع بیش از ۱۰% نمونهبرداریهای غیرلازم در بین مردان با PSA کل بین Ng/Ml5- 3 جلوگیری کند.
مطالعۀ دوم، به این موضوع میپردازد که آیا علاوه بر میزان PSA اطلاعات دیگری دربارۀ برخی مشخصات بیماران میتوانست تخمین خطر سرطان پروستات را بهبود ببخشد؟ (۲) مطالعه شامل ۵.۰۰۰ مردی بود که بدون توجه به میزان PSA آنها تحت نمونهبرداری از پروستات قرار گرفته بودند. فاکتورهایی که با میزان بالاتری ازسرطان در نمونهها در ارتباط بودند شامل میزان PSA بالا، سابقۀ مثبت سرطان در خانواده و نتیجۀ غیرطبیعی معاینۀ مقعد با انگشت بود. داشتن سابقۀ نمونهبرداری منفی با احتمال کمتری از سرطان در ارتباط بود.
بهنظر محققان این یافتهها میتوانند بهمنظور تخمین میزان خطر ابتلا به سرطان پروستات در یک فرد استفاده شوند و همچنین به تصمیمات ما هنگامیکه نمونهبرداری انجام شد، کمک میکند. با اینحال در مقالهای همراه آن گفته میشود که مطالعۀ کنونی ممکن است که تعداد بیتناسبی از سرطانهای «غیرتهدیدکنندۀ زندگی» و سرطانهایی که از ابزارهای تخمین خطر نشأت گرفته از تحقیقات استفاده میکنند، پیدا کرده باشد که بعداً میتواند باعث تشخیص افراطی (Over Diagaosis) سرطان پروستات شود. (۳)
در پایان در مطالعۀ سوم محققان گزارش کردند که آنها احتمالاً یک تغییر ژنتیک که بر روی کروموزوم ۸ واقع شده است و باعث افزایش خطر ایجاد سرطان پروستات میشود را کشف کردهاند. (۴) در بین مردان نژاد اروپایی، تغییر ژنتیک در ۱۹% مردان مبتلا به سرطان پروستات و ۱۳% مردان غیرمبتلا به سرطان پروستات شناسایی شد. در بین مردان آمریکایی آفریقاییتبار تغییر ژنتیک در ۴۱% مردان مبتلا به سرطان پروستات و ۳۰% مردان غیرمبتلا به سرطان پروستات شناسایی شد. تغییر ژنتیک، احتمالاً مسئول حدود ۸% سرطانهای پروستات در مردان نژاد اروپایی و ۱۶% سرطانهای پروستات در مردان آفریقاییتبار آمریکایی است.
محققان نتیجهگیری کردند که تناوب شیوع بالاتر این تغییر ژنتیک در مردان آمریکایی آفریقاییتبار میتواند تا حدی بالاتر بودن خطر ابتلا به سرطان پروستات را در این نژاد توجیه کند. آزمایش برای این تغییر ژنتیک میتواند مردانی که از غربالگری متناوب سرطان پروستات بیشتر نفع میبرند، را مشخص کند.
اگر نظریه تأیید شود، نتایج این مطالعه به بیماران و پزشکان آنها جهت تعیین نوع و تناوب انجام آزمایشهای غربالگری سرطان پروستات و احیاناً نیاز به نمونهبرداری پروستات کمک خواهد کرد.