زمان افزایش میزان PSA نشان‌دهندۀ شدت تهاجم سرطان پروستات است

زمان افزایش میزان PSA نشان‌دهندۀ شدت تهاجم سرطان پروستات است:

Rising Time of PSA Levels Shows Aggressiveness of Prostate Cancer

گرچه به‌نظر می‌رسد مردانی که در آنها تشخیص سرطان پروستات زودرس داده شده، برای انتخاب گزینه‌های درمان روش‌های کافی را در اختیار داشته‌اند ولی با این‌حال تحقیقات جدید عامل دیگری را عنوان می‌کند: سرعتی که میزان PSA (آنتی‌ژن اختصاصی پروستات) در حال افزایش است.

سرطان زودرس پروستات به سرطانی گفته می‌شود که به مکان‌های دوردست بدن گسترش پیدا نکرده است. این سرطان در غده پروستات یا نزدیکی آن باقی می‌ماند. اکثر مردانی که از نظر سرطان پروستات غربالگری شده‌اند، با واژۀ PSA (آنتی‌ژن اختصاصی پروستات) آشنا هستند. آنتی‌ژن اختصاصی پروستات به پروتئین‌هایی گفته می‌شود که به‌طور طبیعی به‌وسیلۀ پروستات در جریان خون جاری می‌شوند. با توجه به اینکه وجود سرطان همراه با افزایش میزان PSA است، اندازه‌گیری PSA در یک نمونۀ خونی روش غربالگری متداول سرطان پروستات است. علاوه براین مردانی که تحت درمان سرطان پروستات قرار می‌گیرند، به‌منظور ارزیابی چگونگی واکنش به درمان یا پیشرفت بیماری تحت اندازه‌گیری متداول میزان PSA قرار می‌گیرند.

مردانی که در آنها تشخیص زودهنگام سرطان پروستات داده شده است، گزینه‌های درمانی مختلفی دارند که شامل برداشتن پروستات و بافت اطراف آن به‌وسیلۀ جراحی، پرتودرمانی، درمان سرمایشی (Cryotherapy) و یا روش «نگاه و انتظار» (انتظار آگاهانه) (تا هنگامی‌که سرطان پیشرفت نکند درمان آغاز نمی‌شود). درمان در این بیماران به تهاجمی بودن سرطان، میزان گسترش، عوارض درمان و یا سن بیمار بستگی دارد.

تحقیقات اخیر نشان داده است که قبل از درمان و یا جراحی متعاقب آن ترکیبی از فاکتورهایی مثل سرعت افزایشی PSA (زمانی‌که طول می‌کشد تا PSA به میزان خاصی برسد)، و یا زمان دو برابر شدن PSA (زمانی‌که طول می‌کشد تا میزان PSA دو برابر شود) می‌تواند میزان تهاجم سرطان را نشان ‌دهد.

چهار مطالعه که میزان افزایش PSA را با پیامدهای بدتر مربوط می‌دانند.

(I نتایج اخیر در مجلۀ Journal Of Urology انتشار یافت و شامل مطالعه‌ای بود که در آن محققان اطلاعات ۲.۲۹۰ مرد که بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۹ تحت عمل برداشتن پروستات قرار گرفتند را ارزیابی کردند. هر بیمار مقادیر مختلفی از PSA را قبل از جراحی داشت. بعد از یک پیگیری با میانگین ۱/۷، سال محققان دریافتند که یک افزایش سریع در میزان PSA با پیامد بدِ بیماری همراه بوده است.

مردان با «زمان دو برابر شدن PSA» قبل جراحی ۱۸ ماه یا کم‌تر به نسبت مردانی که «زمان دو برابر شدن PSA» آنها بیش‌تر از ۱۸ ماه بود، ۶ برابر بیش‌تر احتمال خطر مرگ بر اثر سرطان پروستات داشتند.

مردانی که PSA آنها در سال بیش‌تر از ۴/۳ng/ml رشد کرده بود به نسبت مردانی که PSA آنها کم‌تر از ۴/۳ng/ml رشد کرده بود، ۶ برابر بیش‌تر احتمال خطر مرگ بر اثرسرطان پروستات داشتند.

1. II) نتایجی که اخیراً در مجلۀ New England Journal Of Medicine منتشر شد حاوی مقاله‌ای بود که در آن محققان دانشگاه هاروارد ۱۰۹۵ مرد با تشخیص سرطان پروستات زودرس را ارزیابی کردند. تمام مردان تحت عمل برداشتن پروستات قرار گرفته بودند. متغیرهایی از قبیل میزان PSA عادی تشخیص، معیار گلیسون (اندازه‌گیری میزان تهاجم سرطان)، مرحله سرطان (میزان گسترش) و سرعت PSA حین سال قبل از تشخیص، جهت تعیین اینکه آیا این عوامل با نتایج درازمدت آزمایش‌های این بیماران در ارتباط هستند، مورد ارزیابی قرار گرفتند.

در یک پیگیری ۵ ساله، احتمال مرگ مردان با سرعت افزایش PSA بیش از ng/ml2 در سال قبل از تشخیص به‌علت سرطان پروستات حدود ۱۰ برابر بیش‌تر از افرادی بود که سرعت افزایش PSA آنها در سال قبل از تشخیص مساوی یا کم‌تر از۲ng/ml بود. همچنین مردانی که سرعت افزایش PSA آنها بیش‌تر از۲ng/ml در سال قبل از تشخیص بود، نیز نسبت به مردان با سرعت افزایش PSA کم‌تر، زمان کوتاه‌تری قبل از عود بیماری و نیز احتمال بقای کم‌تری داشتند. سرعت افزایش PSA 2ng/ml یا بیش‌تر به نسبت سرعت افزایش PSA کم‌تر از۲ng/ml در سال قبل از تشخیص، با معیار گلیسون بالاتر و متاستاز به غده‌های لنفاوی و مرحلۀ بالاتری همراه بود.

III) نتایجی که در گردهمایی سالیانۀ انجمن اورولوژی در سال ۲۰۰۴ ارائه شد، حاوی مطالعه‌ای بود که در آن محققان، از بالتیمور و مری‌لند، خصوصیات مختلف و پیامد مشترک سرطان را در بیماران سرطان پروستات ارزیابی می‌کردند. مطالعه شامل ۶.۰۰۰ مرد بود که در آنها تشخیص سرطان زودرس پروستات داده شده بود و از سال ۱۹۸۲ به‌وسیلۀ برداشتن کامل پروستات درمان شده بودند.

بررسی‌ها نشان داد که بعد از برداشتن پروستات، در بیمارانی که «زمان دو برابر شدن PSA» آنها کم‌تر از ۱۰ ماه بود، به وضوح به نسبت افرادی که زمان دو برابر شدن PSA در آنها بیش‌تر از ۱۰ ماه بود، احتمال ایجاد سرطان پروستات بیش‌تر بوده است. بعد از یک پیگیری ۸ ساله محققان به این نتیجه رسیدند که زمان دو برابر شدن PSA همچنین بر روی میزان بقای این بیماران نیز مؤثر است. در پیگیری گروه بیماران با زمان دو برابر شدن PSA کم‌تر از ۱۰ ماه بعد از برداشتن پروستات، ۴۲% بیماران به‌علت سرطان پروستات فوت کردند.

بر عکس، در بیمارانی که زمان دو برابر شدن PSA در آنها بیش‌تر از ۱۰ بود، فقط ۷% بیماران از سرطان پروستات فوت کردند.

1. IV) نتایج منتشر شدۀ دو مطالعه در مجلۀ انجمن پزشکی آمریکا حاوی بررسی ۷۰۰ مرد به‌منظور تعیین عواملی که با افزایش خطر مرگ ناشی از سرطان پروستات همراه است، بود. روی هم رفته نتایج هر دو تحقیق نشان داد که مدت زمان دو برابر شدن PSA کوتاه و افزایش مقدار PSA به اندازه ۲ng/ml یا بیش‌تر در طی یک سال قبل از تشخیص سرطان پروستات به وضوح با افزایش خطر مرگ به‌علت سرطان پروستات همراه است.

نتیجه

این نتایجی که با هم جمع‌آوری شده است، گواه بر این است که سرعت PSA و یا زمان دو برابر شدن PSA قبل از تشخیص سرطان پروستات و یا درمان متعاقبسرطان پروستات، نشان‌دهندۀ میزان تهاجم سرطان پروستات است. ممکن است از بیماران خواسته شود میزان PSA خودشان را آزمایش کنند و به سرعتی که میزان PSA افزایش پیدا می‌کند و همچنین تعیین زمانی‌که طول می‌کشد تا میزان PSA دو برابر شود توجه داشته باشند. این نتایج باید به اطلاع پزشک برسد و هنگام انتخاب نوع درمان، مورد توجه قرار گیرد. این عامل می‌تواند سبب شود که بیماران به بهترین گزینه درمان دست یابند.