درمان سرطان گردن رحم
اطلاعات عمومی درباره سرطان گردن رحم
نکات مهم این بخش
- در بیماری سرطان گردن رحم، سلولهای بدخیم (سرطانی) در بافتهای گردن رحم تشکیل میشوند.
- عفونت ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) عامل خطر عمده ایجاد سرطان گردن رحم است.
- سرطان گردن رحم معمولاً هیچ علائم مشاهده شدنی ندارد، اما با انجام معاینات کامل پزشکی (چکآپ) سالیانه میتوان مراحل اولیه آن را ردیابی نمود.
- نشانههای احتمالی سرطان گردن رحم شامل خونریزی مهبل و درد لگن (Pelvic pain) است.
- از تستهایی که در آنها گردن رحم معاینه میشود برای ردیابی (یافتن) و تشخیص سرطان گردن رحم استفاده میکنند.
- عوامل خاصی بر پیشآگهی ( احتمال بهبودی) و گزینههای درمان تأثیر میگذارند.
- در بیماری سرطان گردن رحم سلولهای بدخیم (سرطانی) در بافتهای گردن رحم تشکیل میشوند.
گردن رحم انتهای پایینی و باریک رحم است (رحم اندامی توخالی و گلابی شکل است که جنین در آن رشد میکند). گردن رحم از رحم تا مهبل (کانال زایمانی) امتداد مییابد.
اندامهای دستگاه تناسلی زنان شامل رحم، تخمدانها، لولههای رحم، گردن رحم، و مهبل است. رحم دارای یک لایه عضلانی بیرونی بنام میومتر( عضله صاف رحم) و یک آستر داخلی به نام لایه درونی رحم (آندومتر) میباشد.
سرطان گردن رحم معمولاً به کندی و به مرور زمان ایجاد میشود. پیش از ظاهر شدن سرطان در گردن رحم، سلولهای گردن رحم متحمل تغییراتی بنام دیسپلازی میشوند. در این تغییرات، ظاهر شدن سلولهای غیرطبیعی در بافت گردن رحم آغاز میشود. پس از آن، رشد سلولهای سرطانی شروع میشود و این سلولها به قسمت عمقیتر گردن رحم و به نواحی اطراف آن گسترش مییابند.
سرطان گردن رحم بهندرت در کودکان ایجاد میشود.
عفونت ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) عامل خطر عمده ایجاد سرطان گردن رحم است.
هر چیزی که خطر دچار شدن به بیماری را افزایش میدهد عامل خطر مینامند. مواجه بودن با عامل خطر به معنی مبتلا شدن به سرطان نمیباشد؛ روبرو نبودن با عامل خطر به این معنی نیست که شخص دچارسرطان نمیشود. افرادی که فکر میکنند شاید با بالا بودن خطر سرطان مواجه هستند باید با پزشک خود در این باره مشورت نمایند.
رایجترین علت ابتلا به سرطان گردن رحم، عفونت گردن رحم به ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) میباشد. اما در تمام زنانی که به HPV آلوده هستند سرطان گردن رحم ایجاد نمیشود. خطر ایجاد سرطان گردن رحم در زنانی بیشتر است که بهطور منظم تست پاپ اسمیر را انجام نمیدهند تا HPV یا سلولهای غیرطبیعی در گردن رحم ردیابی شود.
دیگر عوامل خطر احتمالی شامل موارد زیر است:
- به دنیا آوردن تعداد زیادی کودک.
- داشتن رابطه جنسی با تعداد زیادی از مردان.
- تجربه نمودن اولین آمیزش جنسی در سن پایین.
- کشیدن سیگار.
- استفاده از قرص ضدبارداری خوراکی.
- ضعیف بودن دستگاه ایمنی.
- مراحل اولیه سرطان گردن رحم معمولاً نشانههای مشاهده شدنی ندارد، اما میتوان با انجام معاینات کامل پزشکی (چکآپ) سالینه این مراحل اولیه را ردیابی نمود.
ممکن است مراحل اولیه سرطان گردن رحم باعث ایجاد نشانه یا علائم مشاهده شدنی نشود. زنان باید هر ساله معاینه کامل پزشکی، از جمله تست پاپ اسمیر، را انجام دهند تا وجود سلولهای غیرطبیعی در گردن رحم وارسی شود. اگر این سرطان در مراحل اولیه خود پیدا شود، پیشآگهی آن بهتر خواهد بود (احتمال بهبودی آن بیشتر خواهد بود.)
نشانههای احتمالی سرطان گردن رحم شامل خونریزی مهبل و درد لگن (Pelvic Pain) است.
ممکن است این علائم، و علائم دیگر، در اثر ابتلا به سرطان گردن رحم ایجاد شود. امکان دارد بیماریهای دیگری همین علائم را بهوجود آورند. اگر هر یک از عوامل زیر مشاهده شود، باید با پزشک مشورت نمود:
- خونریزی مهبل.
- ترشحات غیرعادی مهبل.
- درد لگن (Pelvic Pain).
- درد در طول آمیزش جنسی.
- از تستهایی که در آنها گردن رحم معاینه میشود برای ردیابی (یافتن) و تشخیص سرطان گردن رحم استفاده میکنند.
امکان دارد از رویههای زیر استفاده شود:
پاپ اسمیر: رویهای برای جمعآوری سلول از سطح گردن رحم و مهبل. از یک تکه پنبه، یک برس، یا یک تکه چوب کوچک استفاده میکنند تا گردن رحم و مهبل را به آرامی خراش دهند و سلولها را جمعآوری کنند. این سلولها را زیر میکروسکوپ معاینه میکنند تا مشخص شود که آیا غیرطبیعی هستند. این رویه را تست پاپ هم مینامند.
پاپ اسمیر. یک اسپکولوم (وسیلهای برای باز کردن یکی از حفرات بدن بهمنظور بهتر دیدن آن) را وارد مهبل میکنند تا بازتر شود.
سپس، یک برس را وارد مهبل میکنند تا سلولها را از گردن رحم جمعآوری نمایند. برای یافتن نشانههای بیماری، این سلولها را زیر میکروسکوپ معاینه میکنند.
تست ویروس پاپیلوم انسانی (HPV): یک تست آزمایشگاهی که از آن برای وارسی DNA (ماده ژنتیکی) در مورد انواع خاصی از عفونت HPV استفاده میشود. از گردن رحم سلولهایی را جمعآوری میکنند تا مشخص شود آیا نوعی از ویروس پاپیلوم انسانی مرتبط با سرطان گردن رحم باعث ایجاد عفونت شده است. امکان دارد این تست در صورتی انجام شود که نتایج تست پاپ اسمیر نشانگر حضور سلولهای غیرطبیعی خاصی در گردن رحم باشد. این تست را تست HPV DNA هم مینامند.
کولپوسکوپی (آندوسکوپی رحم): رویهای که در آن از آندوسکوپ رحم (ابزاری که دارای منبع نور است و برای بزرگ جلوه دادن بهکار گرفته میشود) برای وارسی نواحی غیرطبیعی در مهبل و گردن رحم استفاده میکنند. ممکن است این نمونهبرداری بافت با استفاده از کورت (ابزاری به شکل قاشق) انجام شود و نمونهها را، برای پیدا کردن نشانههای بیماری، زیر میکروسکوپ معاینه کنند.
بیوپسی: اگر در تست پاپ اسمیر سلولهای غیرطبیعی پیدا شود، امکان دارد پزشک بیوپسی را انجام دهد، به این صورت که نمونهای از بافت گردن رحم را برمیدارند و آسیبشناس آن را زیر میکروسکوپ معاینه مینماید تا نشانههای سرطان را پیدا کند. اگر در بیوپسی بخواهند تنها مقدار اندکی از بافت را بردارند، معمولاً این کار در مطب پزشک انجام میشود. برای انجام نمونهبرداری (بیوپسی) مخروطی گردن رحم (که در آن نمونه بزرگتر و مخروطی شکلی از بافت گردن رحم برداشته میشود)، شاید مراجعه به بیمارستان لازم باشد.
معاینه لگن: معاینه مهبل، گردن رحم، رحم، لولههای رحم، تخمدانها، و راست روده (رکتوم). پزشک یا پرستار، که دستکش روغن مالی شده بر دست دارد، یک یا دو انگشت خود را وارد مهبل میکند و دست دیگر را روی قسمت پایینی شکم شخص بیمار قرار میدهد تا اندازه، شکل، و وضع یا طرز قرارگیری رحم و تخمدانها را حس کند. یک اسپکولوم را هم وارد مهبل میکنند و پزشک یا پرستار به مهبل و گردن رحم نگاه میکند تا نشانههای بیماری را پیدا کند. معمولاً تست پاپ اسمیر گردن رحم را انجام میدهند. پزشک یا پرستار، که دستکش روغن مالی شده بر دست دارد، یک انگشت خود را وارد رکتوم (راست روده) هم میکند تا وجود توده یا نواحی غیرطبیعی را حس کند.
معاینه لگن. پزشک یا پرستار، که دستکش روغن مالی شده بر دست دارد، یک یا دو انگشت خود را وارد مهبل میکند و با دست دیگر به قسمت پایینی شکم فشار وارد میکند. این کار برای حس کردن اندازه، شکل، و وضع یا طرز قرارگیری رحم و تخمدانها صورت میگیرد. مهبل، گردن رحم، لولههای رحم، و راست روده (رکتوم) هم وارسی میشود.
کورتاژ قسمت داخلی گردن رحم: رویهای برای جمعآوری سلول یا بافت از مجرای گردن رحم با استفاده از کورت (ابزاری به شکل قاشق). ممکن است از بافت نمونهبرداری نمایند و، برای پیدا کردن نشانههای بیماری، نمونهها را در زیر میکروسکوپ معاینه کنند.
گاهی اوقات از این رویه بهطور همزمان با کولپوسکوپی استفاده میکنند.
عوامل خاصی بر پیشآگهی (احتمال بهبودی) و گزینههای درمان تأثیرمیگذارند.
پیش آگهی (احتمال بهبودی) به موارد زیر بستگی دارد:
- سن و سلامتی عمومی شخص بیمار.
- اینکه آیا بیمار به نوع خاصی از ویروس پاپیلوم انسانی آلوده میباشد.
- مرحله سرطان (اینکه آیا سرطان در بخشی از گردن رحم دیده میشود، در کل گردن رحم وجود دارد، یا به غدد لنفاوی یا دیگر قسمتهای بدن گسترش یافته است).
- نوع سرطان گردن رحم.
- اندازه تومور.
گزینههای درمان به موارد زیر بستگی دارد:
- مرحله سرطان.
- اندازه تومور.
- آرزو یا میل بیمار به بچهدار شدن.
- سن شخص بیمار.
- درمان سرطان گردن رحم در طول بارداری به مرحله سرطان و مرحله بارداری بستگی دارد. در مورد سرطان گردن رحمی که در مراحل اولیه پیدا شده، یا در موردسرطانی که در سه ماهه آخر بارداری پیدا میشود، امکان دارد درمان را تا پس از به دنیا آمدن کودک به تأخیر اندازند.
مراحل سرطان گردن رحم
نکات مهم این بخش
- پس از تشخیص سرطان گردن رحم، تستهایی را انجام میدهند تا مشخص شود که آیا سلولهای سرطانی در داخل گردن رحم یا در دیگر قسمتهای بدن گسترش یافته است.
سرطان به سه طریق در بدن گسترش مییابد.
در مورد سرطان گردن رحم از مراحل زیر استفاده میشود: - کارسینوم درجا (مرحله صفر)
- مرحله I
- مرحله II
- مرحله III
- مرحله IV
- پس از تشخیصسرطان گردن رحم، تستهایی را انجام میدهند تا مشخص شود که آیا سلولهای سرطانی در داخل گردن رحم یا در دیگر قسمتهای بدن گسترش یافتهاند.
مرحلهبندی نام فرآیندی است که از آناستفاده میکنند تا متوجه شوند که آیا سرطان در داخل گردن رحم یا در دیگر قسمتهای بدن گسترش یافته است. از اطلاعاتی که در فرآیند مرحلهبندی بهدست میآید برای تعیین مرحله بیماری استفاده میکنند. دانستن مرحله بیماری در برنامهریزی درمان اهمیت دارد. در فرآیند مرحلهبندی ممکن است از تستها و رویههای زیر استفاده شود:
رادیوگرافی قفسه سینه: رادیوگرافی اندامها و استخوانهای داخل قفسه سینه با استفاده از اشعه – X. اشعه- X نوعی پرتو انرژی است که میتواند از بدن عبور کند و به روی فیلمی تابانده شود و تصویری از نواحی داخل بدن ارائه دهد.
سی.تی.اسکن (CAT اسکن): رویهای که در آن تصاویری تفصیلی از زوایای مختلف از نواحی داخل بدن گرفته میشود. کامپیوتری که به دستگاه اشعه – X است این تصاویر را برمیدارد. ممکن است مادهای رنگی را به داخل یک سیاهرگ تزریق کنند، یا بیمار این ماده را بلع نماید، تا به واضحتر دیده شدن اندامها یا بافتها در تصاویر کمک شود. این رویه را تصویربرداری مقطعی محاسباتی، تصویربرداری مقطعی کامپیوتری، یا تصویربرداری مقطعی محوری کامپیوتری هم مینامند.
تصویر عروق لنفاوی: رویهای که از آن برای رادیوگرافی دستگاه لنفاوی استفاده میشود. مادهای رنگی را در عروق لنفاوی موجود در پا تزریق میکنند. این ماده رنگی در غدد و عروق لنفاوی حرکت میکند و تصاویری با استفاده از اشعه – X میگیرند تا متوجه شوند که آیا انسدادی وجود دارد. انجام این تست برای پی بردن به اینکه آیا سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته است مفید میباشد.
مرحلهبندی با استفاده ازجراحی پیش از درمان: عمل جراحی صورت میگیرد تا متوجه شوند که آیا سرطان در داخل گردن رحم یا در دیگر قسمتهای بدن گسترش یافته است. در برخی از موارد، امکان دارد بهطور همزمان سرطان گردن رحم را از بدن خارج کنند. مرحلهبندی با استفاده از جراحی پیش از درمان، معمولاً تنها بهعنوان بخشی از یک آزمایش بالینی انجام میشود.
معاینه سونوگرافی: رویهای که در آن امواج صوتی پرانرژی (فراصوتی) از بافتها یا اندامها بازتابانده میشوند و پژواک تولید میکنند. این پژواکها تصویری را تشکیل میدهند که آن را صوت نگار (سونوگرام) مینامند.
MRI (تصویربرداری با استفاده از تشدید مغناطیسی): رویهای که در آن از آهنربا، امواج رادیویی، و کامپیوتر استفاده میکنند تا یک سری تصاویر تفصیلی از نواحی داخل بدن تهیه نمایند. این رویه را تصویربرداری با استفاده از تشدید مغناطیسی هستهای (NMRI یا Nuclear Magnetic Resonance Imaging) هم مینامند.
نمونهبرداری سوزنی ظریف (Fine Needle Aspiration Biopsy یا FNA Biopsy ): برداشتن بافت یا مایع (فلوید) از بدن با استفاده از یک سوزن ظریف.
برای تعیین مرحله سرطان گردن رحم، نتایج این تستها همراه نتایج نمونهبرداری (بیوپسی) تومور اولیه بررسی میشود.
سرطان به سه طریق در بدن گسترش مییابد.
طرق گسترش سرطان در بدن به شرح زیر است:
- از طریف بافت. سرطان به بافت طبیعی اطراف حمله میکند.
- از طریق دستگاه لنفاوی. سرطان به دستگاه لنفاوی حمله میکند و از راه عروق لنفاوی به دیگر نقاط بدن میرسد.
- از طریق خون. سرطان به سیاهرگها و مویرگها حمله میکند و همراه خون به دیگر قسمتهای بدن میرسد.
- هنگامیکه سلولهای سرطانی از تومور اولیه (اصلی) جدا میشوند و همراه لنف یا خون به دیگر قسمتهای بدن میرسند، امکان دارد تومور دیگری (تومور ثانویه) تشکیل شود. این فرآیند را متاستاز مینامند. تومور ثانویه (متاستازی) از همان نوع سرطان تومور اولیه است. بهعنوان مثال، اگر سرطان پستان به استخوانهاگسترش یابد، سلولهای سرطانی موجود در استخوانها در واقع سلولهای سرطان پستان هستند و بیماری ایجاد شده سرطان استخوان نبوده بلکه سرطانمتاستازی پستان است.
در مورد سرطان گردن رحم از مراحل زیر استفاده میشود:
کارسینوم درجا (مرحله صفر) در کارسینوم درجا (مرحله صفر)، سلولهای غیرطبیعی در درونیترین آستر گردن رحم یافت میشوند. ممکن است این سلولهای غیرطبیعی سرطانی شوند و در بافتهای نرمال مجاور گسترش یابند.
مرحله I میلیمتر(mm)
میلیمتر (mm). نوک مداد تیز تقریباً ۱ میلیمتر، نوک مداد شمعی تقریباً ۲ میلیمتر، و مداد پاککن نو تقریباً ۵ میلیمتر عرض دارد.
در مرحله I، سرطان تنها در گردن رحم یافت میشود. مرحله اول را، براساس مقدار سرطانی که یافت میشود، به مراحل IA و IB تقسیم میکنند.
مرحله IA: مقدار بسیار اندکی سرطان، که تنها با استفاده از میکروسکوپ قابل رؤیت است، در بافتهای گردن رحم یافت میشود. مرحله IA، براساس اندازه تومور، به مراحل
IA1 و IA2 تقسیم میشود.
در مرحله IA!، عمق سرطان از ۳ میلیمتر و عرض آن از ۷ میلیمتر بیشتر نیست.
در مرحله IA2، عمق سرطان بیشتر از ۳ میلیمتر و کمتر از ۵ میلیمتر است، و عرض آن بیشتر از ۷ میلیمتر نمیباشد.
مرحله IB: در مرحله IB، سرطان تنها با استفاده از میکروسکوپ دیده میشود و عمق آن از ۵ میلیمتر یا عرض آن از ۷ میلیمتر بیشتر است، یا میتوان آن را بدون استفاده از میکروسکوپ دید. سرطانهایی که بدون استفاده از میکروسکوپ دیده میشوند را، براساس اندازه تومور، به مراحل IB1 و IB2 تقسیم میکنند.
در مرحله IB1، سرطان را میتوان بدون استفاده از میکروسکوپ دید و اندازه آن ۴ سانتیمتر یا کم تر است.
در مرحله IB2، سرطان را میتوان بدون استفاده از میکروسکوپ دید و اندازه آن از ۴ سانتیمتر بیشتر است
مرحله II
در مرحله دوم، سرطان به فراتر از گردن رحم گسترش یافته اما به دیواره لگن (بافتهایی که آستر بخشی از بدن را تشکیل میدهند که بین کفلها یا بین قسمتهای بالایی رانها قرار دارد)، یا به یک سوم پایینی مهبل، نرسیده است. مرحله دوم، براساس میزان گسترش سرطان، به مراحل IIA و IIB تقسیم میشود.
مرحله IIA:
سرطان به فراتر از گردن رحم گسترشیافته و به دو سوم بالایی مهبل رسیده اما به بافتهای دور و بر رحم نرسیده است. مرحله IIA، براساس اندازه تومور، به مراحل IIA1 وIIA2 تقسیم میشود.
در مرحله IIA1، توموربدون استفاده از میکروسکوپ قابل رؤیت است و اندازه آن ۴ سانتیمتر یا کوچکتر میباشد.
در مرحله IIA2 ، تومور بدون استفاده از میکروسکوپ قابل رؤیت است و اندازه آن از ۴ سانتیمتر بزرگتر میباشد.
مرحله IIB: سرطان به فراتر از گردن رحم گسترش یافته و به دو سوم بالایی مهبل و بافتهای دور و بر رحم رسیده است.
مرحله III در مرحله سوم، سرطان به یک سوم پایینی مهبل، و یا به دیواره لگن گسترش یافته، و یا باعث ایجاد مشکلات کلیوی شده است. مرحله سوم، بر اساس میزان گسترش سرطان، به مراحل IIIA و IIIB تقسیم میشود.
مرحله IIIA: سرطان به یک سوم پایینی مهبل گسترش یافته اما به دیواره لگن نرسیده است.
مرحله IIIB: سرطان به دیواره لگن گسترش یافته و یا تومور به اندازه کافی بزرگ شده است که حالب (لولههایی که کلیهها را به مثانه متصل میکنند) را مسدود کند. امکان دارد این انسداد باعث بزرگ شدن کلیهها یا موجب از کار افتادن آنها شود. همچنین ممکن است سرطان به غدد لنفاوی موجود در لگن گسترش یافته باشد ؛ یا
سرطان به غدد لنفاوی موجود در لگن گسترش یافته و امکان دارد در رحم، دیواره لگن و یا یک سوم پایینی مهبل وجود داشته باشد، و یا باعث از کار افتادن کلیهها شده باشد.
مرحله IVدر مرحله چهارم، سرطان به مثانه، راست روده (رکتوم)، یا دیگر قسمتهای بدن گسترش یافته است. مرحله چهارم، براساس محل پیدا شدن سرطان، به مراحل IVA و IVB تقسیم میشود.
مرحله IVA: سرطان به مثانه یا دیواره راست روده، و یا به فراتر از لگن، گسترش یافته است. امکان دارد سرطان به غدد لنفاوی موجود در لگن هم گسترش یافته باشد.
مرحله IVB: سرطان به فراتر از لگن و غدد لنفاوی لگن گسترش یافته و به دیگر قسمتهای بدن مانند شکم، کبد، مجرای رودهای، ریهها، استخوانها، یا غدد لنفاوی دوردست رسیده است.
سرطان راجعه گردن رحم
سرطان راجعه گردن رحم سرطانی است که پس از درمان برگشت (عود) کرده است. ممکن است سرطان در گردن رحم یا در دیگر قسمتهای بدن برگشت کند.
بررسی گزینههای درمان
نکات مهم این بخش
- برای بیماران مبتلا به سرطان گردن رحم انواع مختلف درمان وجود دارد.
از سه نوع درمان استاندارد استفاده میشود: - جراحی
- پرتودرمانی
- شیمیدرمانی
- در آزمایشات بالینی انواع جدیدی از درمان در دست بررسی است.
- ممکن است بیماران بخواهند شرکت در آزمایشی بالینی را بررسی کنند.
- بیماران میتوانند پیش از، در طول، یا پس از شروع درمان سرطان خود در آزمایشات بالینی شرکت کنند.
- شاید لازم باشد تستهای پیگیری انجام شود.
- برای بیماران مبتلا به سرطان گردن رحم انواع مختلف درمان وجود دارد.
برای بیماران مبتلابه سرطان گردن رحم انواع مختلف درمان وجود دارد. برخی از درمانها استاندارد هستند (در حال حاضر از آنها استفاده میشود)، و بعضی از آنها در آزمایشات بالینی تست میشوند. آزمایش بالینی مطالعه ای تحقیقاتی است که هدف از انجام آن کمک به بهبود درمانهای جاری یا بهدست آوردن اطلاعات درباره درمانهای جدید برای بیماران سرطانی میباشد. اگر در آزمایشات بالینی مشخص شود درمانی جدید از درمان استاندارد بهتر است، امکان دارد درمان جدید بهصورت درمان استاندارد درآید. ممکن است بیماران بخواهند شرکت در آزمایشی بالینی را بررسی نمایند. در برخی از آزمایشات بالینی تنها بیمارانی پذیرفته میشوند که درمان آنها هنوز آغاز نشده است.
از سه نوع درمان استاندارد استفاده میشود که عبارتند از:
جراحی
گاهی اوقات از جراحی (برداشتن سرطان در عمل جراحی) برای درمان سرطان گردن رحم استفاده میشود. امکان دارد از رویههای جراحی زیر استفاده نمایند:
مخروطبرداری: رویهای برای برداشتن قطعهای مخروطی شکل از بافت گردن رحم و از مجرای گردن رحم. آسیبشناس این بافت را زیر میکروسکوپ معاینه میکند و به جستجوی سلولهای سرطانی میپردازد. ممکن است از مخروطبرداری برای تشخیص یا درمان بیماری گردن رحم استفاده نمایند. این رویه را بیوپسی یا نمونهبرداری مخروطی هم مینامند.
برداشت کامل رحم: جراحی برای برداشتن رحم، از جمله گردن رحم. اگر رحم و گردن رحم از راه مهبل برداشته شوند، عمل جراحی را برداشتن کامل رحم از راه مهبل مینامند. اگر رحم و گردن رحم از راه بریدگی (برشی) بزرگ در شکم برداشته شود، عمل جراحی را برداشتن کامل رحم از راه شکم مینامند. اگر رحم و گردن رحم با استفاده از آندوسکوپ شکم (لاپاراسکوپ) از راه برش کوچکی در شکم برداشته شود، عمل جراحی را برداشتن کامل رحم با لاپاراسکوپ مینامند.
برداشت رحم (Hysterectomy). رحم را با عمل جراحی همراه با یا بدون اندامها یا بافتهای دیگر برمیدارند. در برداشت کامل رحم، رحم و گردن رحم برداشته میشود. در برداشت کامل رحم همراه با برداشتن لولههای رحم و تخمدان (salpingo-oophorectomy)، رحم را همراه با یک تخمدان و لولههای رحم بر میدارند (برداشتن یک طرفه لولههای رحم و تخمدان) ؛ یا رحم و هر دو تخمدان و لولههای رحم برداشته میشود (برداشتن دوطرفه تخمدانها و لولههای رحم). در برداشتن کامل رحم به همراهغدد لنفاوی اطراف (Radical hysterectomy)، رحم و گردن رحم و هر دو تخمدان و هر دو لوله رحم و بافتهای مجاور را برمیدارند. این رویهها با ایجاد برش کم عمق (Low) عرضی یا برش عمودی انجام میشود.
برداشتن کامل رحم به همراه غدد لنفاوی اطراف (Radical Hysterectomy): عمل جراحی برای برداشتن رحم، گردن رحم، بخشی از مهبل، و قسمت وسیعی از رباط (لیگمان) و بافتهای اطراف این اندامها. امکان دارد تخمدانها، لولههای رحم، یا غدد لنفاوی مجاور را هم بردارند.
برداشتن تعدیل شده کامل رحم (Modified Radical Hysterectomy): جراحی برای برداشتن رحم، گردن رحم، قسمت بالایی مهبل، و رباطها و بافتهایی که نزدیک این اندامها بوده و آنها را احاطه میکنند. ممکن است غدد لنفاوی مجاور را هم بردارند. در این نوع جراحی، تعداد بافتها و یا اندامهایی که برمیدارند به اندازه تعداد بافتها و یا اندامهایی نیست که در برداشتن کامل رحم به همراه غدد لنفاوی اطراف (Radical Hysterectomy) برداشته میشود.
برداشتن دوطرفه تخمدانها و لولههای رحم (Bilateral Salpingo – Oophorectomy ): جراحی برای برداشتن هر دو تخمدان و هر دو لوله رحم.
تخلیه لگن (Pelvic Extenteration): جراحی برای برداشتن قسمت پایینی روده بزرگ، راست روده (رکتوم)، و مثانه. در زنان، گردن رحم و مهبل و تخمدانها و غدد لنفاوی مجاور را هم بر میدارند. روزنههای (دهانههای) مصنوعی ایجاد میشود تا ادرار و مدفوع در بدن جریان یافته و وارد کیسه جمعآوری شود. پس از این جراحی، شاید لازم باشد جراحی پلاستیک صورت گیرد و یک مهبل مصنوعی ساخته شود.
جراحی انجمادی (Cryosurgery): درمانی که در آن از ابزاری برای منجمد نمودن و نابود کردن بافت غیرطبیعی، مانند کارسینوم درجا، استفاده میشود. این نوع درمان را درمان انجمادی (Cryotherapy) هم مینامند.
جراحی لیزری: رویه جراحی که در آن برای ایجاد برشهای بدون خونریزی در بافت، یا بهمنظور برداشتن ضایعهای سطحی مانند تومور، از پرتو لیزری (پرتو باریکی از نور شدید) بهعنوان چاقو استفاده میکنند.
رویه برداشتن با حلقه الکتریکی (Loop Electrosurgical Excision Procedure یا LEEP): درمانی که در آن از جریان الکتریسیتهای که از حلقه سیمی نازکی عبور میکند بهعنوان چاقو برای برداشتن بافت غیرطبیعی یا سرطان استفاده میکنند.
پرتودرمانی
پرتودرمانی نوعی درمان سرطان است که در آن از اشعه- X پرانرژی یا از دیگر انواع تابش برای کشتن سلولهای سرطانی، یا بهمنظور متوقف نمودن رشد آنها، استفاده میشود. دو نوع پرتودرمانی وجود دارد. در پرتودرمانی خارجی از دستگاهی در بیرون از بدن شخص بیمار برای ارسال تابش به طرف سرطان استفاده میکنند. در پرتودرمانی داخلی از مادهای رادیواکتیو استفاده میشود که در داخل سوزن، دانه، سیم، یا کاتتر قرار دارد و آن را مستقیماً در داخل سرطان یا در نزدیکی آن قرار میدهند. نحوه انجام پرتودرمانی به نوع و مرحله سرطانی بستگی دارد که باید درمان شود.
شیمیدرمانی
شیمیدرمانی نوعی درمان سرطان است که در آن از دارو برای کشتن سلولهای سرطانی، یا بهمنظور متوقف نمودن تقسیم سلولی آنها، استفاده میکنند تا از این طریق از رشد سلولهای سرطانی جلوگیری شود. اگر دارو بهصورت خوراکی مصرف شود، یا آن را در سیاهرگ یا عضله شخص بیمار تزریق کنند، وارد جریان خون میشود و میتواند به سلولهای سرطانی موجود در سرتاسر بدن برسد (شیمیدرمانی سیستمیک). اگر دارو را مستقیماً در مایع مغزی نخاعی، در یکی از اندامهای بدن، یا در یکی از حفرات بدن مانند شکم قرار دهند، دارو عمدتاً بر سلولهای سرطانی موجود در این نواحی تأثیر میکند (شیمیدرمانی ناحیهای). نحوه انجام شیمیدرمانی به نوع و مرحله سرطانی بستگی دارد که باید درمان شود.
شاید لازم باشد تستهای پیگیری انجام شود.
ممکن است برخی از تستهایی تکرار شود که برای تشخیص سرطان یا بهمنظور پی بردن به مرحله سرطان انجام شده بود. بعضی از تستها را به این دلیل تکرار میکنند که مشخص شود درمان تا چه اندازه موفق است. امکان دارد براساس نتایج این تستها درباره ادامه یافتن، تغییر دادن، یا متوقف نمودن درمان تصمیمگیری شود. گاهی اوقات این فرآیند را مرحلهبندی دوباره مینامند.
پس از خاتمه یافتن درمان، برخی از تستها همچنان هر از گاهی تکرار میشود. از نتایج این تستها میتوان پی برد که آیا تغییری در وضعیت شخص بیمار ایجاد شده یا اینکه آیا سرطان برگشت ( عود) کرده است. گاهی اوقات این تستها را تستهای پیگیری یا معاینات کامل پزشکی (چکآپ) مینامند.
گزینههای درمان بر حسب مرحله سرطان در هر بخش مربوط به درمان، یک لینک مربوط به فهرستی از آزمایشات بالینی جاری گنجانده شده است. امکان دارد در مورد برخی از انواع یا مراحل سرطان هیچ آزمایش بالینی فهرست نشده باشد. برای اطلاع یافتن از آزمایشات بالینی که در اینجا فهرست نشده اما شاید برای بیمارانی خاص مفید باشد، بیماران میتوانند با پزشکان خود مشورت نمایند.
کارسینوم درجا (مرحله صفر)
ممکن است درمان کارسینوم درجا (مرحله صفر) شامل موارد زیر باشد:
- رویه برداشتن با عمل جراحی با استفاده از حلقه الکتریکی (LEEP).
- جراحی لیزری.
- مخروط برداری.
- جراحی انجمادی.
- برداشت کامل رحم در مورد زنانی که نمیتوانند، یا دیگر نمیخواهند، بچهدار شوند.
- پرتودرمانی داخلی در مورد زنانی که نمیتوانند تحت عمل جراحی قرار گیرند.
مرحله IA سرطان گردن رحم
ممکن است درمان مرحله IA سرطان گردن رحم شامل موارد زیر باشد:
برداشت کامل رحم همراه با یا بدون برداشتن دوطرفه تخمدانها و لولههای رحم.
مخروط برداری.
برداشتن تعدیل شده کامل رحم (Modified Radical Hysterectomy) و برداشتن غدد لنفاوی.
پرتودرمانی داخلی
مرحله IB سرطان گردن رحم ممکن است درمان مرحله IB سرطان گردن رحم شامل موارد زیر باشد:
ترکیبی از پرتودرمانی داخلی و پرتودرمانی خارجی.
برداشتن کامل رحم به همراه غدد لنفاوی اطراف (Radical Hysterectomy) و برداشتن غدد لنفاوی.
برداشتن کامل رحم به همراه غدد لنفاوی اطراف (Radical Hysterectomy) وبرداشتن غدد لنفاوی که به دنبال آن پرتودرمانی و شیمیدرمانی صورت میگیرد.
پرتودرمانی به اضافه شیمیدرمانی
مرحله IIA سرطان گردن رحم ممکن است درمان مرحله IIA سرطان گردن رحم شامل موارد زیر باشد:
ترکیبی از پرتودرمانی داخلی و پرتودرمانی خارجی به اضافه شیمیدرمانی.
برداشتن کامل رحم به همراه غدد لنفاوی اطراف (Radical Hysterectomy) و برداشتن غدد لنفاوی.
برداشتن کامل رحم به همراه غدد لنفاوی اطراف و برداشتن غدد لنفاوی که به دنبال آن پرتودرمانی به اضافه شیمیدرمانی انجام میشود.
مرحله IIB سرطان گردن رحم ممکن است برای درمان مرحله IIB سرطان گردن رحم از پرتودرمانی داخلی و خارجی بهصورت ترکیب با شیمیدرمانی استفاده شود.
مرحله III سرطان گردن رحم
ممکن است درمان مرحله III سرطان گردن رحم شامل پرتودرمانی داخلی و خارجی بهصورت ترکیب با شیمیدرمانی باشد.
مرحله IV A سرطان گردن رحم ممکن است درمان مرحله IV A سرطان گردن رحم شامل پرتودرمانی داخلی و خارجی بهصورت ترکیب با شیمیدرمانی باشد.
مرحله IV B سرطان گردن رحم
درمان مرحله IV B سرطان گردن رحم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
پرتودرمانی بهعنوان درمان تسکینی برای کاهش دادن علائمی که سرطان ایجاد کرده است و بهمنظور بهبود کیفیت زندگی شخص بیمار.
شیمیدرمانی.
آزمایشات بالینی که در آنها داروهای جدید ضد سرطان، یا ترکیبهایی از این داروها، تست میشود.
گزینههای درمان سرطان راجعه گردن رحم امکان دارد درمان سرطان راجعه گردن رحم شامل موارد زیر باشد:
تخلیه لگن و به دنبال آن پرتودرمانی بهصورت ترکیب با شیمیدرمانی.
شیمیدرمانی بهعنوان درمان تسکینی برای کاهش دادن علائمی که سرطان ایجاد کرده است و بهمنظور بهبود کیفیت زندگی شخص بیمار.
آزمایشات بالینی که در آنها داروهای جدید ضد سرطان، یا ترکیبهایی از این داروها، تست میشود.