درمان سرطان پستان و بارداری

 درمان سرطان پستان و بارداری

Breast Cancer Treatment And Pregnancy

اطلاعات عمومی درباره سرطان پستان و بارداری

نکته‌های کلیدی این بخش سرطان پستان، بیماری‌ای است که در آن سلول‌های بدخیم (سرطانی) در بافت پستان تشکیل می‌شوند. گاهی سرطان پستان در زنانی تشخیص داده می‌شود که حامله هستند یا به‌تازگی وضع حمل کرده‌اند. ممکن است تشخیص زودهنگام سرطان پستان در زنان باردار یا شیرده که اغلب پستان‌های حساس و متورمی دارند، سخت باشد. معاینات پستان باید جزئی از مراقبت‌های پیش و پس از زایمان باشند. آزمایش‌هایی که پستان‌ها را ارزیابی می‌کنند، برای شناسایی و تشخیص سرطان پستان به‌کار می‌روند. عوامل خاصی بر پیش‌آگاهی (Prognosis) بیماری (احتمال بهبود) و گزینه‌های درمان اثر می‌گذارند.

سرطان پستان بیماری‌ است که در آن سلول‌های بدخیم (سرطانی) در بافت پستان تشکیل می‌شوند.

پستان از لوب‌ها و مجاری تشکیل شده است. هر پستان ۱۵ تا ۲۰ بخش به نام لوب دارد که لوب‌ها نیز از تعداد زیادی بخش‌های کوچکتر به نام لوبول‌ها تشکیل شده‌اند. لوب‌ها و لوبول‌ها توسط لوله‌های نازکی به نام مجاری به هم متصل شده‌اند.

هر پستان، عروق لنفاوی و غدد لنفاوی نیز دارد. عروق لنفاوی یک مایع تقریباً بیرنگ به نام لنف را منتقل می‌کنند. عروق لنفاوی به اندام‌های کوچک و دانه‌ای شکلی به نام غدد لنفاوی منتهی می‌شوند که به بدن در مبارزه با عفونت و بیماری کمک می‌کنند. غدد لنفاوی در سراسر بدن یافت می‌شوند. دسته‌های غدد لنفاوی در نزدیکی پستان در زیربغل (زیر بازو)، بالای استخوان ترقوه و در قفسه سینه وجود دارند.

سرطان پستان گاهی در زنان حامله یا زنانی که به‌تازگی زایمان کرده‌اند، تشخیص داده می‌شود.

در زنانی که حامله هستند و یا به‌تازگی زایمان کرده‌اند، سرطان پستان اغلب بیش‌تر بین سنین ۳۲ و ۳۸ سال اتفاق می‌افتد. سرطان پستان در حدود ۱ در هر ۳.۰۰۰ حاملگی رخ می‌دهد.

تشخیص زودهنگام سرطان پستان در زنان باردار یا شیرده، که پستان‌های آنها اغلب متورم و حساس است، ممکن است مشکل باشد.

زنان باردار، شیرده و یا آنها که به‌تازگی زایمان کرده‌اند، معمولاً پستان‌های متورم و حساس دارند که این مسئله می‌تواند شناسایی توده‌های کوچک را مشکل کند و به تأخیر در تشخیص سرطان پستان منجر شود و به دلیل همین تأخیرها، در این زنان، سرطان‌ها در مراحل بعدی شناسایی می‌شوند.

معاینات پستان باید بخشی از مراقبت‌های پیش از تولد و پس از تولد نوزاد باشد.

به منظور تشخیص سرطان پستان، زنان حامله و شیرده باید خود، پستان‌های خود را معاینه کنند. همچنین، این زنان باید در زمان آزمایش‌های عادی پیش از تولد و پس از تولد، معاینات بالینی پستان هم انجام دهند.

پژوهش‌هایی که پستان‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند، برای شناسایی و تشخیص سرطان پستان به‌کار می‌روند.

اگر یک ناهنجاری یافت شود، یک یا همه آزمایش‌های زیر ممکن است به‌کار رود:

• سونوگرافی: روشی که در آن امواج صوتی با انرژی بالا (سونوگرافی)، به بافتهای داخلی یا اندام‌ها برخورد و انعکاس تولید می‌کنند. این انعکاس‌ها تصویر بافت‌های بدن را تشکیل می‌دهند که این تصویر سونوگرام نامیده می‌شود.
• مامـوگـرام: یک عکس اشعه ایکس (X) از پستان. انجام ماموگرام، خطر اندکی برای جنین ایجاد می‌کند. در زنان حامله، ماموگرام‌ها ممکن است منفی به نظر برسند، در حالی‌که سرطان وجود دارد.
• بیوپسی (نمونه‌برداری): برداشت سلول‌ها یا بافت‌ها توسط آسیب‌شناس، به نحوی که برای بررسی علائم سرطان در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده باشند.
  عوامل خاصی بر پیش‌آگاهی بیماری (احتمال بهبود) و گزینه‌های درمان اثر می‌گذارند.

پیش‌آگاهی بیماری (احتمال بهبود) و گزینه‌های درمان به عوامل زیر بستگی دارند:

• مرحلۀ سرطان (آیا فقط در پستان وجود دارد یا به سایر نقاط بدن گسترش یافته است.)
• اندازۀ تومور (غده).
• نوع سرطان پستان.
• سن جنین.
• نشانه‌هایی وجود دارد یا نه.
• سلامت عمومی بیمار.

مراحل سرطان پستان

نکته‌های کلیدی این بخش پس از تشخیص سرطان پستان، آزمایش‌هایی برای تشخیص اینکه آیا سلول‌های سرطانی فقط در داخل پستان هستند یا به سایر مناطق بدن گسترش یافته‌اند، انجام می‌شود. روش‌های به‌کار رفته برای تعیین مرحلۀ سرطان پستان قابلیت تغییر دارد تا برای جنین ایمن‌تر شود.

پس از تشخیص سرطان پستان، آزمایش‌هایی برای تشخیص گسترش سلول‌های سرطانی در داخل پستان یا سایر نقاط بدن انجام می‌شود.

روشی که برای تشخیص گسترش سرطان در داخل پستان یا انتشار آن به سایر مناطق بدن استفاده می‌شود، مرحله‌بندی است. اطلاعات به‌دست آمده از روش‌های مرحله‌گذاری، مرحلۀ بیماری را مشخص می‌سازد. دانستن مرحلۀ بیماری برای تعیین اهداف درمان اهمیت دارد. (برای اطلاعات بیش‌تر در زمینۀ مراحل سرطان پستان به خلاصۀ PDQ در درمان سرطان پستان رجوع کنید.)

روش‌های به‌کار رفته برای تعیین مرحله سرطان پستان می‌تواند تغییر کند تا این روش‌ها برای جنین ایمن‌تر باشد.

روش‌های استاندارد برای اسکن‌های تصویری قابل تنظیم است، بنابراین، جنین کم‌تر در معرض پرتو قرار می‌گیرد. آزمایش‌های اندازه‌گیری میزان هورمون‌ها در خون هم، ممکن است در روش مرحله‌گذاری استفاده شوند.

بررسی گزینه‌های درمان

نکته‌های کلیدی این بخش انواع مختلف درمان برای بیماران مبتلا به سرطان پستان وجود دارد. گزینه‌های درمان برای زنان حامله به مرحلۀ بیماری و سن جنین بستگی دارد. سه نوع درمان استاندارد استفاده می‌شوند: جراحی پرتودرمانی شیمی‌درمانی انواع جدید درمان، در پژوهش‌های بالینی در حال بررسی هستند. هورمون‌درمانی به نظر نمی‌رسد که ختم بارداری احتمال زنده ماندن مادر را افزایش دهد و معمولاً یک گزینۀ درمانی نیست.

انواع مختلف درمان برای بیماران مبتلا به سرطان پستان وجود دارد.

درمان‌های متفاوتی برای بیماران مبتلا به سرطان پستان وجود دارد. بعضی درمان‌ها استاندارد هستند (درمان‌هایی که به‌صورت متداول استفاده می‌شوند) و بعضی در حال ارزیابی در پژوهش‌های بالینی هستند. پژوهش‌های بالینی درمان، مطالعه‌های تحقیقاتی هستند، که به پیشرفت درمان‌های رایج یا به کسب اطلاعات دربارۀ درمان‌های جدید برای بیماران مبتلا به سرطان کمک می‌کنند. زمانی‌که پژوهش‌های بالینی نشان دهند درمان جدید بهتر از درمان استاندارد است، درمان جدید ممکن است به درمان استاندارد تبدیل شود.

برای بعضی بیماران ممکن است شرکت در پژوهش‌های بالینی بهترین انتخاب درمانی باشد. بسیاری از درمان‌های استاندارد امروزی بر پایۀ پژوهش‌های بالینی گذشته استوارند. بیماران شرکت‌کننده در پژوهش‌های بالینی ممکن است درمان استاندارد دریافت کنند یا جزو اولین کسانی باشند که درمان جدید دریافت می‌کنند.

بیماران شرکت‌کننده در پژوهش‌های بالینی به پیشرفت راه‌های درمان سرطان در آینده نیز کمک می‌کنند. حتی وقتی پژوهش‌های بالینی به درمان‌های جدید مؤثر نمی‌انجامند، اغلب، به پرسش‌های مهمی پاسخ می‌گویند و به پیشرفت تحقیقات پزشکی کمک میکنند.

بعضی پژوهش‌های بالینی فقط شامل بیمارانی می‌شود که هنوز درمانی دریافت نکرده‌اند. دیگر پژوهش‌ها، درمان را برای بیمارانی که سرطان آنها بهتر نشده است، بررسی می‌کنند. پژوهش‌های بالینی دیگری نیز وجود دارند که راه‌های جدید برای توقف عود (بازگشت) سرطان یا کاهش عوارض جانبی درمان آن را آزمایش می‌کنند.

گزینه‌های درمان برای زنان باردار به مرحلۀ بیماری و سن جنین بستگی دارند:

سه نوع درمان استاندارد استفاده شده عبارتند از:

جراحی

بسیاری از زنان مبتلا به سرطان پستان، تحت پستان‌برداری قرار می‌گیرند. بعضی از غدد لنفاوی زیر بغل هم معمولاً برداشته می‌شوند و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شوند تا مشخص شود آیا حاوی سلول‌های سرطانی هستند یا نه.

انواع جراحی برای برداشتن پستان عبارتند از:

• پستان‌برداری (برداشتن پستان) ساده: یک روش جراحی برای برداشتن کل پستان حاوی سرطان. بعضی از غدد لنفاوی زیر بغل نیز ممکن است به منظور نمونه‌برداری برداشته شوند. این روش، پستان‌برداری کامل نیز نامیده می‌شود.
• پستان‌برداری رادیکال اصلاح شده: (Modified Radical Mastectomy) روش جراحی که کل پستان مبتلا به سرطان، بسیاری از غدد لنفاوی زیر بغل، لایه پوشاننده بالای ماهیچه‌های قفسه سینه و گاهی بخشی از ماهیچه‌های دیوارۀ قفسۀ سینه برداشته می‌شوند.

جراحی نگهدارنده پستان، جراحی‌ که در آن سرطان برداشته می‌شود اما خود پستان برداشته نمی‌شود و شامل موارد زیر است:

• توده‌برداری: روش جراحی‌ای که در آن تومور (غده) و مقادیر کمی از بافت طبیعی اطراف آن برداشته می‌شود. بیش‌تر پزشکان تعدادی از غدد لنفاوی زیر بغل را هم خارج می‌کنند.
• پستان‌برداری ناکامل: یک روش جراحی به منظور خارج کردن قسمتی از پستان که محتوی سرطان است و بخشی از بافت طبیعی اطراف آن. بعضی از غدد لنفاوی زیر بغل هم ممکن است برای نمونه‌برداری برداشته شوند. این روش پستان‌برداری قسمتی نیز نامیده می‌شود.

حتی اگر پزشک تمام بافت سرطانی قابل مشاهده در هنگام جراحی را خارج کند، بیمار ممکن است تحت پرتودرمانی، شیمی‌درمانی یا هورمون‌درمانی بعد از جراحی قرار گیرد تا سلول‌های سرطانی باقیمانده از بین بروند. درمان تجویز شده پس از جراحی به‌منظور افزایش امکان معالجه، درمان کمکی نامیده می‌شود.

پرتودرمانی

پرتودرمانی نوعی درمان سرطان است که در آن از پرتوی ایکس (X) با انرژی بالا یا سایر انواع پرتوها برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. دو نوع پرتودرمانی وجود دارد.

پرتودرمانی خارجی که در آن با استفاده از یک دستگاه در خارج بدن، پرتو به سوی سرطان فرستاده می‌شود. پرتودرمانی داخلی که در آن از مواد رادیواکتیو موجود در سوزن‌ها، لوله‌های نازک، سیم‌ها یا کاتترها که مستقیماً در داخل یا نزدیک بافت سرطان جاگذاری می‌شوند، استفاده می‌شود. روش تجویز پرتودرمانی به نوع و مرحلۀ سرطان در حال درمان بستگی دارد.

پرتودرمانی نباید برای زنان حاملۀ مبتلا به مراحل ابتدایی مرحلۀ یک (I) یا دو (II)) سرطان پستان تجویز شود زیرا می‌تواند به جنین آسیب برساند. برای زنان مبتلا به مراحل بعدی (مرحلۀ سه (III) یا چهار (IV)) سرطان پستان، پرتودرمانی نباید در طول سه ماهۀ نخست بارداری تجویز شود.

شیمی‌درمانی

شیمی‌درمانی نوعی درمان سرطان است که در آن از داروها برای توقف رشد سلول‌های سرطانی، چه با از بین بردن سلول‌ها و چه با متوقف کردن تقسیم آنها، استفاده می‌شود. وقتی شیمی‌درمانی به‌صورت خوراکی مصرف می‌شود یا به درون سیاهرگ یا ماهیچه تزریق می‌شود، داروها وارد جریان خون می‌شوند و به سلول‌های سرطانی در سراسر بدن می‌رسند (شیمی‌درمانی سیستمیک. وقتی شیمی‌درمانی مستقیماً در داخل کانال نخاعی، یک اندام، یا یک حفره بدن مثل شکم قرار داده می‌شود، داروها به‌طور مستقیم بر سلول‌های سرطانی این نواحی تأثیر می‌گذارند. (شیمی‌درمانی موضعی).

روش تجویز شیمی‌درمانی به نوع و مرحلۀ سرطان در حال درمان بستگی دارد.

شیمی‌درمانی نباید در سه ماهۀ نخست بارداری تجویز شود. شیمی‌درمانی پس از این زمان معمولاً به جنین آسیب نمی‌رساند اما ممکن است موجب زایمان زودرس و نارس بودن نوزاد در هنگام تولد شود.انواع جدید درمان، در حال آزمایش در پژوهش‌های بالینی هستند.

این بخش خلاصه، درمان‌های در حال مطالعه در پژوهش‌های بالینی را توضیح می‌دهد. البته، ممکن است همۀ درمان‌های جدید در حال مطالعه را ذکر نکرده باشد. اطلاعات دربارۀ پژوهش‌های بالینی در پایگاه انجمن ملی سرطان (NCI) در دسترس است.

هورمون‌درمانی

درمانی که در آن هورمون‌ها حذف می‌شود یا جلوی عملکرد آنها گرفته می‌شود و در نتیجه رشد سلول‌های سرطانی متوقف می‌شود. هورمون‌ها مواد ساخته شده توسط غدد هستند و همراه با گردش خون، در بدن جریان دارند. بعضی هورمون‌ها می‌توانند موجب رشد سرطان‌های خاصی شوند. اگر آزمایش‌ها نشان دهند که سلول‌های سرطانی نقاطی دارند که هورمون‌ها می‌توانند به آن مناطق متصل شوند (گیرنده‌ها)، داروها، جراحی، یا پرتودرمانی برای کاهش تولید هورمون‌ها یا ممانعت از عملکرد آنها، استفاده می‌شوند.

تأثیر هورمون‌درمانی، با یا بدون شیمی‌درمانی، در درمان سرطان پستان در زنان باردار هنوز ناشناخته است.

به نظر نمی‌رسد که ختم بارداری موجب افزایش امکان زنده ماندن مادر شود و معمولاً یک گزینۀ درمانی نیست.

اگر سرطان با شیمی‌درمانی و پرتودرمانی درمان شود ممکن است به جنین آسیب برساند، و گاهی خاتمۀ بارداری توصیه می‌شود. این تصمیم احتمالاً به مرحلۀ سرطان، سن جنین و احتمال زنده ماندن مادر بستگی دارد.

گزینه‌های درمان بر اساس مرحله:

• سرطان پستان در مراحل اولیه (مرحلۀ یک (I) و مرحله دو (II)).
• سرطان پستان در مراحل پایانی (مرحلۀ سه (III) و مرحله چهار (IV)).
• سرطان پستان در مراحل اولیه (مرحلۀ یک (I) و مرحله دو (II))

درمان سرطان پستان در مراحل اولیه (مرحلۀ یک (I) و مرحله دو (II)) احتمالاً جراحی و در ادامۀ آن، درمان کمکی به شرح زیر است:

• پستان‌برداری رادیکال اصلاح شده (Modified Radical Mastectomy)
• جراحی نگهدارنده پستان: توده‌برداری، پستان‌برداری جزئی یا پستان‌برداری قسمتی.
• جراحی نگهدارنده پستان در طول بارداری و به دنبال آن پرتودرمانی پس از تولد نوزاد.
• جراحی در طول دوران بارداری و به دنبال آن شیمی‌درمانی پس از سه ماهۀ نخست بارداری.
• پژوهش‌های بالینی جراحی و به دنبال آن هورمون‌درمانی، با یا بدون شیمی‌درمانی.
• سرطان پستان در مراحل بعدی (مرحلۀ سه (III) و مرحله چهار (IV))

درمان سرطان پستان در مراحل پایانی ، مرحلۀ سه (III) و مرحله چهار (IV)، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• پرتودرمانی
• شیمی‌درمانی
• پرتودرمانی و شیمی‌درمانی نباید در طول سه ماهۀ نخست بارداری تجویز شوند.

سایر ملاحظه‌ها درباره بارداری و سرطان پستان

نکته‌های کلیدی این بخش تولید شیر و شیردهی، در صورت برنامه‌ریزی برای جراحی یا شیمی‌درمانی، باید متوقف شود. به نظر نمی‌رسد سرطان پستان به جنین آسیب برساند. به نظر نمی‌رسد بارداری بر زنده ماندن زنی که در گذشته سرطان پستان داشته است، تأثیر بگذارد. عوارض درمان‌های خاص سرطان بر بارداری‌های بعدی مشخص نشده است.

تولید شیر و شیردهی، در صورت برنامه‌ریزی برای جراحی یا شیمی‌درمانی، باید متوقف شود.

اگر جراحی برنامهریزی شود، شیردهی باید متوقف شود تا جریان خون در پستان‌ها کاهش یابد و آنها را کوچک‌تر کند. اگر شیمی‌درمانی هم برنامه‌ریزی شود، شیردهی باید متوقف شود. بسیاری از داروهای ضدسرطان به خصوص سیکلوفسفامید و متوتروکسات ممکن است به مقدار زیادی وارد شیر پستان شوند و به نوزاد شیرخواره آسیب برسانند. زنانی که شیمی‌درمانی دریافت می‌کنند، نباید به کودک خود شیر بدهند. توقف تولید شیر امکان زنده ماندن مادر را ارتقا نمی‌‌دهد.

به نظر نمی‌رسد که سرطان پستان به جنین آسیب برساند.

به نظر نمی‌رسد سلول‌های سرطانی پستان از مادر به جنین انتقال یابند.

به نظر نمی‌رسد بارداری بر بقای زنانی که در گذشته مبتلا به سرطان پستان بوده‌اند، تأثیر بگذارد .

بعضی پزشکان توصیه می‌کنند که یک زن قبل از تلاش برای بچه‌دار شدن، دو سال پس از درمان سرطان پستان، صبر کند. در این مدت، هر نوع بازگشت زودهنگام سرطان قابل شناسایی خواهد بود.

این ممکن است بر تصمیم یک زن مبنی بر باردار شدن تأثیر بگذارد. به نظر نمی‌رسد اگر مادر قبلاً سرطان پستان داشته است، روی جنین تأثیری داشته باشد.

عوارض درمان‌های خاص سرطان بر بارداری‌های بعدی شناخته شده نیست.

عوارض درمان با شیمی‌درمانی دوز بالا و پیوند مغز استخوان، با یا بدون پرتودرمانی، بر بارداری‌های بعدی، شناخته نشده است.

یادگیری بیش‌تر دربارۀ سرطان و بارداری

برای اطلاعات بیشتر در رابطه با سرطان پستان و بارداری در پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان پیوندهای زیر را ببینید:

• صفحۀ اصلی سرطان پستان
• آنچه لازم است دربارۀ سرطان پستان بدانید
• پیشگیری از سرطان پستان
• غربالگری سرطان پستان
• گزینۀ جراحی برای زنان مبتلا به سرطان پستان در مراحل اولیه
• بارداری و خطر سرطان پستان
  برای اطلاعات عمومی دربارۀ سرطان و سایر منابع از پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان پیوندهای زیر را ببینید:
• آنچه باید دربارۀ سرطان بدانید – یک بررسی
• شناخت رده‌های سرطان: سرطان
• مرحله‌گذاری: پرسش و پاسخ
• شیمی‌درمانی و شما: حمایت از بیماران مبتلا به سرطان
• پرتودرمانی و شما: حمایت از بیماران مبتلا به سرطان
• رویارویی با سرطان
• پشتیبانی و منابع
• کتابخانۀ سرطان
• اطلاعات برای بازماندگان/ درمانگران/ حامیان