درمان سرطان خون (CLL)
Chronic Lymphocytic Leukemia
اطلاعات عمومی دربارۀ سرطان خون CLL
نکات کلیدی این بخش
|
سرطان خون CLL دومین سرطانخون شایع در میان بزرگسالان است. اغلب، در دوران میانسالی یا پس از این دوران بروز میکند؛ این سرطان بهندرت در کودکان دیده میشود.
بهطور طبیعی، بدن سلولهای بنیادی خونی (سلولهای نارس) میسازد که به مرور به سلولهای خونی کامل تبدیل میشوند. یک سلول بنیادی خونی ممکن است به سلول بنیادی مغز استخوانی و یا سلول بنیادی لنفاوی تبدیل شود.
سلول بنیادی مغز استخوانی به یکی از سه گونه سلولهای خونی کامل تبدیل میشود:
- گلبولهای قرمز که وظیفهشان رساندن اکسیژن و دیگر مواد لازم به تمام بافتهای بدن است.
- گلبولهای سفید که وظیفهشان مبارزه با عفونت و بیماری است.
- پلاکتها که به انعقاد خون کمک کرده و از خونریزی جلوگیری میکنند.
سلول بنیادی لنفاوی ابتدا به لنفوبلاست و سپس به یکی از سه گونه لنفوسیتها (گلبولهای سفید) تبدیل میشود:
- لنفوسیتهای B که برای مبارزه با عفونت پادتن تولید میکنند.
- لنفوسیتهای T که به لنفوسیتهایB در تولید پادتن جهت مبارزه با عفونت کمک میکنند.
- سلولهای کشنده طبیعی که به سلولهای سرطانی و ویروسها حمله میکنند.
در سرطان خون CLL، سلولهای بنیادی بسیار زیادی به لنفوسیتهای غیرطبیعی تبدیل شده و به گلبولهای سفید سالم مبدل نمیشوند. به این لنفوسیتهای غیرطبیعی، سلولهای خونی سرطانی (لوکمیک) نیز میگویند. این لنفوسیتها نمیتوانند به خوبی با عفونت مبارزه کنند. ازطرفی، با افزایش تعداد لنفوسیتها در خون و مغز استخوان، فضای کمتری برای گلبولهای سفید، گلبولهای قرمز و پلاکتهای سالم باقی میماند. این امر میتواند منجر به عفونت و کمخونی شده و فرد بهسادگی دچار خونریزی شود.
این مقالهای دربارۀ سرطان خون CLL است. برای کسب آگاهی بیشتر دربارۀ سرطان خون، به بخشهای PDQ زیر مراجعه کنید:
- درمان سرطان خون ALL بزرگسالان.
- درمان سرطان خون ALL اطفال.
- درمان سرطان خون AML بزرگسالان.
- درمان سرطان خون AML/ دیگر انواع سرطانهای بدخیم مغز استخوان.
- درمان سرطان خون CML.
- درمان سرطان خون سلول مویی.
سن بالا میتواند روی خطر ابتلا به سرطان خون CLL مؤثر باشد.
به هر آنچه خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد، عامل خطرزا میگویند.
وجود عوامل خطرزا به معنای ابتلا به سرطان نیست؛ از طرفی نبود عوامل خطرزا نیز به معنای عدم ابتلا به سرطان نیست. افرادی که فکر میکنند در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارند باید در این باره با پزشک صحبت کنند. عوامل خطرزای مربوط به سرطانخون CLLL شامل موارد زیر میشود:
- قرار داشتن در دوران میانسالی یا سنین بالاتر، مرد بودن، سفیدپوست بودن.
- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان خون CLL یا سرطان دستگاه لنفاوی.
- داشتن بستگانی از نژاد یهودی روس یا یهودی اروپای شرقی.
از نشانههای احتمالی سرطان خون CLL، تورم غدد لنفاوی و خستگی است.
معمولاً سرطان خون CLL علائمی از خود بروز نمیدهد و طی معاینات معمولی بهوجود آن پی میبرند. گاهی علائمی بروز میکند که میتواند ناشی از سرطان خون CLLL یا مشکلات دیگر باشد. در صورت بروز هر یک از مشکلات زیر باید با یک پزشک در میان بگذارید:
- تورم بدون درد غدد لنفاوی گردن، زیربغل، شکم (Stomach) یا کشاله ران.
- احساس خستگی بسیار شدید.
- درد یا احساس پرش در زیر دندهها.
- تب و عفونت.
- کاهش وزنی که دلیلش مشخص نباشد.
از آزمایشهای مخصوص خون، مغز استخوان و غدد لنفاوی به منظور کشف (یافتن) و تشخیص سرطان خون CLL استفاده میشود.
ممکن است از آزمایشها و فرایندهای زیر استفاده شود:
- معاینه فیزیکی و سابقه پزشکی: معاینه بدن به منظور بررسی نشانههای بیماری، مانند وجود غده یا هر چیز دیگری که غیرطبیعی بهنظر برسد. سابقه عادتهای مربوط به سلامت، بیماریها و درمانهای گذشته بیمار نیز تهیه میشود.
- آزمایش شمارش کامل سلولهای خون (CBC): فرایندی که در آن از خون نمونه گرفته میشود و موارد زیر در آن بررسی میشود:
- تعداد گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها.
- میزان هموگلوبین (پروتئینی حامل اکسیژن ) در گلبولهای قرمز.
- درصد گلبولهای قرمز تشکیلدهنده نمونه خون.
آزمایش شمارش کامل سلولهای خونی (CBC). با فرو کردن یک سرنگ داخل رگ از شخص خون میگیرند. نمونه خون به آزمایشگاه ارسال شده و تعداد گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتهای آن شمارش میشود. از آزمایش CBC به منظور تشخیص و بررسی موارد بسیار زیادی استفاده میشود.
- تحلیل سیتوژنتیک (Cytogenetic Analysis): یک آزمایش آزمایشگاهی که در آن سلولهای موجود در نمونه خون یا مغز استخوان را در زیر میکروسکوپ بررسی میکنند تا ببینند آیا تغییرات خاصی در کروموزومهای موجود در لنفوسیتها ایجاد شده است یا نه.
- بررسی فنوتیپ ایمنی (Immunophenotyping): آزمایشی که در آن سلولهای نمونه خون یا مغز استخوان را زیر میکروسکوپ بررسی میکنند تا مشخص شود منشأ لنفوسیتهای بدخیم (سرطانی) لنفوسیتهای B بوده یا لنفوسیتهای T.
- آسپیراسیون و نمونهبرداری مغز استخوان: برداشتن مغز استخوان، خون و قطعه کوچکی از استخوان، با استفاده از سرنگی در استخوان لگن یا استخوان جناغ سینه. یک آسیبشناس مغز استخوان، خون و استخوان را به جهت طبیعی یا غیرطبیعی بودن، زیر میکروسکوپ بررسی میکند.
برخی عوامل، بر گزینههای درمان و پیش آگاهی سرطان (احتمال بهبودی) تأثیر میگذارند.
گزینههای درمان به عوامل زیر بستگی دارند:
- مرحله سرطان.
- تعداد گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها.
- وجود علائمی مانند تب، لرز یا کاهش وزن.
- بزرگتر شدن کبد، طحال یا غدد لنفاوی از حد طبیعی.
- پاسخ بیمار به درمان اولیه.
- عود (بازگشت) سرطان خون CLL.
پیشآگاهی سرطان (احتمال بهبودی) به عوامل زیر بستگی دارد:
- اینکه آیا DNA تغییر کرده است و در صورتیکه جواب مثبت است، تغییر به چه نحو است؟
- اینکه لنفوسیتها در سراسر مغز استخوان گسترش یافتهاند یا نه.
- مرحله سرطان.
- بهبود یافتن یا عود سرطان خون CLL بر اثر درمان.
- اینکه آیا سرطان خون CLL به لنفوم یا لوسمی پرولنفوسیتیک (Prolymphocytic Leukemia) تبدیل شده است یا نه.
- سلامت عمومی بیمار.
مراحل سرطان خون CLL
نکات کلیدی این بخش
|
پس از تشخیص سرطان خون CLL، آزمایشهایی برای پی بردن به میزان گسترش سرطان در خون و مغز استخوان انجام میشود.
مرحلهبندی سرطان (Staging)، فرایندی است که از آن جهت پی بردن به میزان گسترش سرطان در بدن استفاده میشود. به منظور تهیه بهترین برنامه درمان، دانستن مرحله سرطان از اهمیت زیادی برخوردار است. میتوان از آزمایشهای زیر برای مرحلهبندی سرطاناستفاده کرد:
- آسپیراسیون و نمونهبرداری مغز استخوان : برداشتن مغز استخوان، خون و قطعه کوچکی از استخوان، با استفاده از سرنگی در استخوان لگن یا جناغ سینه. آسیبشناس، مغز استخوان، خون و استخوان را به منظور یافتن سلولهای غیرطبیعی زیر میکروسکوپ مورد معاینه و بررسی قرار میدهد.
- عکسبرداری از قفسه سینه با اشعه ایکس: عکسبرداری از اندامها و استخوانهای قفسه سینه با استفاده از اشعه ایکس. اشعه ایکس، نوعی اشعه حاوی انرژی است که میتواند از بدن عبور کرده و بر روی فیلم مخصوص، نواحی درون بدن را تصویر کند.
- ام.آر.آی (M.R.I) ( عکسبرداری با استفاده از طنین مغناطیسی): فرایندی که در آن با استفاده از مغناطیس، امواج رادیویی و یک رایانه، مجموعهای از عکسهایی بسیار دقیق و با جزئیات در نواحی داخلی بدن، مانند مغز و نخاع تهیه میشود. نام دیگر این فرایند عکسبرداری هستهای با استفاده از طنین مغناطیسی (اِن.ام.آر.آی) است.
- سی.تی.اسکن (سی.اِی.تی.اسکن): فرایندی که طی آن مجموعهای از تصاویر دقیق و با جزئیات از نواحی داخلی بدن، و از زوایای مختلف تهیه میشود. این عکسها توسط رایانه ای متصل به یک دستگاه اشعه ایکس تهیه میشوند. ممکن است مادهای رنگی به درون رگ تزریق یا به بیمار خورانده شود تا به وضوح بیشتر تصویر اندامها یا بافتها کمک کند. نامهای دیگر این فرایند پرتونگاری مقطعی رایانهای، پرتونگاری با استفاده از رایانه یا پرتونگاری محوری رایانهای است.
- بررسی ساختار شیمیایی خون: فرایندی که در آن، میزان مواد خاصی که توسط اندامها و بافتهای داخلی بدن در خون آزاد شدهاند، اندازهگیری میشود. میزان غیرطبیعی (بیشتر یا کمتر از حد طبیعی) این مواد ممکن است نشانه بیماری اندام یا بافت آزادکننده آن باشد.
- آزمایش آنتی گلبولین (Antiglobulin test): آزمایشی که در آن نمونه خون را در زیر میکروسکوپ بررسی میکنند تا مشخص شود روی سطح گلبولهای قرمز یا پلاکتها، پادتنی وجود دارد یا خیر. ممکن است این پادتنها در برابر گلبولهای قرمز و پلاکتها واکنش نشان داده و آنها را از بین ببرند. نام دیگر این آزمایش، آزمایش کومبس (Coomb’s test) است.
سرطان به سه شکل در بدن گسترش مییابد.
در صورتیکه سلولهای سرطانی به خارج از خون سرایت کند، یک تومور توپر را تشکیل میدهد. این فرایند متاستاز نام دارد. سه شکل گسترش سلولهایسرطانی در بدن عبارتند از:
- از طریق خون. سلولهای سرطانی از طریق خون به بافتهای سخت بدن، مانند مغز یا قلب حمله کرده و غدهای توپر را شکل میدهند.
- از طریق دستگاه لنفاوی. سلولهای سرطانی به دستگاه لنفاوی حمله میکنند، در عروق لنفاوی نفوذ کرده و در دیگر قسمتهای بدن تومور توپر تشکیل میدهند.
- از طریق بافتی سخت. سلولهای سرطانی که غدهای توپر ایجاد کردهاند به بافتهای مجاور سرایت میکنند.
جنس تومور جدید (متاستاتیک) از همانگونه سرطان اولیه است. برای مثال، در صورتیکه سلولهای خونی سرطانی به مغز سرایت کنند، سلولهای سرطانی درون مغز در واقع سلولهای خونی سرطانی هستند. نوع بیماری، سرطان خون متاستاتیک ([جابهجا شده]) خواهد بود، و نه سرطان مغز.
برای توصیف سرطان خون CML از مراحل زیر استفاده میشود:
مرحله صفر (۰)
در سرطان خون CLL مرحله صفر، تعداد بسیار زیادی لنفوسیت در خون وجود دارد، اما اثری از دیگر نشانههای سرطان خون دیده نمیشود.
مرحله یک (I)
در سرطان خون CLL مرحله (I) یک، تعداد بسیار زیادی لنفوسیت در خون وجود دارد و غدد لنفاوی بزرگتر از حد طبیعی هستند.
مرحله دو (II)
در سرطان خون CLL مرحله II، تعداد بسیار زیادی لنفوسیت در خون وجود دارد، کبد یا طحال بزرگتر از اندازه طبیعیشان هستند، و غدد لنفاوی نیز ممکن است بزرگتر از اندازه طبیعی شده باشند.
مرحله سه (III)
در سرطان خون CLL مرحله III، تعداد بسیار زیادی لنفوسیت و تعداد بسیار کمی گلبول قرمز در خون وجود دارد. ممکن است غدد لنفاوی، کبد یا طحال بزرگتر از اندازه طبیعی شده باشند.
مرحله چهار (IV)
در سرطان خون CLL مرحله IV، تعداد بسیار زیادی لنفوسیت و تعداد بسیار کمی پلاکت در خون وجود دارد. ممکن است غدد لنفاوی، کبد یا طحال بزرگتر از اندازه طبیعی شده باشند و تعداد گلبولهای قرمز خون نیز بسیار اندک باشد.
سرطان خون CLL
مقاوم به درمان (refractory) سرطان خون CLL مقاوم به درمان، سرطانی است که با انجام درمان بهبود پیدا نمیکند.
گزینههای درمان در یک نگاه :
نکات کلیدی این بخش
|
درمانهای متفاوتی برای مبتلایان به سرطان خون CLL وجود دارد.
درمانهای متفاوتی برای مبتلایان به سرطان خون CLL وجود دارد.
برخی از درمانها استاندارد اند (درمانهایی که در حال حاضر از آنها استفاده میشود)، و برخی دیگر در پژوهشهای بالینی مورد بررسی قرار میگیرند. پژوهش بالینی، یک بررسی تحقیقاتی است که هدف آن، بهبود درمانهای جاری یا بهدست آوردن اطلاعات دربارۀ درمانهایجدید مربوط به مبتلایان به سرطان است. اگر پژوهشهای بالینی نشان دهند درمان جدید بهتر از درمان استاندارد است، ممکن است از آن به بعد درمانجدید بهعنوان درمان استاندارد مطرح شود. شاید بیماران بخواهند شرکت در یک پژوهش بالینی را در نظر بگیرند. در برخی از پژوهشهای بالینی تنها بیمارانی که درمانشان را شروع نکردهاند را میپذیرند.
پنج نوع درمان استاندارد مورد استفاده عبارتند از:
انتظار توأم با مراقبت
انتظار توأم با مراقبت به معنای تحت نظر داشتن دقیق شرایط بیمار است، و تا زمانیکه علائم وی تغییر نکند از هیچگونه درمانی استفاده نمیشود. به این روش معاینه وبررسی نیز میگویند. در حین انجام این روش، مشکلات ناشی از بیماری از قبیل عفونت را درمان میکنند.
پرتودرمانی
پرتودرمانی یک روش درمانی برای سرطان است که در آن از اشعه ایکس با انرژی بالا یا دیگر انواع تابش اشعه جهت از بین بردن یا متوقف کردن رشد سلولهایسرطانی استفاده میشود.
پرتودرمانی به دو شکل انجام میشود. در پرتودرمانی خارجی، که از دستگاهی خارج از بدن به منظور تاباندن اشعه به ناحیه درگیر سرطاناستفاده میشود. و پرتودرمانی داخلی که از مواد رادیواکتیوی استفاده میشود که داخل سرنگها، دانهها (Seedss)، سیمها یا سوندهاجایگذاری شده و مستقیماً در ناحیه دچار سرطان یا نواحی مجاور آن قرار داده میشوند. روش انجام پرتودرمانی به نوع و مرحله سرطان بستگی دارد.
شیمیدرمانی
شیمیدرمانی یکی از روشهای درمان سرطان است که در آن از داروها برای متوقف کردن گسترش سلولهای سرطانی، یا از بین بردن آنها و یا جلوگیری از تقسیم شدنشان استفاده می-شود. هنگامیکه شیمیدرمانی از طریق دهان یا تزریق درون رگ یا عضله انجام شود، داروهاوارد جریان خون شده و میتوانند به سلولهای سرطانی در سراسر بدن دسترسی یابند (شیمیدرمانی سیستمیک). در صورتیکه شیمیدرمانی مستقیماً درون ستون فقرات، یک اندام یا حفره بدنی مانند شکم (Abdomen) انجام شود، تأثیر عمده داروها بر سلولهای سرطانی درهمان نواحی خواهد بود (شیمیدرمانی منطقهای). روش انجام شیمیدرمانی به نوع و مرحله سرطان بستگی دارد.
جراحی
طحال برداری (Splenectomy)، نوعی از جراحی است که در آن طحال را بر میدارند.
درمان با استفاده از پادتن تک دودمانیدرمان با استفاده از پادتن تک دودمانی یک روش درمانی سرطان است که در آن از پادتنهایی که در آزمایشگاه از روی نوع خاصی از سلولهای سیستم ایمنی ساخته میشود، استفاده میشود. این پادتنها میتوانند بر روی مواد درون سلولهای سرطانی یا موادی عادی که ممکن است به رشد سلولهای سرطانی کمک کنند، تأثیر بگذارند، به این نحو که پادتنها به آن مواد میچسبند و سلول-های سرطانی را از بین میبرند، جلوی رشدشان را میگیرند یا مانع از سرایتشان میشوند. پادتنهای تک دودمانی را به بیمار تزریق میکنند. ممکن است از این پادتنها به تنهایی، یا برای رساندن مستقیم داروها، مواد سمی یا رادیو اکتیو به سلولهای سرطانی استفاده کنند.
روشهای درمانی جدید در پژوهشهای بالینی مورد بررسی قرار میگیرند.
در این خلاصه درمانهایی که در حال حاضر در پژوهشهای بالینی مورد بررسی قرار دارند توصیف شدهاند. ممکن است تمام درمانهای جدید در حال بررسی در اینجا ذکر نشده باشد. اطلاعات مربوط به پژوهشهای بالینی در پایگاه انستیتوی ملی سرطان (NCII) موجود است.
شیمیدرمانی همراه با پیوند
سلولهای بنیادی شیمیدرمانی همراه با پیوند سلولهای بنیادی روشی است که در آن ابتدا شیمیدرمانی انجام شده و سپس سلولهای خونسازی که بر اثر درمان از بین رفتهاند جایگزین میشوند.
سلولهای بنیادی (سلولهای خونی نابالغ) را از خون یا مغز استخوان بیمار یا فرد اهداکننده جدا کرده، منجمد (فریز) و ذخیره میکنند. پس از پایان شیمی درمانی، یخ سلولهای بنیادی ذخیره شده را آب کرده و آنها را دوباره به بیمار تزریق میکنند. این سلولهای تزریق شده به سلولهای خونی بدن بیمار تبدیل میشوند و آنها را ترمیم میکنند.
بیماران میتوانند در پژوهشهای بالینی شرکت جویند.
برای برخی از بیماران، شرکت در پژوهشهای بالینی ممکن است بهترین گزینه درمان باشد. پژوهشهای بالینی بخشی از فرایند تحقیقات مربوط به سرطان هستند. هدف از پژوهشهای بالینی پی بردن به بیخطر و مؤثر بودن یا بهتر بودن این روشها از درمانهای استاندارد است.
بسیاری از درمانهای استاندارد امروزی، حاصل پژوهشهای بالینی گذشته هستند. بیمارانی که در پژوهشهای بالینی شرکت میکنند، ممکن است تحت درمانهای استاندارد قرار بگیرند و یا جزء اولین کسانی باشند که درمان جدید بر رویشان انجام میشود.
از طرفی بیمارانی که در پژوهشهای بالینی شرکت میکند، به روش درمان سرطان در آینده نیز کمک میکنند. حتی در صورتیکه پژوهشهای بالینی به درمانهای مؤثر و جدیدی منجر نشوند، اغلب بسیاری از ابهامات را برطرف میکنند و به پیشرفت تحقیقات کمک میکنند.
بیماران میتوانند پیش از آغاز درمان سرطان، در حین آن، یا پس از آغاز درمان در پژوهشهای بالینی شرکت کنند.
برخی از پژوهشهای بالینی تنها شامل بیمارانی میشود که تا کنون تحت درمان قرار نگرفتهاند. برخی دیگر از پژوهشهای بالینی برای بیمارانی است کهسرطانشان بهبود نیافته. همچنین پژوهشهای بالینی دیگری نیز وجود دارد که در آنها روشهای جدید جلوگیری از عود (بازگشت) سرطان یا کاهش عوارض جانبی ناشی از درمان مورد بررسی قرار میگیرد.
پژوهشهای بالینی در بسیاری از نقاط دنیا انجام میشود. برای اطلاع از پژوهشهای بالینی جاری میتوانید به پایگاه انستیتوی ملی سرطان (NCI) مراجعه کنید.
ممکن است انجام آزمایشهای پیگیری سلامت بیمار پس از درمان لازم باشد.
ممکن است لازم باشد برخی از آزمایشهایی که به منظور تشخیص سرطان یا مرحلهبندی آن انجام شده، تکرار شوند، یا برخی از آزمایشها جهت مشخص شدن میزان کارایی درمان تجدید شوند. تصمیمگیری دربارۀ ادامه، تغییر یا توقف درمان براساس نتایج این آزمایشها انجام میشود. به این کار مرحلهبندی مجدد نیز میگویند.
گزینههای درمانی با توجه به مرحله سرطان
- سرطان خون CLL مرحله صفر (۰)
- سرطان خون CLL مرحله I، مرحله II، مرحله III و مرحله IV
- سرطان خون CLL مرحله صفر (۰)
- درمان سرطان خون CLL مرحله صفر معمولاً انتظار توأم با مراقبت است.
سرطان خون CLL مرحله۰، مرحله I، مرحله II، مرحله III و محله IV
درمان سرطان خون CLL مرحله صفر، مرحله I، مرحله II، مرحله III و محله IV میتواند شامل موارد زیر باشد:
- انتظار توأم با مراقبت در صورت کمبود یا نبود علائم.
- درمان با استفاده از پادتنها تک دودمانی شیمیدرمانی
- با استفاده از یک یا چند نوع دارو، با، یا، بدون استفاده از استروئیدها و یا درمان با پادتنهای تک دودمانی.
- پرتودرمانی خارجی با میزان پایین در قسمتهایی از بدن که درگیر سرطان هستند، مانند طحال یا غدد لنفاوی.
- پژوهش بالینی شامل شیمیدرمانی و درمان بیولوژیک به همراه پیوند سلولهای بنیادی.
سرطان خون مرحله I، سرطان خون CLL مرحله II، سرطان خون مرحله III و را در پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان جستوجو کنید. برای کسب نتایج دقیقتر، دیگر ویژگیهای جستوجویتان مانند مکان انجام آن پژوهش بالینی،نوع درمان، یا نام داروی مورد استفاده را نیز وارد کنید. اطلاعات درباره پژوهشهای بالینی در پایگاه انستیتوی ملی سرطان (NCII) موجود است.
گزینههای درمانی مربوط به سرطان خون CLL مقاوم به درمان
درمان سرطان خون CLL مقاوم به درمان میتواند شامل موارد زیر شود:
- پژوهش بالینی شامل شیمیدرمانی به همراه پیوند سلولهای بنیادی.
- پژوهش بالینی بر روی یک روش درمانی جدید.
اطلاعات بیشتر دربارۀ سرطان خون CLL
برای کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ سرطان خون CLL از طریق پایگاه علمی، پزشکی، آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیریسرطان به بخشهای زیر مراجعه کنید:
- صفحه اصلی سرطان خون.
- آنچه باید دربارۀ سرطان خون بدانید.
- روشهای درمان بیولوژیک مخصوص سرطان: پرسش و پاسخ.
برای بهدست آوردن اطلاعات عمومی مربوط به سرطان و دیگر منابع به پایگاه علمی، پزشکی، آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان، در بخشهای زیر مراجعه کنید:
- آنچه باید دربارۀ سرطان بدانید – در یک نگاه.
- مجموعه آشنایی با سرطان: سرطان.
- مرحلهبندی سرطان: پرسش و پاسخ.
- شما و شیمیدرمانی: حمایت از مبتلایان به سرطان.
- شما و پرتودرمانی: حمایت از مبتلایان به سرطان.
- کنار آمدن با سرطان.
- پشتیبانی و منابع.
- کتابخانه سرطان.
- اطلاعاتی برای نجاتیافتگان/ مراقبان/ وکلا.