افزایش تراکم استخوان حین درمان سرطان پروستات با داروی Zometa
Boosting Bone Density During Prostate Cancer Treatment With Zometa
هورموندرمانی برای درمان سرطان پروستات، هنگامی بهطور بالقوه مؤثر است که بتواند باعث کاهش سطح تستسترون شود، عاملی که میتواند منجربه از بین رفتن تراکم استخوانی و افزایش خطر شکستگی شود.
تحقیقات اخیر برروی داروی بیس فسفوناتی ( Bisphosphonate )به نام Zometa ( Zoledronic Acid )حاکی از آن است که Zometa باعث بهبود تراکم استخوان در مردانی که بهعلت سرطان پروستات هورموندرمانی میشوند، میگردد، گرچه استفادۀ درازمدت میتواند همراه با خطراتی باشد.
تستسترون هورمونی مردانه است که عمدتاً بهوسیلۀ بیضهها تولید میشود. خیلی از اعضای بدن از سلولهایی تشکیل شدهاند که در تماس با تستسترون پاسخ میدهند و یا با این هورمون تنظیم میشوند. سلولهای داخل پروستات گیرندههای تستسترون دارند و حین تماس با تستسترون تحریک به رشد میشوند. وقتی سلولهایی که گیرندۀ تستسترون دارند سرطانی میشوند، رشد این سلولها میتواند بهوسیلۀ مواجهه با تستسترون افزایش پیدا کند.
هدف هورموندرمانی سرطان پروستات این است که از تماس سلولهای سرطانی با تستسترون جلوگیری کند. هورموندرمانی عمدتاً سیتواستاتیک است (از رشد سلولهای سرطانی جلوگیری میکند) تا سیتوتوکسیک (کشندۀ سلولهای سرطانی).
دو روش برای هورموندرمانی وجود دارد:
• ارکیکتومی جراحی (برداشتن بیضهها)
• هورموندرمانی دارویی (استفاده از دارو جهت سرکوب سطح هورمون یا کاهش سطح هورمون)
البته هورموندرمانی بهمنظور درمان سرطان پروستات میتواند اثرات زیانباری بر روی استخوان داشته باشد مثل کاهش تراکم مواد معدنی استخوان، افزایش خطر شکستگی و پوکی استخوان. از آنجا که عوارضی مثل شکستگی میتواند نیاز به جراحی و یا بیحرکتی محل شکستگی داشته باشند که برای بیماران مشکل خواهد بود، علاوه براین، شکستگیها با درد شدید و افزایش هزینههای پزشکی همراه است.
تحقیقات نشان میدهند درمان بهوسیلۀ داروی بیس فسفوناتی Zometa در هنگام شروع هورموندرمانی میتواند سبب کاهش از دست دادن تراکم مواد معدنی استخوان شود. دو تحقیق جدید نیز نظر دادهاند که Zometa همچنین میتواند باعث کاهش روند از دست رفتن تراکم استخوان در کسانی که قبلاً هورموندرمانی را آغاز کردهاند، بشود.
- در یک مطالعه بر روی بیماران سرطان پروستاتی که تا یک سال هورموندرمانی شده بودند، قرار شد بیماران، گروهی بهطور تصادفی Zometa و گروهی دارونما استفاده کنند. درمان با Zometa به مدت یک سال نسبت به دارونما منجر به ایجاد تراکم استخوانی بهتری در ران و مهرههای کمری شد.
- مطالعۀ دوم شامل ارزیابی بیماران مبتلا به سرطان پروستاتی بود که به استخوان پراکنده شده بود. همۀ بیماران به مدت یک سال Zometa دریافت کردند. درمان با Zometa باعث افزایش تراکم استخوانی در ران و مهرههای کمری شد.
گرچه این مطالعات حاوی نتایج امیدبخشی هستند، ولی مطالعات دیگری نگرانیهایی را در مورد استفادۀ درازمدت از بیس فسفوناتها بهوجود میآورد. مطالعهای در مورد بیماران سرطانی درمان شده با Zometa و یا Aredia (پامیدرونات: بیس فسفوناتی دیگر) ادعا میکند که استفادۀ درازمدت از اینگونه داروها ممکن است باعث افزایش خطر نابودی استخوان (Osteo Necrosis) چانه شود. استئونکروز به مرگ استخوان متعاقب خونرسانی ضعیف اطلاق میگردد. میزان استئونکروز از ۵/۱% در بین بیمارانی که ۱۲- ۴ ماه از بیس فسفونات استفاده کردهاند تا ۷/۷% در بین بیمارانی که ۴۸/۳۷ ماه از آن استفاده کردهاند، متغیر است.
بیماران سرطان پروستاتی که قرار است هورموندرمانی را آغاز کنند و یا آنهایی که هورموندرمانی را آغاز کردهاند، باید در مورد خطرها و فواید درمان با Zemota یا بیس فسفوناتهای دیگر با پزشک خود مشورت کنند.