آنچه باید دربارۀ سرطان تخمدان بدانید

آنچه باید دربارۀ سرطان تخمدان بدانید.

(What You Need To Know About™ Ovarian Cancer)

دربارۀ این مقاله

این مقاله حاوی اطلاعاتی پیرامون درمان، تشخیص بیماری، علائم این نوع سرطان و علل احتمالی بروز آن است. علاوه بر این، فهرستی از سؤال‌هایی که می‌توانید از پزشک خود بپرسید در این مقاله آمده است همراه داشتن این مقاله هنگام ملاقات با پزشک، شما را یاری خواهد کرد.

با کلیک روی عبارات مهم، صفحه‌ای که معنای آن را نوشته باز خواهد شد. نحوه تلفظ بعضی از عبارات نیز در همان صفحه ذکر شده است. همچنین می‌توانید از طریق پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان به معنای بیش از چهار هزار عبارت دسترسی پیدا کنید( http://www.ncii.ir) این مقاله به تومورهای زایای تخمدان (Ovarian Germ Cell Tumors) یا دیگر انواع سرطان تخمدان نپرداخته است. برای کسب اطلاعاتی پیرامون این نوع سرطان‌ها به پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (http://www.ncii.ir) مراجعه کنید.

تخمدان‌ها

تخمدان‌ها بخشی از دستگاه تناسلی زنان هستند و در ناحیه لگن خاصره قرار دارند. اندازۀ هر تخمدان حدوداً برابر یک بادام است.

تخمدان‌ها، هورمون‌های زنانه (استروژن و پروژسترون) تولید می‌کنند. علاوه براین، تخمک‌ها نیز توسط تخمدان‌ها آزاد می‌شوند (تولید می‌شوند). هر تخمک از ناحیۀ تخمدان شروع به حرکت کرده و از طریق لولۀ تخمدان وارد ناحیۀ رحم (زهدان) می‌شود.

زمانی‌که زنان وارد دوران یائسگی خود می‌شوند، تخمدان‌ها تولید (آزاد کردن) تخمک را متوقف کرده و سطح هورمونی که توسط آنها تولید می‌شود نیز کاهش می‌یابد.

آشنایی با سرطان

سرطان از سلول‌ها که اجزای سازندۀ بافت‌ها هستند شروع می‌شود. بافت‌ها هم تشکیل‌دهندۀ اندام-های بدن انسان هستند.

به‌طور معمول سلول‌ها رشد کرده و تقسیم می‌شوند تا با توجه به نیاز بدن سلول‌های جدید تولید کنند. هنگامی‌که سلول‌ها پیر می‌شوند، می‌میرند و سلول‌های جدید جای آنها را می‌گیرند.

گاهی این فرایند منظم به‌درستی پیش نمی‌رود. سلول‌های جدید هنگامی تشکیل می‌شوند که بدن به آنها نیاز ندارد و سلول‌های پیر هم زمانی‌که باید از بین بروند، نمی‌میرند. این سلول‌های اضافی توده‌ای از بافت را تشکیل می‌دهند که به نام غده یا تومور شناخته می‌شود.

ممکن است تومورها بدخیم یا خوش‌خیم باشند.

تومورهای خوش‌خیم سرطان نیستند:
تومورهای خوش‌خیم خطری برای حیات فرد به‌وجود نمی‌آورند.
به‌طور کلی می‌توان تومورهای خوش‌خیم را از بدن خارج کرد و معمولاً این تومورها مجدداً رشد نمی‌کنند.
تومورهای خوش‌خیم به بافت اطرافشان حمله نمی‌کنند.
سلول‌های تومور خوش‌خیم در دیگر بخش‌های بدن منتشر نمی‌شوند.
• تومورهای بدخیم سرطان هستند:

به‌طورمعمول تومورهای بدخیم خطرناک‌تر از تومورهای خوش‌خیم هستند. ممکن است این نوع تومورها خطراتی را برای حیات فرد به همراه داشته باشند.
در بیش‌تر مواقع، می‌توان تومورهای بدخیم را خارج کرد ولی گاهی این تومورها مجدداً رشد می‌کنند.
تومورهای بدخیم می‌توانند به بافت‌ها و اندام مجاورشان حمله کنند.
سلول‌های تومورهای بدخیم می‌توانند به دیگر بخش‌های بدن حمله کنند. سلول‌های سرطانی از تومور اصلی (اولیه) جدا شده و وارد دستگاه لنفاوی یا جریان خون می-شوند و به این شیوه در بدن انتشار می‌ِیابند. سلول‌های سرطانی به اندام‌های دیگر حمله کرده و تومورهای جدیدی را ایجاد می‌کنند که به این اندام‌ها صدمه می‌زنند. به پخش شدن سرطان متاستاز گفته می‌شود.
کیست خوش‌خیم و بدخیم

کیست تخمدان روی سطح تخمدان یا درون آن به‌وجود می‌آید. کیست حاوی مایعات است و گاهی شامل بافت جامد (توپر) نیز خواهد بود. بیش‌تر کیست‌های تخمدان خوش‌خیم (غیرسرطانی) هستند.

در بیش‌تر موارد، کیست‌های تخمدان با گذشت زمان برطرف می‌شوند. اما گاهی پزشک، کیستی را مشاهده می‌کند که با گذشت زمان از بین نرفته یا بزرگ‌تر شده است. در این شرایط معمولاً پزشک دستور می‌دهد بیمار آزمایش‌هایی را انجام دهد تا از غیرسرطانی بودن کیست اطمینان پیدا کند.

سرطان تخمدان

ممکن است سرطان تخمدان به دیگر اندام‌ها حمله کرده، به بخش‌های دیگر رسوخ کند و در نواحی مختلف بدن منتشر شود:

حمله: تومور بدخیم تخمدان می‌تواند رشد کرده و به اندام‌های مجاور تخمدان‌ها نظیر لوله-های تخمدان و رحم حمله کند.
پخش شدن: ممکن است سلول‌های سرطانی از تومور اصلی تخمدان جدا شده و پخش شوند. پخش شدن از ناحیۀ شکم می‌تواند منجر به‌وجود آمدن تومورهای جدید روی سطح بافت‌ها و اعضای مجاور شود. گاهی پزشکان به این بخش‌های تومور، دانه‌ها یا کاشت‌ها (ایمپلنت‌ها) می‌گویند.
منتشر شدن: سلول‌های سرطانی از طریق دستگاه لنفاوی در غدد لنفاوی ناحیه لگن، شکم و قفسۀ سینه منتشر می‌شوند. همچنین این سلول‌های سرطانی به‌وسیلۀ جریان خون به اعضایی از بدن نظیر کبد یا ریه‌ها نفوذ می‌کنند.
هنگامی‌که سرطان از ناحیۀ اولیۀ خود به دیگر بخش‌های بدن منتشر می‌شود، تومور جدید، نام یکسانی با تومور قبلی (اولیه) خواهد داشت و سلول‌های غیرطبیعی تومورهای جدید نیز مشابه با تومور قبلی است. به‌عنوان مثال، اگر سرطان تخمدان به کبد منتشر شود سلول‌های سرطانی در کبد در واقع سلول‌های سرطانی تخمدان هستند. در این شرایط نام بیماری سرطان کبد نیست بلکه سرطان تخمدان متاستاتیک (منتشر شده) است. به همین دلیل این نوع سرطان به‌عنوان سرطان تخمدان، تحت درمان قرار می‌گیرد [نه سرطان کبد]. پزشکان به تومور جدید، بیماری متاستاتیک یا تومور « دور‌دست» می‌گویند.

عوامل خطرزا

پزشکان همیشه نمی‌توانند دلیل ابتلای تعدادی از زنان به بیماری تخمدان و مبتلا نشدن دسته‌ای دیگر از افراد به این بیماری را توضیح دهند. با این‌‌حال می‌دانیم زنانی که عوامل خطرزای خاصی را دارند، بیش‌تر از دیگران در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان قرار دارند. عامل خطرزا، عاملی است که احتمال ابتلای فرد به یک نوع بیماری را افزایش می‌دهد.

با توجه به مطالعات انجام شده، موارد زیر به‌عنوان عوامل خطرزای سرطان تخمدان شناخته شده‌اند:

سابقۀ خانوادگی سرطان: زنانی که مادر، دختر یا خواهر آنها به سرطان تخمدان مبتلا شده‌اند بیش‌تر از دیگران در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. همچنین میزان خطر ابتلا به سرطان تخمدان در زنانی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان، رحم، روده بزرگ یا راست‌روده را دارند بیش‌تر از دیگران است.
در صورتی‌که چندین زن در خانوادۀ فرد، به سرطان تخمدان یا پستان مبتلا شده باشند (مخصوصاً در سنین جوانی) این فرد دارای سابقه خانوادگی قوی (احتمال زیاد ابتلا به سرطان) خواهد بود. اگر شما جزء این دسته از افراد هستید می‌توانید با یک مشاور ژنتیک صحبت کنید. ممکن است مشاور پیشنهاد دهد شما و دیگر زنان خانواده تحت آزمایش ژنتیک قرار بگیرید. گاهی آزمایش‌های ژنتیک می‌توانند وجود بعضی تغییرات ژنی خاص را که خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهند شناسایی کنند.

سابقه شخصی ابتلا به سرطان: بیمارانی که قبلاً به سرطان پستان، رحم، روده بزرگ یا راست‌روده مبتلا بوده‌اند بیش‌تر از دیگران در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان قرار دارند.
سن بیش‌تر از ۵۵ سال: در بیش‌تر موارد، سرطان تخمدان در زنانی که سنی بیش‌تر از ۵۵ سال دارند تشخیص داده می‌شود.
باردار نشدن: زنان مسنی که هیچ‌گاه باردار نشده‌اند بیش‌تر از دیگران در معرض ابتلا به سرطان تخمدان قرار دارند.
هورمون‌درمانی مربوط به یائسگی: بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که زنانی که برای مدت ۱۰ سال یا بیش‌تر تنها از استروژن (بدون پروژسترون) استفاده کرده‌اند بیش‌تر از دیگران در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان قرار دارند.
همچنین دانشمندان دربارۀ استفاده از داروهای باروری، استفاده از پودر تالک یا چاق بودن به‌عنوان عوامل خطرزا، تحقیقاتی انجام داده‌اند. هنوز مشخص نشده که آیا این موارد از جمله عوامل خطرزا هستند یا نه، ولی اگر این شرایط از جمله عوامل خطرزا محسوب شوند، از نوع عوامل خطرزای قوی نخواهند بود.

وجود عوامل خطرزا به این معنا نیست که فرد به سرطان تخمدان مبتلا خواهد شد. بسیاری از زنانی که عوامل خطرزا را دارند به سرطان تخمدان مبتلا نمی‌شوند. از سوی دیگر، زنانی که به این بیماری مبتلا می‌شوند اغلب عامل خطرزای شناخته‌شده‌ای ندارند (به‌جز بالارفتن سن). زنانی که فکر می‌کنند در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان هستند باید به پزشک خود اطلاع دهند.

علائم

سرطان تخمدان در مراحل اولیه شاید علائم مشخصی نداشته باشد ولی با رشد سرطان احتمال بروز علائم زیر وجود دارد:

• احساس درد یا فشار در ناحیه شکم، لگن خاصره، پشت یا پاها.
• احساس تورم یا نفخ در شکم.
• حالت تهوع، سوء‌هاضمه، جمع شدن گاز در معده، یبوست یا اسهال.
• احساس خستگی دائم.
  موارد زیر علائمی هستند که رواج کم‌تری دارند:
• تنگی نفس
• احساس نیاز به دفع ادرار به‌طور مکرر. (تکرر ادرار)
• خونریزی غیرطبیعی واژنی [خونریزی شدید در دوران قاعدگی یا خونریزی پس از یائسگی]
• در بیش‌تر موارد این علائم به دلایلی غیر از سرطان به‌وجود می‌آیند ولی تنها پزشک قادر است دلیل بروز این علائم را مشخص کند. زنانی که این علائم در آنها بروز کرده است باید حتماً به پزشک مراجعه کنند.

تشخیص بیماری

هرگاه یکی از علائم مشخصه سرطان تخمدان را مشاهده کردید باید به پزشک مراجعه کنید تا دلیل اصلی بروز این علائم مشخص شود. ممکن است پزشک دربارۀ سوابق خانوادگی و شخصی، سؤال‌هایی از شما بپرسد، و انجام یک یا چند مورد از آزمایش‌های زیر توصیه کند. پزشک می‌تواند توضیحات بیش‌تری راجع به هریک از این آزمایش‌ها به شما ارائه دهد.

معاینه فیزیکی: پزشک علائم عمومی مربوط به سلامت شما را بررسی می‌کند. شاید پزشک برای بررسی احتمال وجود تومورها یا هرگونه تجمع غیرعادی مایعات (آسیت – مایع داخل صفاقی) در ناحیه شکم، با استفاده از انگشتان خود این ناحیه را لمس کرده و به آرامی روی آن فشار وارد کند. می‌توان نمونه‌ای از مایعات را خارج کرد و این نمونه را از لحاظ دارا بودن سلول‌های سرطان تخمدان مورد بررسی قرار داد.
معاینه لگنی: پزشک، تخمدان‌ها و اندام‌های مجاور آن را از لحاظ وجود توده‌ها یا هرگونه تغییری در شکل و اندازه‌شان مورد معاینه قرار می‌دهد. آزمایش پاپ بخشی از یک معاینه لگنی است ولی از این آزمایش برای جمع‌آوری سلول‌های تخمدان و نیز تشخیص سرطان آن استفاده نمی‌شود.
آزمایش خون: درصورت لزوم، پزشک انجام آزمایش خون را تجویز کند. در این آزمایش سطح چندین مادۀ درون خون از جمله سی.ای.۱۲۵ (CA-125) بررسی می‌شود. سی.ای.۱۲۵ (CA-125) ماده‌ای است که روی سطح سلول‌های سرطانی تخمدان و بعضی بافت‌های سالم یافت می‌شود. بالا بودن سطح سی.ای.۱۲۵ (CA-125) می‌تواند نشان‌دهندۀ ابتلای فرد به سرطان یا وجود مشکلات دیگر باشد. تست سی.ای.۱۲۵ (CA-125) به‌تنهایی برای تشخیص سرطان تخمدان استفاده نمی‌شود. این آزمایش توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای نظارت بر واکنش زنان به درمان سرطان تخمدان و تشخیص عود (بازگشت مجدد) سرطان پس از درمان تأیید شده است.
سونوگرافی: دستگاه سونوگرافی از امواج صوتی که توسط انسان‌ قابل شنیدن نیستند استفاده می‌کند. این دستگاه، امواج صوتی را به سمت اندام‌های درون لگن می‌فرستد، که به اندام‌ها برخورد کرده و بازتاب‌هایی ایجاد می‌کنند، و کامپیوتر با استفاده از این بازتاب‌ها (اکوها) تصاویری را ایجاد می‌کند. ممکن است تومور تخمدان، درون این تصاویر قابل مشاهده باشد. برای وضوح بیش‌تر تخمدان‌ها در تصاویر بهتر است دستگاه درون واژن (مهبل) قرارداده شود (سونوگرافی از طریق مهبل) (Transvaginal Ultrasound)
بیوپسی (Biopsy) (نمونه‌برداری): نمونه‌برداری به معنای خارج کردن بافت یا مایعات از بدن برای بررسی وجود سلول‌های سرطانی در آنها است. پزشک با توجه به نتایج آزمایش خون و سونوگرافی دستور برای خارج کردن بافت و مایع از لگن یا شکم با استفاده از جراحی (باز کردن دیوارۀ شکمی – لاپاروتومی (Laparatomy)) را صادر می‌کند. معمولاً برای تشخیص دقیق‌تر سرطان تخمدان نیاز به جراحی خواهد بود. برای آگاهی بیش‌تر دربارۀ جراحی به بخش «درمان» مراجعه کنید.
با اینکه بیش‌تر زنان برای تشخیص سرطان تحت لاپاروتومی قرار می‌گیرند ولی برای بعضی از زنان از عملی به نام لاپاروسکوپی (آندوسکوپی شکمی) استفاده می‌شود. پزشک لوله‌ای باریک، سبک و دارای نور (لاپاروسکوپ) را از طریق شکافی کوچک وارد ناحیه شکم می‌کند. گاهی از لاپاروسکوپی برای خارج کردن کیست‌های خوش‌خیم و کوچک یا سرطان تخمدانی که در مراحل اولیه قرار دارد نیز استفاده شود. همچنین از لاپاروسکوپی برای تعیین میزان گسترش و انتشار سرطان استفاده می‌شود.

آسیب‌شناس (پاتالوژیست) با استفاده از میکروسکوپ، مایعات یا بافت خارج شده را از لحاظ وجود سلول‌های سرطانی مورد بررسی قرار می‌دهد، و در صورت مشاهدۀ سلول‌های سرطانی تخمدان، مرحلۀ (Grade) سلول‌ها را مشخص می‌کند. میزان ناهنجاری سلول‌های سرطانی با مراحل ۱ و ۲ و ۳ مشخص می‌شود. شدت انتشار و رشد سلول‌های سرطانی مرحلۀ یک، کم‌تر از سلول‌های مرحلۀ سه است.

درجه‌بندی

برای برنامه‌ریزی بهترین شیوۀ درمان لازم است پزشک از مرحلۀ تومور و اندازه (درجه) آن مطلع باشد (به بخش تشخیص مراجعه کنید). تعیین درجه براساس میزان حملۀ تومور به بافت‌های مجاور، میزان انتشار تومور و بخشی از بدن که تومور به آن قسمت انتشار یافته انجام می‌شود.

معمولاً قبل از تکمیل روند درجه‌بندی، از جراحی استفاده می‌شود. پزشک نمونه‌های متعددی از بافت ناحیه شکم و لگن را خارج می‌کند و این بافت‌ها را از لحاظ وجود سرطان مورد بررسی قرار می‌دهد.

برای تشخیص گسترش و انتشار سرطان از آزمایش‌های مختلفی به شرح زیر استفاده می‌شود.

سی.تی.اسکن: از سی.تی.اسکن برای تهیه تصاویری از بافت‌ها و اندام ناحیه شکم و لگن استفاده می‌کنند. دستگاه اشعه ایکس که به یک کامپیوتر متصل شده است تصاویر متعددی تهیه می‌کند. برای وضوح بیش‌تر معمولاً از مادۀ حاجب استفاده می‌شود. این مواد به بیمار تزریق شده یا به‌صورت خوراکی به او داده می‌شود. این مواد موجب می‌شود که بافت‌ها و اندام‌ها واضح‌تر دیده شوند. در تصاویر تهیه شده با کمک سی.تی.اسکن (CTScan (Computed Tomography، معمولاً تومور یا مایعات شکمی قابل مشاهده است.
تصویربرداری با اشعه ایکس از ناحیۀ قفسۀ سینه: می‌توان با تصویربرداری با کمک اشعه ایکس از ناحیه قفسۀ سینه تومورها یا مایعات را مشاهده کرد.
عکس‌برداری با اشعه ایکس همراه با تنقیه باریم: اگر پزشک انجام عکس‌برداری با اشعه ایکس از روده تحتانی را تجویز کند، باید از تنقیه با محلول باریم استفاده شود، که باریم موجب می‌شود روده در تصاویر تهیه شده با استفاده از اشعۀ ایکس قابل مشاهده باشد، و می‌توان نواحی که به‌وسیلۀ سرطان مسدود شده‌اند را در این تصاویر به وضوح دید.
آندوسکوپی رودۀ بزرگ (کولونوسکوپی):‌ پزشک یک لوله بلند و دارای نور را به درون راست‌روده و روده‌بزرگ وارد می‌کند. از این آزمایش برای مشخص کردن انتشار سرطان به راست‌روده یا رودۀ بزرگ استفاده می‌شود.
برای سرطان تخمدان درجات متعددی وجود دارد:

مرحله یا درجه یک: سلول‌های سرطانی در یک یا هر دو تخمدان وجود دارد. و سلول‌های سرطانی در سطح (رویه) تخمدان‌ها یا در مایعات جمع‌آوری شده از ناحیه شکم قابل مشاهده خواهد بود.
مرحله یا درجه دو: سلول‌های سرطانی از یک یا هر دو تخمدان به دیگر بافت‌های لگن رسوخ کرده‌اند. سلول‌های سرطانی در این مرحله روی لوله‌های تخمدان، رحم یا دیگر بافت‌های درون لگن مشاهده می‌شود. و در مایعات جمع‌آوری شده از ناحیه شکم نیز دیده می‌شوند.
مرحله یا درجه سه: سلول‌های سرطانی به بافت‌های خارج از لگن یا به غدد لنفاوی آن منطقه نفوذ کرده‌اند. گاهی سلول‌های سرطانی در خارج از کبد نیز قابل مشاهده هستند.
مرحله یا درجه چهار: سلول‌های سرطانی در بافت‌های خارج از شکم و لگن رسوخ کرده‌اند و حتی در درون کبد، ریه‌ها یا دیگر اندام‌ها قابل مشاهده هستند.
درمان بسیاری از زنان مبتلا به سرطان تخمدان، مایلند نقش فعالی در تصمیم‌گیری در مورد مراقبت‌های پزشکی خود داشته باشند. کاملاً طبیعی است که بخواهید راجع به بیماری و گزینه‌های درمانی آن آگاهی بیش‌تری داشته باشید. آشنایی بیش‌تر با سرطان تخمدان به بسیاری از زنان کمک می‌کند راحت‌تر این بیماری را تحمل کنند.

شنیدن خبر تشخیص بیماری برای بیمار آنچنان غافلگیرانه است که موجب فشارهای عصبی زیادی می‌شود و طبیعی است که در این‌حال بیمار نتواند به‌راحتی سؤال‌هایی را می‌خواهد از پزشک بپرسد به‌خاطر آورد. معمولاً‌ تهیه فهرستی از سؤال‌ها قبل از ملاقات با پزشک به بیمار کمک می‌کند. برای به‌خاطر سپردن حرف‌های پزشک می‌توان یادداشت برداشت یا با اجازه او صدایش را ضبط کرد.

همچنین شاید بیمار بخواهد یکی از دوستان یا اعضای خانواده هنگام ملاقات با پزشک همراه او باشد. این فرد می‌تواند در گفت‌وگوها شرکت کند یادداشت‌برداری کرده یا فقط به صحبت‌ها گوش دهد.

نیازی نیست که همه سؤال‌های خود را در یک جلسه مطرح کنید. شما موقعیت‌های دیگری هم برای صحبت با پزشک یا پرستار خواهید داشت و می‌توانید سؤال‌های خود را دربارۀ مواردی که برای شما مبهم است مطرح کرده و از آنها بخواهید اطلاعات بیش‌تری به شما بدهند.

پزشک در صورت لزوم شما را به یک متخصص سرطان دستگاه تناسلی زنان (Gynecologic Oncologist) ارجاع می‌دهد. این سرطان‌شناس، یک جراح است که در معالجه سرطان تخمدان تخصص دارد. خود شما نیز می‌توانید از پزشک درخواست کنید شما را به چنین پزشکی ارجاع دهد. از جمله دیگر پزشکانی که در معالجه زنان مبتلا به سرطان تخمدان نقش دارند می‌توان به پزشک متخصص زنان، پزشک سرطان‌شناس و سرطان‌شناس پرتو‌درمانی اشاره کرد. در مواردی یک گروه از پزشکان و پرستاران در معالجه شما مشارکت خواهند داشت.

گرفتن نظر دوم

قبل از شروع درمان، شاید بخواهید نظر پزشک دیگری را راجع به تشخیص و برنامۀ درمانی جویا شوید.

جمع‌آوری سوابق و مدارک پزشکی و برنامه‌ریزی برای ملاقات با پزشک دوم نیازمند صرف زمان و انرژی زیادی است. باید گفت در بیش‌تر موارد ایجاد تأخیری مختصر در شروع درمان باعث کم‌اثر شدن درمان نخواهد شد. برای اطمینان‌خاطر از اینکه تأخیر، لطمه‌ای به درمان شما نخواد زد بهتر است از پزشک خود نظر بخواهید. چون گاهی لازم است بعضی از زنان مبتلا به سرطان تخمدان به‌سرعت تحت درمان قرار گیرند.

روش‌های متعددی برای پیدا کردن پزشک برای گرفتن نظر دوم وجود دارد.

ممکن است پزشک بیمار را به یک یا چند متخصص ارجاع دهد. در مراکز سرطان معمولاً چند متخصص به‌صورت گروهی با هم کار می‌کنند.
برای دستیابی به پزشکان متخصص و مرتبط در استان و شهرستان خود به پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری (www.ncii.ir) مراجعه کنید.
شیوه‌های درمان دربارۀ گزینه‌های درمانی موجود و نتایج مورد انتظار هریک از آنها، پزشک توضیحاتی به شما ارائه می‌دهد. برای بیش‌تر زنان از جراحی و شیمی‌درمانی استفاده می‌کنند. پرتودرمانی نیز به‌ندرت برای درمان این نوع سرطان به‌کار گرفته می‌شود.

ممکن است درمان سرطان روی سلول‌های سرطانی درون لگن، ناحیه شکم یا کل بدن تأثیر-گذار باشد.

درمان موضعی: جراحی و پرتودرمانی از درمان‌های موضعی هستند. این شیوه‌های درمانی، سرطان تخمدان درون لگن را از بین می‌برند. در صورتی‌که سرطان تخمدان به دیگر نقاط بدن منتشر شده باشد، ممکن است از درمان موضعی برای کنترل بیماری در نواحی خاص استفاده شود.
شیمی‌درمانی داخل صفاقی (Intraperitoneal Chemotherapy): ‌می‌توان داروهای شیمی‌درمانی را از طریق لوله‌های باریک به‌طور مستقیم درون شکم و لگن فرستاد.

این داروها، سرطان درون شکم یا لگن را از بین برده یا تحت کنترل قرار می‌دهند.
شیمی‌درمانی سیستمیک (فراگیر): هنگامی‌که شیمی‌درمانی به‌صورت تزریقی یا خوراکی انجام می‌شود داروها وارد جریان خون شده و سرطان را در تمام بدن نابود کرده یا تحت کنترل قرار می‌دهند.
شاید بخواهید بدانید درمان چه تأثیری روی فعالیت‌های عادی شما می‌گذارد. شما می‌توانید همراه با پزشک خود برنامه ‌درمانی‌ای را تنظیم کنید که پاسخ‌گوی نیازهای پزشکی و فردی شما باشد.

درمان‌های سرطان معمولاً به سلول‌ها و بافت‌های سالم نیز صدمه وارد می‌کنند، به همین دلیل در بیش‌تر موارد عوارض جانبی رخ می‌دهد. به‌طور کلی عوارض جانبی به نوع و شدت (میزان) درمان شما بستگی دارد و حتی این عوارض در زنان مختلف، متفاوت است و حتی بیمار در هر جلسۀ درمان به یک نوع از عوارض جانبی دچار می‌شود. قبل از شروع درمان گروه مراقبت پزشکی دربارۀ عوارض جانبی احتمالی اطلاعاتی را به شما خواهند داد و روش‌هایی را برای کمک به نحوۀ رویارویی با این عوارض پیشنهاد می‌کنند.

دربارۀ شرکت در پژوهش بالینی که نوعی مطالعه تحقیقاتی برای بررسی شیوه‌های جدید درمان است اگر مایل باشید می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید. شرکت در پژوهش‌های بالینی یکی از گزینه‌های مهم برای زنان مبتلا به سرطان تخمدان (در درجات مختلف) است. اطلاعات بیش‌تر دربارۀ پژوهش‌های بالینی در بخش «امیدبخشی تحقیقات سرطان» ارائه شده است.

سؤال‌هایی که می‌توانید قبل از شروع درمان از پزشک بپرسید:

• بیماری من در چه مرحله‌ای است؟ آیا سرطان به خارج از تخمدان منتشر شده است؟ در صورتی‌که پاسخ مثبت است، سرطان به چه نقاط دیگری رسوخ کرده است؟
• چه گزینه‌های درمانی برای من وجود دارد؟ آیا شما پیشنهاد می‌کنید از شیمی‌درمانی داخل صفاقی (اینتراپریتونیال) (Intraperitoneal) استفاده کنم؟ چرا؟
• آیا شرکت در پژوهش بالینی برای من مناسب است؟
• آیا از چند نوع درمان باید استفاده کنم؟
• هریک از انواع درمان‌ها چه تأثیرات مثبتی روی وضعیت من خواهد داشت؟ خطرها و عوارض جانبی احتمالی هریک از درمان‌ها چیست؟ برای کنترل عوارض جانبی چه کارهایی می‌توانم انجام دهم؟
• آیا این عوارض جانبی پس از پایان درمان متوقف می‌شود؟
• برای آماده شدن جهت درمان چه کارهایی باید انجام دهم؟
• آیا لازم است در بیمارستان بستری می‌شوم؟ در صورت نیاز چه مدت باید بستری باشم؟
• هزینه‌های درمان حدوداً چقدر خواهد بود؟ آیا بیمه درمانی من این هزینه‌ها را پوشش می-دهد؟
• درمان چه تأثیری روی فعالیت‌های روزمره من خواهد داشت؟
• آیا درمان باعث خواهد شد زودتر از زمان معمول دچار یائسگی شوم؟
• آیا می‌توانم پس از درمان، باردار شده و فرزندانی داشته باشم؟
• معمولاً پس از پایان درمان هر چند وقت یکبار باید مورد معاینه قرار گیرم؟
  جراحی

در این روش، جراح، برشی بر روی دیوارۀ شکم ایجاد می‌کند. به این نوع جراحی لاپاروتومی می-گویند. در صورت مشاهده سرطان تخمدان جراح تمام بخش‌های زیر یا بعضی از آنها را خارج می-کند:

• هم تخمدان و هم لولۀ رحم (برداشتن لوله‌های رحم و تخمدان – Salpingo-Oophorectomy).
• رحم (برداشتن رحم – Hysterectomy).
• امننتوم (چادرینه – Omentum) [لایه‌ای نازک و چربی مانند از بافت که روی روده‌ها را پوشانده است].
• غدد لنفاوی نزدیک به محل سرطان.
• نمونه‌هایی از بافت لگن و شکم.
• اگر سرطان منتشر شده باشد جراح تا حد ممکن بافت‌های سرطان‌زده را خارج می‌کند. به این عمل «کم حجم کردن» (Debulking) گفته می‌شود.

اگر سرطان از نوع سرطان تخمدان درجۀ یک باشد میزان وسعت جراحی بستگی به این دارد که فرد بخواهد باردار شود یا نه. بعضی از زنان مبتلا به سرطان تخمدان که سرطان آنها در مراحل اولیه قرار دارد با مشورت پزشک خود تصمیم می‌گیرند که هنگام جراحی فقط یک تخمدان، یک لوله تخمدان و اُمنتوم خارج شود.

ممکن است در چند روز اول پس از جراحی احساس درد داشته باشید. داروها به تسکین درد کمک می‌کنند. قبل از جراحی باید دربارۀ برنامه تسکین درد با پزشک یا پرستار صحبت کنید. اگر پس از جراحی درد شما بیش‌تر از حد انتظار بود پزشک می‌تواند تغییراتی در برنامه تسکین درد اعمال کند.

دوران نقاهت پس از جراحی در زنان مختلف متفاوت است. شما باید چند روز در بیمارستان بستری باشید و ممکن است چندین هفته وقت لازم باشد تا بتوانید مجدداً فعالیت‌های عادی خود را آغاز کنید.

جراحی در زنانی که هنوز یائسه نشده‌اند باعث به‌وجود آمدن احساس گرگرفتگی، خشکی واژنی (مهبلی) و عرق کردن هنگام خواب می‌گردد. دلیل به‌وجود آمدن این حالت‌ها قطع ناگهانی هورمون‌های زنانه است. در رابطه با حالت‌ها و علائمی که مشاهده می‌کنید با پزشک یا پرستار خود صبحت کنید تا بتوانید همراه با یکدیگر برنامه درمانی مناسبی را تنظیم کنید. بعضی از داروها و اعمال بعضی از «تغییرات» در شیوه زندگی به بهبود این علائم کمک می‌کنند و علاوه بر این، اکثر این حالت‌ها با گذشت زمان کاهش خواهند یافت.

سؤال‌هایی که دربارۀ جراحی می‌توانید از پزشک بپرسید

• شما چه نوع جراحی را برای من پیشنهاد می‌کنید؟ آیا غدد لنفاوی و بافت‌های دیگر نیز خارج می‌شوند؟ و چرا؟
• جواب گزارش آسیب‌شناسی را کی دریافت می‌کنم؟ چه کسی دربارۀ این گزارش توضیحاتی به من ارائه خواهد داد؟
• بعد از جراحی چه احساسی خواهم داشت؟
• اگر درد داشته باشم چگونه می‌توان آن را تسکین داد و مهار کرد؟‌
• چه مدت باید در بیمارستان بستری باشم؟
• آیا این جراحی عوارض جانبی بلندمدتی به همراه خواهد داشت؟
• آیا جراحی روی روابط جنسی من با همسرم تأثیر خواهد داشت؟
  شیمی‌درمانی

در شیمی‌درمانی از داروهای ضدسرطان برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. در بیش‌تر زنان مبتلا به سرطان تخمدان پس از جراحی از شیمی‌درمانی استفاده می‌شود. گاهی قبل از جراحی شیمی‌درمانی می‌شوند.

معمولاً از چند نوع دارو در شیمی‌درمانی استفاده می‌شود. داروهایی که برای سرطان تخمدان استفاده می‌شوند به شیوه‌های مختلفی قابل اعمال (استفاده) هستند.

به‌صورت وریدی (آی.وی) (IV (Intravenous:‌ دارو از طریق لولۀ باریکی که درون رگ بیمار قرار گرفته است تزریق می‌شود.
به‌صورت وریدی و اعمال مستقیم به درون شکم: بعضی از زنان به‌طور هم‌زمان از شیمی‌درمانی وریدی و شیمی‌درمانی داخل صفاقی (Intraperitoneal) – آی.پی. (IP (Intraperitoneal- استفاده می‌کنند. در شیمی‌درمانی آی.پی. دارو از طریق لوله نازکی که درون شکم جایگذاری شده اعمال می‌شود.
به‌صورت خوراکی: بعضی از داروهای مورد استفاده برای سرطان تخمدان از نوع خوراکی هستند.
شیمی‌درمانی به‌صورت دوره‌ای انجام می‌شود. پس از هر دورۀ درمان یک دورۀ استراحت وجود دارد. زمان دورۀ استراحت و تعداد دوره‌های درمان به داروی ضدسرطانی بستگی دارد که مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شیمی‌درمانی در درمانگاه، مطب پزشک یا خانه قابل انجام است. گاهی لازم است فرد برای شیمی‌درمانی در بیمارستان بستری شود.

عوارض جانبی شیمی‌درمانی به نوع و مقدار داروی استفاده شده بستگی دارد. باید اضافه کرد که داروهای شیمی‌درمانی می‌توانند به سلول‌های سالمی که سرعت تقسیم زیادی دارند نیز صدمه وارد کنند.

سلول‌های خون:‌ این سلول‌ها علاوه بر مبارزه با عفونت، به انعقاد خون کمک می‌کنند و حامل اکسیژن به تمام نقاط بدن هستند. اگر داروها روی سلول‌های خون تأثیر بگذارند احتمال ابتلای شما به عفونت افزایش می‌ِیابد، راحت‌تر دچار کوفتگی و خونریزی می‌شوید و احساس ضعف و خستگی شدید خواهید داشت. پزشک مرتباً سطح سلول‌های خون شما را بررسی می‌کند تا در صورت کاهش مقدار آنها داروهایی که به تولید سلول‌های جدید خون کمک می‌کنند تجویز کند.
سلول‌های ریشه مو: بعضی از داروها باعث ریزش مو می‌شوند. البته موهای شما مجدداً‌ رشد خواهند کرد ولی ممکن است رنگ و بافت آنها با گذشته متفاوت باشد.
سلول‌های پوشاننده دستگاه گوارش: بعضی از داروها منجر به کاهش اشتها، حالت تهوع و استفراغ، اسهال یا به‌وجود آمدن زخم‌هایی بر روی لب‌ها یا درون دهان می‌شوند. دربارۀ داروهایی که به بهبود این شرایط کمک می‌کند با گروه مراقبت پزشکی خود صبحت کنید.
بعضی از داروهایی که برای درمان سرطان تخمدان مورد استفاده قرار می‌گیرند منجر به کاهش (یا از دست دادن) شنوایی، مشکلات کلیوی، درد مفاصل و احساس کرختکی و سوزش (سوزن سوزن شدن) در دست‌ها و پاها می‌شوند. بیش‌تر این عوارض با پایان یافتن درمان بهبود خواهند یافت.

خواندن مقاله پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.nci.ir) به نام «شما و شیمی‌درمانی: راهنمای کمک‌های شخصی در دوران درمان سرطان» مفید خواهد بود.

سؤال‌هایی که دربارۀ شیمی‌درمانی می‌توانید از پزشک خود بپرسید:

• درمان کی آغاز می‌شود؟‌ و کی پایان می‌ِیابد؟ ‌چند بار تحت درمان قرار خواهم گرفت؟
• از چه دارو یا داروهایی باید استفاده کنم؟
• داروها چگونه روی سرطان تأثیر می‌گذارند؟
• آیا توصیه می‌کنید به‌طور همزمان از شیمی‌درمانی وریدی و آی. پی. (اینتراپریتونیال – درون صفاقی) استفاده کنم؟ و چرا؟
• فواید احتمالی درمان چیست؟
• این روش درمانی چه خطرهایی به همراه دارد؟ احتمال بروز چه عوارض جانبی هست؟
• آیا می‌توانم از بروز این عوارض پیشگیری یا آنها را درمان کنم؟ چگونه؟
• این روش درمانی چقدر هزینه خواهد داشت؟‌ آیا بیمۀ درمانی من هزینۀ آن را پرداخت می‌کند؟
  پرتودرمانی

در پرتودرمانی (رادیوتراپی) از پرتوهایی با انرژی زیاد برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. دستگاه بزرگی، پرتو را روی نقاط موردنظر هدف‌گیری می‌کند.

معمولاً به‌ندرت از پرتودرمانی برای درمان اولیه سرطان تخمدان استفاده می‌شود ولی ممکن است از این روش برای درمان درد و دیگر مشکلاتی که به دلیل بیماری به‌وجود آمده است استفاده شود.

پرتودرمانی در بیمارستان یا درمانگاه انجام می‌شود. انجام هربار پرتودرمانی تنها چند دقیقه طول می‌کشد.

عوارض جانبی به مقدار پرتو و بخشی از بدن که تحت پرتودرمانی قرار گرفته بستگی دارد. پرتودرمانی در ناحیه شکم و لگن گاهی باعث به‌وجود آمدن حالت تهوع، استفراغ، اسهال یا مدفوع خونی می‌شود. همچنین در بعضی مواقع پوست شما در ناحیه‌ای که تحت درمان قرار گرفته است قرمز، خشک یا حساس می‌شود. با اینکه عوارض جانبی باعث ایجاد ناراحتی برای بیمار می‌شوند ولی معمولاً پزشک آنها را درمان کرده یا کنترل می‌کند. البته این عوارض با پایان درمان به تدریج بهبود خواهند یافت.

پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.nci.ir) مقاله‌ای با عنوان «شما و پرتودرمانی: راهنمای کمک‌های شخصی در دوران درمان سرطان»، برای بیماران تهیه کرده است که شما را به خواندن آن توصیه می‌کنیم.

مراقبت‌های حمایتی

سرطان تخمدان و درمان آن گاهی منجر به بروز مشکلات دیگری برای بیمار می‌شوند. برای پیشگیری یا کنترل این مشکلات و بهبود کیفیت زندگیتان می‌توانید از مراقبت‌های حمایتی استفاده کنید.

گروه مراقبت‌های پزشکی می‌تواند دربارۀ مشکلات زیر به بیمار کمک کند:

درد: پزشک یا یک متخصص در زمینه کنترل درد می‌تواند راه‌هایی برای درمان یا کاهش درد به بیمار پیشنهاد دهد. برای آگاهی بیش‌تر پیرامون مهار درد به مقاله‌های پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.nci.ir) که در ادامه معرفی شده‌اند مراجعه کنید. «مهار درد: راهنمایی برای افراد مبتلا به سرطان و افراد خانوادۀ آنها»، «تسکین درد ناشی از سرطان» و «آشنایی با درد سرطان.»
شکم متورم شده (ناشی از تجمع مایعات غیرعادی که آب آوردن شکم یا آسیت (Ascites)- استسقاء- نامیده می‌شود): متورم شدن شکم، مشکلاتی را برای بیمار به‌وجود می‌آورد. گروه مراقبت پزشکی شما در صورت تجمع مایعات، می‌تواند آنها را خارج کند.
مسدود شدن روده: سرطان گاهی روده را مسدود می‌کند. پزشک می‌تواند با جراحی این انسداد را برطرف کند.
تورم پاها (ناشی از لنف‌ادم (Lymphedema)): اگر پاها متورم شوند خم کردن آنها دشوار خواهد بود و بیمار احساس درد خواهد داشت. استفاده از باندهای فشاری (متراکم کننده)، ماساژ و انجام تمرینات ورزشی برای شما مفید است علاوه براین، برای برطرف کردن مشکلات ناشی از تورم، می‌توانید به فیزیوتراپ‌هایی که در زمینۀ کنترل لنف‌ادم آموزش دیده‌اند مراجعه کنید.
تنگی‌نفس: سرطان پیشرفته منجر به جمع شدن مایعات در اطراف ریه می‌شود. گاهی اوقات وجود این مایعات باعث می‌شود بیمار دچار مشکلات تنفسی شود. گروه پزشکی می-تواند در صورت جمع شدن مایعات آنها را خارج کند.
غمگین بودن: احساس غم و ناراحتی پس از تشخیص ابتلا به یک بیماری خطرناک کاملاً طبیعی است. بعضی از بیماران حرف زدن راجع به احساساتشان را مفید تشخیص داده‌اند.
برای به‌دست آوردن اطلاعات بیش‌تر پیرامون مراقبت‌های حمایتی می‌توانید به پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.ncii.ir) مراجعه کنید.

تغذیه و فعالیت بدنی

زنان مبتلا به سرطان تخمدان باید از خود به‌خوبی مراقبت کرده و به سلامت خود اهمیت دهند. داشتن تغذیه مناسب و فعالیت بدنی کافی از جمله مواردی است که باید به آنها توجه شود.

برای حفظ وزن مناسب باید کالری کافی دریافت کنید و برای حفظ مقاومت بدنی خود از مقدار مناسبی پروتئین در برنامۀ‌ غذایی خود استفاده کنید. داشتن تغذیه مناسب باعث می‌شود احساس بهتر و انرژی بیش‌تری داشته باشید.

گاهی [مخصوصاً بلافاصله بعد از درمان یا در دورانی که تحت درمان قرار دارید] ممکن است تمایلی به غذا خوردن نداشته باشید، احساس ناراحتی یا خستگی کنید، و یا احساس کنید غذاها به خوشمزگی گذشته نیست، عوارض جانبی درمان (نظیر کاهش اشتها، حالت تهوع، استفراغ و زخم شدن دهان) نیز غذا خوردن را برای شما دشوار سازد. پزشک، متخصص تغذیه یا بهیاران می‌توانند

راه‌هایی برای مقابله با این مشکلات به شما ارائه دهند. همچنین، مقاله پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.nci.ir)به نام «نکاتی پیرامون تغذیه برای بیماران سرطانی» دارای راه‌حل‌ها و دستورهای غذایی مفیدی است.

بسیاری از زنان هنگامی‌که فعالیت بدنی خود را حفظ می‌کنند احساس بهتری دارند. پیاده‌روی، یوگا، شنا و انجام فعالیت‌های دیگر باعث می‌شوند استقامت بدنتان حفظ شده و انرژیتان افزایش پیدا کند.

توجه داشته باشید که قبل از شروع هرگونه فعالیت بدنی از پزشک معالج خود نظر بخواهید. علاوه براین در صورتی‌که پس از آغاز فعالیت بدنی احساس درد یا ناراحتی دیگری داشتید حتماً با پزشک یا پرستار خود در میان بگذارید.

مراقبت پیگیرانه

پس از درمان سرطان تخمدان لازم است به‌طور منظم تحت معاینه قرار بگیرید. گاهی با اینکه علائمی از سرطان به چشم نمی‌خورد ولی بیماری مجدداً باز می‌گردد (عود می‌کند). دلیل عود سرطان این است که بعضی از سلول‌های سرطانی، پس از درمان در بدن باقی می‌مانند.

انجام معاینات منظم باعث می‌شود هرگونه تغییرات در بدن شما مورد بررسی قرارگرفته و در صورت نیاز درمان شود. معاینات شامل آزمایش لگن، آزمایش سی.ای. ۱۲۵، انواع آزمایش‌های خون و انواع مختلف تصویربرداری است.

اگر در فاصله زمانی بین معاینات با مشکلی مواجه شدید حتماً با پزشک خود در میان بگذارید.

مطالعه مقاله پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.nci.ir) به نام «مجموعه‌های نگاهی به آینده: زندگی پس از درمان سرطان» را به شما توصیه می‌کنیم. این مقاله پاسخ‌گوی سؤال‌های مختلف پیرامون پیگیری سلامت بیمار پس از درمان و مسائل دیگر است. علاوه براین در این مقاله راه‌های مختلفی برای گفت‌وگو با پزشک دربارۀ برنامه‌ریزی دوران نقاهت و وضعیت سلامت فرد در آینده ذکر شده است.

طب تکمیلی

طبیعی است که بخواهید همه راه‌های مختلف برای بهبود وضعیت خود را بررسی کنید. بعضی از بیماران سرطانی می‌گویند طب تکمیلی به بهبود وضعیت آنها کمک کرده است. طب تکمیلی روشی است که همراه با درمان متعارف (استاندارد) سرطان به‌کار برده می‌شود. از جمله انواع مختلف طب تکمیلی می‌توان به طب سوزنی، ماساژ‌درمانی، استفاده از فراورده‌های گیاهی، ویتامین‌ها یا رژیم‌های خاص و مدیتیشن (مراقبه) اشاره کرد.

اگر می‌خواهید از یک روش جدید برای درمان خود استفاده کنید حتماً این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. گاهی بعضی از روش‌هایی که مطمئن به‌نظر می‌رسند، (نظیر مصرف بعضی چای‌های گیاهی) نحوۀ عملکرد درمان سرطان شما را تغییر می‌دهند. این تغییرات می‌توانند زیان‌بخش باشند. همچنین بعضی از روش‌های تکمیلی، حتی اگر به‌تنهایی به‌کار گرفته شوند خطرناک خواهند بود.

خواندن مقاله پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.nci.ir) به نام «تصمیم‌گیری دربارۀ استفاده از طب تکمیلی و جایگزین: راهنمایی برای بیماران مبتلا به سرطان» سودمند خواهد بود.

سؤال‌هایی که قبل از تصمیم‌گیری پیرامون استفاده از طب تکمیلی می‌توانید از پزشک خود بپرسید:

• این روش چه فواید احتمالی دارد؟
• خطرات آن چیست؟
• آیا فواید احتمالی بیش‌تر از خطرهای آنست؟
• انتظار بروز چه عوارض جانبی را باید داشته باشم؟
• آیا این روش باعث تغییر در روند عملکرد درمان سرطان من خواهد شد؟ آیا این تغییر خطرناک است؟
• آیا این روش در پژوهش‌های بالینی هم مورد مطالعه قرار دارد؟
• هزینه آن چقدر است؟ آیا بیمۀ درمانی من هزینه‌ها را پرداخت می‌کند؟
• آیا می‌توانید مرا به یک متخصص در زمینۀ طب تکمیلی ارجاع دهید؟
  منابع حمایتی

دانستن این موضوع که به سرطان تخمدان مبتلا هستید زندگی شما و اطرافیان شما را تحت تأثیر قرار خواهد داد. گاهی کنار آمدن با این تغییرات دشوار است. طبیعی است که شما، اعضای خانواده و دوستانتان احساسات گوناگون و گاهی اوقات گیج‌کننده‌ای داشته باشید.

ممکن است نگران مراقبت از خانوادۀ خود، حفظ موقعیت شغلی یا انجام فعالیت‌های روزانه‌تان باشید. علاوه براین معمولاً نگرانی‌هایی دربارۀ درمان و رویارویی با عوارض جانبی، بستری شدن در بیمارستان و پرداخت هزینه‌های پزشکی وجود دارد. پزشکان، پرستاران و دیگر اعضای گروه پزشکی شما می‌توانند به سؤال‌های شما دربارۀ درمان، کارکردن و انجام فعالیت‌های دیگر پاسخ دهند. اگر می‌خواهید درباره نگرانی‌ها و احساسات خود حرف بزنید می‌توانید به مددکار اجتماعی یا مشاور مراجعه کنید. معمولاً مددکار اجتماعی منابعی را برای دریافت کمک‌های مالی، کمک برای رفت‌وآمد، مراقبت خانگی یا حمایت عاطفی به شما معرفی می‌کند.

علاوه براین گروه‌های حمایتی نیز می‌توانند به شما کمک کنند. در این گروه‌ها بیماران و اعضای خانواده‌شان با بیماران دیگر و اعضای خانواده آنها ملاقات می‌کنند و آنچه را که دربارۀ کنارآمدن با بیماری و تأثیرات درمان آموخته‌اند با یکدیگر در میان می‌گذارند. در این گروه‌ها افراد به‌صورت حضوری، از طریق تلفن یا به‌وسیلۀ اینترنت با یکدیگر در تماس خواهند بود. می‌توانید برای پیدا کردن یک گروه حمایتی از یکی از اعضای گروه پزشکی خود کمک بخواهید.

طبیعی است که نگران تأثیر سرطان تخمدان و درمان آن روی روابط جنسی خود باشید. می-توانید دربارۀ عوارض جانبی جنسی احتمالی و موقت یا دائمی بودن این عوارض با پزشک خود صحبت کنید. در هر صورت بهتر است شما و همسرتان دربارۀ احساستان با یکدیگر صحبت کرده و با هم در جست‌وجوی روش‌هایی جهت حفظ روابط صمیمی بین خود در طی درمان و بعد از آن، باشید.

مقاله پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.nci.ir) به نام «صرف وقت: حمایت از مبتلایان به سرطان» حاوی نکاتی دربارۀ رویارویی با این شرایط است.

امیدبخشی تحقیقات سرطان

پزشکان در سرتاسر دنیا انواع مختلفی از پژوهش‌های بالینی را انجام می‌دهند. [پژوهش‌های بالینی مطالعات تحقیقاتی هستند که افراد به‌صورت داوطلبانه در آن شرکت می‌کنند.] پزشکان در این پژوهش‌ها دربارۀ روش‌های جدید و مؤثرتر برای پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان تخمدان مطالعاتی انجام می‌دهند.

هدف انجام پژوهش‌های بالینی پاسخ به سؤال‌های مهم در زمینۀ درمان سرطان و بررسی بی-خطر بودن و مؤثر بودن روش‌های جدید است. تاکنون این پژوهش‌ها به پیشرفت‌های زیادی دست پیدا کرده‌اند و پژوهش‌گران همچنان برای پیدا کردن روش‌های مؤثرتر در فعالیتند.

زنانی که در پژوهش‌های بالینی شرکت می‌کنند از جمله اولین کسانی خواهند بود که از فواید یک درمان مؤثر بهره‌مند می‌شوند. علاوه براین حتی اگر زنان شرکت‌کننده در این پژوهش‌ها به‌طور مستقیم از فواید درمان بهره‌مند نشوند در هر صورت نقشی مهم در کمک به پزشکان جهت آشنایی بیش‌تر با سرطان تخمدان و نحوۀ کنترل آن خواهند داشت. با اینکه پژوهش‌های بالینی ممکن است خطرهایی را نیز به‌همراه داشته باشند ولی پزشکان نهایت تلاش خود را برای حفاظت از بیماران انجام می‌دهند.

پژوهشگران مطالعات مختلفی را روی زنان در سرتاسر کشور انجام می‌دهند.

مطالعات پیشگیرانه: اگر فرد دارای سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان تخمدان باشد، می-توان با خارج کردن تخمدان قبل از بروز سرطان احتمال به‌وجود آمدن سرطان را کاهش داد. به این جراحی اوفورکتومی پیشگیرانه (Prophylactic Oophorectomy) گفته می‌شود. زنانی که در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان هستند در پژوهش‌های بالینی که برای مطالعۀ فواید و زیان‌های این نوع جراحی انجام می‌شود شرکت می‌کنند. علاوه براین، در حال حاضر پزشکان مطالعاتی را در زمینۀ داروهای مؤثر در پیشگیری از سرطان تخمدان – برای زنان در معرض خطر ابتلا به این نوع سرطان- انجام می‌دهند.
مطالعات غربالگری: پژوهشگران در حال مطالعۀ روش‌هایی برای پیدا کردن سرطان در زنانی هستند که علائم بیماری را ندارند.
مطالعات درمانی: پزشکان داروهای جدید و ترکیبات جدید را مورد آزمایش قرار می‌دهند. آنها مطالعاتی پیرامون درمان‌های بیولوژیک نظیر پادتن‌های مونوکلونال انجام می‌دهند. پادتن‌های مونوکلونال (Monoclonal Antibody) به سلول‌های سرطانی متصل می‌شوند و در روند رشد سلول‌های سرطانی و انتشار آن به دیگر بخش‌های بدن تداخل ایجاد می‌کنند.
اگر می‌خواهید در پژوهش بالینی شرکت کنید از پزشک معالج خود نظر بخواهید. همچنین مطالعه مقاله پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.nci.ir) به نام «شرکت در پژوهش‌های بالینی سرطان» را به شما توصیه می‌کنیم. این مقاله حاوی توضیحاتی پیرامون نحوۀ انجام پژوهش‌های بالینی و خطرات و فواید احتمالی آنها است.

در پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان (www.nci.ir)، بخشی دربارۀ پژوهش‌های بالینی وجود دارد.